Özel Hastanelerde Paket Ücret

1. Giriş: Özel Hastanelerde ‘Paket Ücret’ ve Şok Eden Ek Masraflar

Özel hastanelerde paket ücret uygulaması; özellikle doğum, ameliyat ve bazı tetkiklerde “toplam maliyeti önceden bilmek” isteyen hastalara cazip geliyor. Pek çok kişi, “her şey dahil paket ücreti” söylemine güvenerek sözlü veya yazılı olarak bu tür paketlere onay veriyor. Ancak taburcu olurken önüne konan faturada; “paket dışı ilaç farkı, ameliyathane malzemesi, yenidoğan ücreti, konsültasyon, acil servis, refakatçi, otelcilik bedeli” gibi beklemediği kalemlerle karşılaşabiliyor.

Bu noktada kritik soru şu:
Özel hastanelerde paket ücret kararlaştırıldıktan sonra çıkarılan ek masraflar hukuken geçerli mi?
Başka bir deyişle, hastanenin “paket ücrete rağmen” sonradan talep ettiği bedelleri ödemek zorunda mısınız?

Bu makalede; Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) mevzuatı, Sağlık Uygulama Tebliği (SUT), Özel Hastaneler Yönetmeliği, 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun ve Yargıtay kararları ışığında, paket ücret ve ek masrafların hukuki sınırlarını ayrıntılı şekilde inceleyeceğiz.

2. Paket Ücret Nedir? (Hukuki ve Pratik Tanım)

2.1. Hastanelerin Pazarlama Dilinde “Paket Ücret”

Günlük hayatta “paket ücret” denildiğinde genellikle şu kastedilir:

Belirli bir işlem için (örneğin normal doğum, sezaryen, tüp mide ameliyatı, sezeryanlı doğum vb.)
Sürecin başından sonuna kadar yapılacak işlemlerin tek bir toplam fiyat içinde toplanması,
Hastaya “şu işlem için toplam X TL ödersiniz” denilerek maliyet belirsizliğinin azaltılması.

Örneğin:

“Normal doğum paketi: 30.000 TL (her şey dahil)”
“Sezaryen + 1 gece yatış paket ücreti: 45.000 TL”
“Tüp mide ameliyatı paket ücret: 120.000 TL” gibi.

Bu ifade, hastanın zihninde “bu ücretin dışında bir ödeme yapmayacağım” beklentisi yaratır. İşte hukuken önemli olan da tam olarak bu beklentidir.

2.2. SGK ve SUT Açısından Paket Kavramı

Öte yandan, SGK tarafında da “paket fiyat” / tanıya dayalı “paket işlem” kavramı vardır. SUT eki listelerde bazı ameliyat ve tedaviler, paket bedel üzerinden ödenir; bu paketin içinde hangi işlemler ve kalemlerin olduğu SGK mevzuatına göre belirlenir.

Bu durumda:

SGK, hastaneye belirli bir işlem için paket fiyat öder.
Bu paket, belirli tetkikleri, malzemeleri, yatış sürelerini ve bazı ilaçları kapsar.
SUT’a göre bazı kalemler ayrıca faturalandırılabilir, bazıları ise paketin içinde sayılır.

Hastane hem SGK’ya hem hastaya fatura düzenlediğinde; SUT’ta pakete dahil olduğu belirtilen kalemler için ayrıca “ilave ücret” veya “paket dışı” adı altında bedel talep edemez.

3. Özel Hastanelerde Fiyatlandırma Sistemi: Fark Ücreti, İlave Ücret ve Paket Ücret

3.1. SGK ile Sözleşmeli Özel Hastaneler

SGK ile sözleşmeli özel hastanelerde üç temel kavram vardır:

Kurumun ödediği bedel (SUT fiyatı)
- SGK’nın sağlık hizmeti sunucusuna ödediği tutardır.
İlave ücret (fark ücreti)
- SUT fiyatının belirli bir yüzdesine kadar hastadan alınabilen ek bedeldir.
- SGK’nın “İlave Ücret” sayfasına göre; SUT eki EK-2/B, EK-2/C, EK-2/Ç listelerindeki bazı işlemler için ayrıca ilave ücret alınamaz; bunlar paket fiyatın içindedir. ( daha fazlası için bkz: https://ferhatkule.av.tr/ozel-hastanelerde-fark-ucreti/)
Kurumca finansmanı sağlanmayan (SGK kapsamı dışı) hizmetler
- Estetik amaçlı işlemler, bazı konfor hizmetleri, özel oda tercihleri gibi.
- Bunlar için alınan bedeller “ilave ücret” olarak değil, SGK kapsamında olmayan hizmet bedeli olarak değerlendirilir.

