Polonya’da Boşanma ve Mal Paylaşımı Hukuku: Yabancılar İçin Hak ve Yükümlülükler
Giriş
Polonya’da aile hukuku, Family and Guardianship Code (Kodeks Rodzinny i Opiekuńczy) çerçevesinde düzenlenir. Boşanma davaları, hem Polonya vatandaşlarını hem de ülkede yaşayan yabancıları ilgilendiren en önemli hukuki süreçlerden biridir.
Türk vatandaşları için Polonya’da boşanma, sadece evliliğin sona ermesi değil, aynı zamanda mal paylaşımı, nafaka, çocukların velayeti ve Türkiye’de kararın tanınması gibi çok boyutlu sonuçlar doğurur.
I. Polonya Aile Hukukunun Genel Çerçevesi
-
Kaynak: 1964 tarihli Family and Guardianship Code.
-
Mahkemeler: Aile davaları Bölge Mahkemelerinde (Sąd Okręgowy) görülür.
-
Esaslar: Çocuğun üstün yararı, eşitlik ilkesi, mal rejiminde adalet.
II. Boşanma Sebepleri
-
Evliliğin kalıcı ve tam olarak sarsılması.
-
Sadakatsizlik, şiddet, alkolizm gibi sebepler.
-
Eşlerin uzun süre ayrı yaşaması.
III. Boşanma Süreci
-
Dava Açılması: Eşlerden biri mahkemeye dilekçe verir.
-
Uzlaşma Denemesi: Mahkeme tarafları uzlaştırmaya çalışır.
-
Delillerin Toplanması: Tanık, belge, mali kayıtlar.
-
Karar: Boşanma, velayet ve mal paylaşımı birlikte karara bağlanabilir.
IV. Yabancılar İçin Polonya’da Boşanma
-
En az bir tarafın Polonya’da ikamet etmesi gerekir.
-
Yabancı evlilikler Polonya mahkemelerinde görülebilir.
-
Türk vatandaşları için kararın Türkiye’de tanınması gerekir.
V. Mal Rejimi Türleri
1. Yasal Mal Rejimi
-
Evlilikle birlikte edinilmiş mallara katılma rejimi doğar.
2. Sözleşmeli Rejimler
-
Evlilik sözleşmesi ile mal ayrılığı veya farklı düzenlemeler yapılabilir.
VI. Mal Paylaşımı
-
Boşanma sonrası mallar eşit paylaşılır.
-
İstisna: Kişisel mallar (evlilik öncesi mallar, miras, bağış).
-
Değerleme mahkeme veya bilirkişi yoluyla yapılır.
VII. Nafaka (Alimenty)
-
Eşlerden biri geçim gücünü kaybetmişse nafaka alabilir.
-
Çocuklar için düzenli nafaka zorunludur.
-
Miktar gelir düzeyine ve yaşam standardına göre belirlenir.
VIII. Velayet ve Çocuk Hakları
-
Çocuğun üstün yararı esas alınır.
-
Ortak velayet yaygındır, ancak bir ebeveyne de verilebilir.
-
Uluslararası boyutta Lahey Çocuk Kaçırma Sözleşmesi uygulanır.
IX. Türk Vatandaşları İçin Özel Durumlar
1. Tanıma-Tenfiz
-
Polonya’daki boşanma kararının Türkiye’de geçerli olması için tanıma-tenfiz davası açılmalıdır.
2. Çifte Vatandaşlık
-
Çifte vatandaş çocukların velayetinde hem Türk hem Polonya hukuku devreye girebilir.
3. Malvarlığı
-
Türkiye’deki mallar Polonya mahkemelerinin yetkisine girmez, ancak boşanma sonrası Türkiye’de dava açılabilir.
X. Red veya İptal Edilen Boşanma Davaları
-
Evlilik tamamen sona ermemişse mahkeme boşanmayı reddedebilir.
-
Çocukların üstün yararına aykırılık varsa boşanma kararı verilmez.
XI. Stratejik Öneriler
-
Mal rejimi sözleşmesi yapılması tavsiye edilir.
-
Tanıma-tenfiz süreci için Türkiye’de avukatla çalışılmalıdır.
-
Çocukların velayetinde uzman psikolog raporları önemlidir.
XII. Örnek Senaryolar
-
Senaryo 1: Türk vatandaşı Polonya’da boşandı, karar Türkiye’de tanındı.
-
Senaryo 2: Polonya’da evlenen Türk çifti boşandı, Türkiye’de mal paylaşımı davası açıldı.
-
Senaryo 3: Çifte vatandaş çocuk velayetinde iki ülke hukuku devreye girdi.
XIII. Sık Sorulan Sorular
-
Polonya’da boşanmak ne kadar sürer? → Ortalama 6–18 ay.
-
Mal paylaşımı nasıl yapılır? → Eşit paylaşım esastır.
-
Türkler için tanıma-tenfiz zorunlu mu? → ✔ Evet.
-
Çifte vatandaş çocukların durumu nasıl çözülür? → İki ülke hukuku devreye girer.
Sonuç
Polonya’da boşanma ve mal paylaşımı, hem yerel hem de uluslararası hukuk boyutuna sahip karmaşık bir süreçtir.
Türk vatandaşları için en kritik noktalar:
-
Tanıma-tenfiz davası Türkiye’de açılmalıdır.
-
Mal rejimi sözleşmesi ile riskler azaltılabilir.
-
Çocukların velayetinde iki ülke hukuku birlikte değerlendirilmelidir.
Profesyonel hukuki danışmanlık, sürecin hızlı ve hak kaybı olmadan tamamlanmasını sağlar.
About Post Author
