Özel Hayatın Gizliliğini İhlal Suçu Hakkında Bilmeniz Gereken Her Şey (TCK 134)

1) Giriş ve Hukukî Dayanak

Özel hayatın gizliliği, bireyin en temel kişilik haklarından biridir.

• Anayasa m. 20: “Herkes, özel hayatına ve aile hayatına saygı gösterilmesini isteme hakkına sahiptir.”

• AİHS m. 8: Özel hayatın korunması güvence altındadır.

Türk Ceza Kanunu m. 134, bu hakkı ihlal edenlere hapis cezası öngörerek ceza hukuku koruması sağlar.

---

2) TCK m. 134 Düzenlemesi

TCK m. 134/1:
“Kişilerin özel hayatının gizliliğini ihlal eden kimse, altı aydan iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Gizliliğin görüntü veya seslerin kayda alınması suretiyle ihlal edilmesi hâlinde, verilecek ceza bir kat artırılır.”

TCK m. 134/2:
“Kişilerin özel hayatına ilişkin görüntü veya sesleri hukuka aykırı olarak ifşa eden kimse, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.”

---

3) Hızlı Bakış Tablosu

---

4) Suçun Unsurları

A) Maddi Unsur

• Fail: Herkes olabilir.

• Mağdur: Özel hayatı ihlal edilen herkes olabilir.

• Fiil:

  • Özel hayatın gizlice ihlali (izleme, dinleme, gözetleme)

  • Ses/görüntü kaydı ile ihlal

  • Hukuka aykırı ifşa

B) Manevi Unsur

• Kastla işlenir.

• Fail, özel hayat alanına müdahale ettiğini bilerek hareket etmelidir.

---

5) Özel Hayat Kavramı

Yargıtay’a göre özel hayat, bireyin başkalarının bilmesini istemediği, kamunun erişimine kapalı alanıdır.

• Mekânsal Gizlilik: Ev, otel odası, kiralık villa

• İlişkisel Gizlilik: Aile içi konuşmalar, özel yazışmalar

• Bilgi Gizliliği: Sağlık bilgileri, özel belgeler

---

6) Nitelikli Haller

• Ses/Görüntü Kaydı ile İhlal: Ceza bir kat artırılır.

• Kamu Görevlisi: Görevle bağlantılı işlenirse ceza yarı oranında artırılır.

---

7) Cezalar

• İhlal: 6 ay – 2 yıl

• Kayıt ile ihlal: 1 – 4 yıl

• İfşa: 1 – 3 yıl

• Kamu görevlisi: Yarı oranında artırma

---

8) Şikâyet ve Zamanaşımı

Tablo – Şikâyet Süresi ve Dava Zamanaşımı

Önemli: Şikâyet süresi kaçırılırsa, zamanaşımı süresi içinde olunsa bile dava açılamaz.

---

9) Hukuka Uygunluk Sebepleri

• Açık rıza

• Kamu yararı ve haber değeri

• Kanuni yetkiye dayalı kolluk işlemleri

• Ölçülülük şartıyla yargıya delil sunma

---

10) Yargıtay Karar Özetleri

1. Eşin Telefon Görüşmelerinin Gizlice Kaydedilmesi

Yargıtay 12. Ceza Dairesi, 2014/13359 E., 2015/20143 K., 21.12.2015

• Olay: Sanık, evlilik birliği devam ederken eşinin yaptığı telefon konuşmalarını onun rızası olmadan gizlice ses kaydına aldı.

• Hukuki Değerlendirme: Yargıtay, eşler arasında bile olsa, özel hayata ilişkin ses kayıtlarının rıza olmadan alınmasının TCK m. 134/1 kapsamında “özel hayatın gizliliğini ihlal” suçunu oluşturduğunu belirtti. Delil olarak kullanılma amacı, hukuka aykırılığı ortadan kaldırmaz.

• Sonuç: Yerel mahkeme hükmü onandı, sanığa hapis cezası verildi.