SGK; ayrıca bazı hizmetleri “ilave ücret alınmayacak sağlık hizmetleri” olarak saymıştır. Bu listeye göre;

Acil haller,
Yoğun bakım,
Yanık tedavisi,
Kanser tedavisi,
Yenidoğana verilen sağlık hizmetleri,
Organ nakilleri, diyaliz, bazı cerrahiler

için hiçbir ilave ücret alınamaz (istisnalar hariç).

Dolayısıyla SGK’lı bir hasta için yenidoğan bebeğe sunulan sağlık hizmetleri yönünden özel hastanede “fark ücreti, paket dışı yenidoğan ücreti” gibi kalemler talep edilmesi çoğu durumda mevzuata açıkça aykırı olacaktır.

3.2. SGK ile Sözleşmesi Olmayan Özel Hastaneler

SGK ile sözleşmesi olmayan hastanelerde:

Hastanenin SGK ile bir anlaşması olmadığı için; hasta genellikle tüm bedeli kendisi öder.
Ancak bu, hastanenin dilediği gibi ve sınırsız şekilde ücret talep edebileceği anlamına gelmez.
6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun (TKHK) ve Türk Borçlar Kanunu (TBK);
- Ayıplı hizmet,
- Haksız şart,
- Haksız fiyat artışı ve
- Tüketicinin aleyhine yorumlanacak belirsiz sözleşme hükümlerine karşı koruma sağlar.

Bu nedenle, SGK ile sözleşmesiz bir hastanede dahi, “paket ücrete rağmen sonradan ek masraf çıkarılması” hukuken tartışmaya açıktır ve çoğu durumda geçersiz sayılabilir.

4. Paket Ücretin Hukuki Niteliği: Sözleşme + Tüketici Hukuku

4.1. Paket Ücret Bir Hizmet Sözleşmesidir

Özel hastanede alınan sağlık hizmeti, hukuken bir “hizmet sözleşmesi” niteliğindedir. Hasta ile hastane arasında:

Sözlü veya yazılı bir anlaşma yapılır,
Hizmetin kapsamı (ameliyat türü, doğum şekli, yatış süresi, ek tetkikler),
Ücretin miktarı ve ödeme şekli kararlaştırılır.

Paket ücret, bu hizmet sözleşmesinin ücret hükmünün özel bir şeklidir:
Önceden belirlenmiş, çoğu şeyi kapsayan, “toplu bedel”.

Burada dikkat edilmesi gereken noktalar:

Paket kapsamının yazılı ve net bir şekilde ortaya konması,
Paket dışında kalacak hizmetlerin açıkça sayılması,
Hastanın bu şartlar hakkında örneğin: bilgilendirme formu, onam formu, sözleşme ile bilgilendirilmesi.

Kapsam belirsiz ise; tüketici hukukunun temel ilkesi gereği tereddüt doğuran hüküm tüketici lehine yorumlanır.

4.2. TKHK Açısından Paket Ücret ve Ek Masraflar

6502 sayılı TKHK’ya göre:

Özel hastaneden sağlık hizmeti alan kişi büyük ölçüde “tüketici” sayılır.
Hastane ise “hizmet sağlayıcı” / “sağlayıcı” konumundadır.
Kanun; tüketiciyi ayıplı hizmete ve haksız sözleşme şartlarına karşı korur.

Örnek ilkeler:

Bilgilendirme yükümlülüğü:
- Hasta; alacağı hizmetin kapsamı, ücreti, ek masraf çıkıp çıkmayacağı konusunda açıkça bilgilendirilmelidir.
Sözleşme şartlarının açık ve anlaşılır olması:
- Paket kapsamı “her şey dahil” deniyorsa, sonradan “şu ilaç paket dışı, bu tetkik paket dışı” denmesi çoğu durumda haksız şart niteliğine bürünür.
Haksız şartların bağlayıcı olmaması:
- Tüketici aleyhine; dürüstlük kuralına aykırı, beklenmedik, öngörülemez şartlar, sözleşmeye yazılmış olsa bile çoğu zaman geçersiz sayılabilir.

