Polonya Vergi Hukuku ve Yabancı Yatırımcıların Vergi Yükümlülükleri
Giriş
Polonya, AB üyesi olması ve gelişen ekonomisiyle yabancı yatırımcılar için cazip bir merkezdir. Ancak yatırımcıların Polonya’daki faaliyetlerinde en kritik unsur, vergi yükümlülüklerinin doğru yönetilmesidir.
Türk yatırımcılar açısından Polonya, hem AB içi pazar avantajı hem de Türkiye–Polonya çifte vergilendirmeyi önleme anlaşması sayesinde güvenli bir yatırım alanı sunar.
I. Polonya Vergi Sisteminin Genel Yapısı
-
Gelir Vergisi (PIT): Bireysel gelirler için uygulanır.
-
Kurumlar Vergisi (CIT): Şirketlerin kazançları için.
-
Katma Değer Vergisi (VAT/KDV): Mal ve hizmetler üzerinden.
-
Emlak Vergisi: Taşınmazlar için yerel yönetimler tarafından alınır.
II. Gelir Vergisi (PIT)
-
Yerleşikler tüm dünya gelirleri üzerinden vergilendirilir.
-
Yerleşik olmayanlar yalnızca Polonya kaynaklı gelirden sorumludur.
-
Oranlar: %12 – %32 (2025 itibarıyla).
-
Serbest meslek, kira gelirleri, sermaye kazançları dahildir.
III. Kurumlar Vergisi (CIT)
-
Oran: Standart %19.
-
Küçük ölçekli işletmeler için %9 indirimli oran.
-
Şirket merkezinin veya yönetiminin Polonya’da bulunması vergilendirmeyi doğurur.
-
Çifte vergilendirmeyi önleme anlaşmaları CIT yükünü azaltabilir.
IV. Katma Değer Vergisi (VAT/KDV)
-
Standart oran: %23.
-
İndirimli oranlar: %8 ve %5 (gıda, ilaç, kitap vb.).
-
İhracatta %0 KDV uygulanır.
-
AB içi ticarette reverse charge mekanizması vardır.
V. Emlak Vergisi
-
Yerel belediyeler tarafından alınır.
-
Arazi, bina ve ticari gayrimenkuller için geçerlidir.
-
Yatırımcıların yıllık mali planlamasına dahil edilmelidir.
VI. Yabancı Yatırımcıların Vergi Statüsü
1. Yerleşik Yatırımcı
-
Polonya’da ikamet eden veya yönetim merkezi bulunan kişiler/şirketler.
-
Tüm gelirleri üzerinden vergilendirilir.
2. Yerleşik Olmayan Yatırımcı
-
Sadece Polonya kaynaklı gelir üzerinden vergilendirilir.
VII. Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmaları
-
Türkiye ile Polonya arasında 1993 tarihli Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması vardır.
-
Amaç, aynı gelir üzerinden iki kez vergi ödenmesini önlemektir.
-
Kira, temettü, faiz ve iş gelirleri için düzenlemeler içerir.
VIII. Yabancıların Gayrimenkul Yatırımları ve Vergi Boyutu
-
Gayrimenkul alımında %2 tapu harcı.
-
Yeni konutlarda %8 veya %23 KDV.
-
Kira gelirleri üzerinden gelir vergisi.
-
Satıştan doğan sermaye kazancı vergisi.
IX. Transfer Fiyatlandırması
-
Grup şirketleri arasındaki işlemlerde emsallere uygunluk ilkesi uygulanır.
-
Belgeleme zorunludur.
-
Aksi halde cezai yaptırımlar vardır.
X. Stopaj Vergisi
-
Temettü, faiz ve lisans gelirlerinde %19 stopaj uygulanır.
-
Çifte vergilendirme anlaşması ile düşürülebilir.
XI. Sermaye Kazancı Vergisi
-
Hisse satışı, gayrimenkul satışı ve yatırım kazançları için geçerlidir.
-
Oran: %19.
XII. Türk Yatırımcılar İçin Özel Avantajlar
-
Çifte vergilendirme anlaşmasıyla çifte vergi yükü yok.
-
Polonya AB üyesi olduğundan serbest ticaret avantajları.
-
Lojistik ve üretim yatırımları için vergi teşvikleri.
XIII. Vergi Planlaması ve Hukuki Danışmanlık
-
Şirket kuruluş aşamasında doğru model seçimi (Sp. z o.o., S.A., şube).
-
Vergi yükünü azaltmak için anlaşmalardan yararlanma.
-
Profesyonel danışmanlık ile cezai risklerden kaçınma.
XIV. Örnek Senaryolar
-
Senaryo 1: Türk yatırımcı, Varşova’da şirket kurdu → %19 CIT ödedi, çifte vergilendirme anlaşması ile Türkiye’de vergiden muaf oldu.
-
Senaryo 2: Türk girişimci, Krakov’da gayrimenkul aldı → kira gelirini hem Polonya’da hem Türkiye’de beyan etti, anlaşma ile çifte vergiden kurtuldu.
-
Senaryo 3: Türk lojistik firması Polonya’da depo açtı → KDV iadesinden yararlandı.
XV. Sık Sorulan Sorular
-
Polonya’da kurumlar vergisi oranı nedir? → %19, küçük işletmeler için %9.
-
Türk yatırımcılar çifte vergi öder mi? → ❌ Hayır, anlaşma ile engellenir.
-
KDV oranı kaçtır? → %23 (standart), %8 ve %5 (indirimli).
-
Gayrimenkulden elde edilen gelir vergilendirilir mi? → ✔ Evet.
-
Vergi cezaları nelerdir? → Eksik beyan, yanlış belge → mali ve cezai yaptırımlar.
Sonuç
Polonya vergi hukuku, yabancı yatırımcılar için hem fırsatlar hem de riskler barındırır.
Türk yatırımcılar için en kritik avantaj, çifte vergilendirmeyi önleme anlaşması sayesinde mali yükün azaltılmasıdır. Ancak vergi sistemi karmaşık olduğundan, profesyonel vergi ve hukuk danışmanlığı başarı için zorunludur.
About Post Author