2. Otel Odasına Gizli Kamera Yerleştirilmesi

Yargıtay 12. Ceza Dairesi, 2016/13249 E., 2018/4852 K., 27.03.2018

• Olay: Sanık, mağdurların konakladığı otel odasına gizli kamera yerleştirerek görüntülerini kaydetti.

• Hukuki Değerlendirme: Otel odası, kişiye özel tahsis edilmiş ve dış müdahaleye kapalı olduğundan “özel alan” olarak kabul edildi. Gizli kamera ile kayıt alma, nitelikli hal kapsamında değerlendirildi (TCK m. 134/1, c. 2).

• Sonuç: Sanık hakkında ceza, kayıt yoluyla işlendiği için bir kat artırıldı.

3. WhatsApp Yazışmalarının Üçüncü Kişilere Gönderilmesi

Yargıtay 12. Ceza Dairesi, 2019/5245 E., 2020/893 K., 03.02.2020

• Olay: Sanık, kendisine gönderilen özel WhatsApp yazışmalarını, tarafların rızası olmadan başka kişilere iletti.

• Hukuki Değerlendirme: Bu eylem, “özel hayata ilişkin ses veya görüntüleri hukuka aykırı olarak ifşa” kapsamında değerlendirildi (TCK m. 134/2). Yazışmalar, kişilerin özel alanına dair bilgi içerdiğinden, ifşa suçunun unsurları oluştu.

• Sonuç: Sanık hakkında 1 yıl 8 ay hapis cezası verildi, hükmün açıklanması geri bırakılmadı.

4. Kamuya Açık Alanda Kamera Kaydı

Yargıtay 12. Ceza Dairesi, 2018/11223 E., 2019/3445 K., 18.04.2019

• Olay: Sanık, kalabalık bir caddede mağdurun görüntülerini çekti. Görüntüler, özel hayatına ilişkin herhangi bir unsur içermiyordu.

• Hukuki Değerlendirme: Kamuya açık alanda, herkesin görebileceği bir durumda yapılan kayıt, özel hayatın gizliliğini ihlal suçu kapsamında değerlendirilemez. Suçun oluşabilmesi için kayıt, mağdurun özel yaşam alanına dair olmalıdır.

• Sonuç: Yerel mahkemenin mahkûmiyet kararı bozuldu, beraat verildi.

5. Sağlık Raporunun İzinsiz Paylaşılması

Yargıtay 12. Ceza Dairesi, 2017/5432 E., 2018/7644 K., 05.06.2018

• Olay: Sanık, mağdura ait sağlık raporunu, mağdurun rızası olmadan üçüncü kişilere iletti.

• Hukuki Değerlendirme: Sağlık bilgileri, özel hayatın en mahrem alanıdır. Bu bilgilerin rıza olmadan paylaşılması TCK m. 134/2 kapsamında ifşa suçunu oluşturur.

• Sonuç: Sanığa 1 yıl 6 ay hapis cezası verildi.

---

11) Pratik Senaryolar

• İş yerinde soyunma odasına gizli kamera → Suç oluşur

• Caddede yürüyen kişinin genel görüntüsü → Suç oluşmaz

• Rızayla çekilen görüntünün izinsiz paylaşılması → İfşa suretiyle suç oluşur

• Delil amacıyla ölçülü kayıt → Hukuka uygun olabilir

---

12) Tazminat Boyutu

Ceza davasına ek olarak, mağdur TBK m. 58 uyarınca manevi tazminat talep edebilir.

Tazminat Türleri ve Hukukî Dayanak Tablosu

---

13) Sonuç

Özel hayatın gizliliğini ihlal suçu, dijitalleşen dünyada en çok karşılaşılan suç tiplerinden biridir.
Yargıtay, özellikle görüntü/ses kaydı yoluyla işlenen ihlallere karşı katı bir koruma sağlamaktadır.

Mağdurların 6 aylık şikâyet süresini kaçırmaması, delilleri muhafaza etmesi ve hukuki destek alması sürecin başarısında belirleyicidir.