Polonya’da Çalışma İzni: İşveren Sponsorluk Sistemi ve Yabancı Çalışan Hakları
Giriş
Polonya, son yıllarda hızla büyüyen ekonomisi ve AB içindeki stratejik konumu sayesinde yabancı işçiler için cazip bir ülke haline gelmiştir. Özellikle IT, mühendislik, lojistik, tarım ve hizmet sektörlerinde ciddi iş gücü açığı bulunmaktadır.
Türk vatandaşları açısından Polonya, hem Avrupa Birliği iş piyasasına giriş kapısı hem de uzun vadede oturum ve vatandaşlık hakkına giden bir yol olarak öne çıkmaktadır. Ancak Polonya’da çalışabilmek için mutlaka çalışma izni (work permit) almak gerekir.
I. Polonya İş Gücü Piyasası ve Yabancı Çalışan İhtiyacı
-
Polonya ekonomisi son 10 yılda sürekli büyüme göstermiştir.
-
İşsizlik oranı AB ortalamasının altındadır.
-
Polonya hükümeti, belirli sektörlerde yabancı iş gücünü teşvik etmektedir.
-
2025 itibarıyla en çok işçi açığı bulunan sektörler:
-
IT ve yazılım
-
İnşaat ve mühendislik
-
Sağlık sektörü
-
Tarım ve gıda işleme
-
Lojistik ve taşımacılık
-
II. Polonya Çalışma İzni Türleri
1. Work Permit A
-
Polonya’daki bir işveren tarafından verilen iş sözleşmesine dayalıdır.
-
En yaygın izin türüdür.
2. Work Permit B
-
Yabancıların yönetim kurulu üyesi olarak görev aldığı şirketler için geçerlidir.
3. Work Permit C, D, E
-
Uluslararası görevlendirme, yabancı şirket temsilciliği ve diğer özel durumlar için.
4. Temporary Residence and Work Permit
-
Hem oturum hem çalışma hakkı sağlar.
-
Genelde 1–3 yıl süreli.
5. EU Blue Card
-
Yüksek nitelikli iş gücü için tasarlanmıştır.
-
Üniversite mezunu, belirli maaş seviyesini geçen çalışanlara verilir.
-
AB genelinde avantaj sağlar.
III. İşveren Sponsorluk Sistemi
1. Sponsorluk Mantığı
-
Polonya’da yabancılar, işveren sponsorluğu olmadan çalışamaz.
-
İşveren, yabancı için çalışma izni başvurusu yapmakla yükümlüdür.
2. İşverenin Yükümlülükleri
-
Yabancı işçi için sözleşme imzalamak
-
Asgari ücretin üzerinde maaş ödemek
-
Sosyal güvenlik primlerini yatırmak
-
Çalışma şartlarını Polonya İş Hukuku’na uygun düzenlemek
3. Sponsorluk Süreci
-
İşveren Wojewoda’ya başvurur
-
Çalışma izni çıkarılır
-
Yabancı işçi vize veya oturum başvurusu yapar
-
İşe başlama
IV. Başvuru Şartları
1. Genel Şartlar
-
Geçerli pasaport
-
İş sözleşmesi
-
Sağlık sigortası
-
Yeterli mali kaynak
2. Belgeler
-
Çalışma izni başvuru formu
-
İş sözleşmesi
-
Diploma veya mesleki yeterlilik belgeleri
-
Sağlık sigortası poliçesi
-
Biyometrik fotoğraf
V. Başvuru Süreci
-
İşveren, Wojewoda’ya başvuru yapar.
-
Çalışma izni çıkarılır.
-
Çalışan, Polonya konsolosluğundan ulusal vize (D tipi) alır.
-
Polonya’ya giriş yapılır.
-
Gerekirse oturum izni için ayrıca başvuru yapılır.
Ortalama işlem süresi: 2–4 ay.
VI. Red Sebepleri ve İtiraz
1. Red Sebepleri
-
Eksik belge
-
Sahte sözleşme
-
Yetersiz mali kaynak
-
Kamu güvenliği gerekçeleri
2. İtiraz Yolları
-
Wojewoda kararına karşı Başbakanlık Göç Dairesi’ne itiraz
-
İdari mahkemeye başvuru
VII. Türk Vatandaşları İçin Özel Durumlar
-
Türk vatandaşları için iş kurma ve yatırım yoluyla oturum avantajlıdır.
-
Erasmus ve eğitim sonrası çalışma izni alma imkanları vardır.
-
Türkiye–Polonya sosyal güvenlik anlaşması sayesinde sigorta primleri karşılıklı tanınır.
VIII. Yabancı Çalışanların Hakları
1. Asgari Ücret
-
2025 itibarıyla Polonya’da asgari ücret 4.300 PLN (brüt).
-
Yabancılar da aynı haklara sahiptir.
2. Sosyal Güvenlik
-
Sağlık sigortası
-
Emeklilik ve işsizlik primleri
-
İş kazası sigortası
3. İş Hukuku Hakları
-
Maksimum çalışma süresi: 40 saat/hafta
-
Fazla mesai ücreti hakkı
-
Yıllık izin hakkı
4. Sendikal Haklar
-
Yabancı çalışanlar sendikalara üye olabilir.
IX. Çalışma İzni ve Oturum İzni İlişkisi
-
Çalışma izni tek başına oturum hakkı sağlamaz.
-
Uzun süreli çalışmak için oturum + çalışma izni gerekir.
-
Blue Card sahipleri, AB uzun dönem oturumuna daha kolay geçiş yapar.
X. Stratejik Öneriler
-
Yabancı işçi çalıştıracak işverenler, mutlaka doğru iş ilanı ve sözleşme düzenlemelidir.
-
Türk vatandaşları için yüksek nitelikli işlerde Blue Card başvurusu daha avantajlıdır.
-
Başvurular mutlaka hukuki danışman eşliğinde yapılmalıdır.
XI. Örnek Senaryolar
-
Senaryo 1: Türk mühendis, Polonya’da IT şirketinde işe başladı → Blue Card aldı.
-
Senaryo 2: Türk öğrenci mezun olduktan sonra Polonya’da iş buldu → geçici oturum + çalışma izni aldı.
-
Senaryo 3: Türk girişimci, Polonya’da şirket kurarak kendi sponsorluğu üzerinden çalışma izni sağladı.
XII. Sık Sorulan Sorular
-
Polonya’da çalışmak için hangi izin gerekir? → İşveren sponsorluğu ile çalışma izni.
-
Blue Card nedir? → Yüksek nitelikli iş gücü için AB çapında avantaj sağlayan çalışma izni.
-
Çalışma izni kaç yıl geçerlidir? → Genelde 1–3 yıl.
-
Türk vatandaşları için özel kolaylık var mı? → Ankara Anlaşması yok, ancak eğitim ve yatırım avantajlıdır.
-
Çalışma izni ile ailemi getirebilir miyim? → ✔ Evet, aile birleşimi mümkündür.
Sonuç
Polonya, yabancı çalışanlara açık bir iş piyasasına sahiptir. Ancak çalışma izni olmadan çalışmak mümkün değildir. İşveren sponsorluğu, yabancılar için en temel mekanizmadır.
Türk vatandaşları için Polonya, hem iş gücü piyasasına erişim hem de uzun vadeli oturum ve vatandaşlık açısından stratejik fırsatlar sunmaktadır. Ancak belgelerin eksiksiz hazırlanması, hukuki sürecin doğru yönetilmesi ve profesyonel destek alınması sürecin başarı şansını artırır.
About Post Author