Bu bakımdan;
“Paket ücrete rağmen, hiçbir bilgilendirme olmadan ve hastanın onayı alınmadan ek ücret talep edilmesi”;
ayrı ayrı hem TKHK hem TBK hem de sağlık mevzuatı açısından ciddi şekilde tartışmalı ve büyük çoğunlukla geçersiz olacaktır.

5. Sağlık Mevzuatı: Özel Hastaneler Yönetmeliği ve SUT Kuralları

5.1. 30.01.2025 Tarihli Yeni Özel Hastaneler Yönetmeliği

30.01.2025 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan yeni Özel Hastaneler Yönetmeliği, özel hastanelerin işleyişini baştan düzenledi. Yönetmeliğin “Yasaklar” başlıklı 43. maddesinde, özel hastanelerin uymak zorunda olduğu pek çok yasak sayılmıştır. Bu yasaklardan biri de:

Acil sağlık hizmetleri ve ilgili mevzuatı gereği ilave ücret alınmayacak sağlık hizmetlerinden mevzuat hükümlerine aykırı olarak ilave ücret alınamaz.

Bu şu anlama gelir:

SGK’nın “ilave ücret alınmayacak sağlık hizmetleri” listesine göre ilave ücret alınması yasak olan hizmetler (örneğin yenidoğan, acil, yoğun bakım gibi), özel hastanelerde “paket ücrete dahil değil” denilerek dahi ekstra ücretlendirilemez.
Hastaneye bu konuda idari yaptırım ve hatta ruhsat yönünden ciddi sonuçlar doğabilir.

Ayrıca aynı yönetmelikte; hizmet alımı yapılan laboratuvar/radyoloji vb. birimlerin hastadan ayrıca ücret talep edemeyeceği, hastanenin ve hizmeti sunanın birlikte sorumlu olduğu da açıkça belirtilmiştir.

Bu, pratikte sık karşılaşılan şu durumu da hukuken yasaklıyor:

“Biz MR’ı dış merkezde çektirdik, orası sizden ayrıca ücret isteyecek.”

Yönetmeliğe göre, hizmet alımı yapılan kurumun hastadan ayrıca ücret istemesi yasak; o bedel zaten paket içinde veya hastanenin kendi tarifesinde gösterilmelidir.

5.2. SUT ve SGK Düzenlemeleri: İlave Ücret Alınmayacak Hizmetler

SGK; “İlave Ücret Alınmayacak Sağlık Hizmetleri” başlıklı listede, özel hastanelerin hiçbir ilave ücret talep edemeyeceği sağlık hizmetlerini tek tek saymıştır. Bunlar arasında:

Acil haller nedeniyle sunulan sağlık hizmetleri,
Yoğun bakım hizmetleri,
Yanık tedavisi,
Kanser tedavisi,
Yenidoğana verilen sağlık hizmetleri,
Organ, doku ve kök hücre nakilleri,
Doğumsal anomaliler için cerrahi işlemler,
Hemodiyaliz,
Bazı kardiyovasküler cerrahi ve implant işlemleri vb.

Ayrıca SGK’nın “İlave Ücret” sayfasında şu ilkeler öne çıkar:

Sağlık hizmeti sunucusu, ilave ücret almadan önce bu ücreti yazılı olarak bildirmek ve hastadan yazılı onay almak zorundadır.
SUT eki EK-2/B, EK-2/C, EK-2/Ç listelerindeki işlemler için paket bedelin içine dahil olan kalemler yönünden ayrıca ilave ücret alınamaz.
Kurumca finansmanı sağlanmayan (SGK kapsamı dışındaki) işlemler için talep edilecek ücretler ilave ücret sayılmaz; fakat bunlar da hasta açısından bilgilendirme ve sözleşme hükümlerine tabidir.

Son derece önemli nokta:
İlave ücret alınması için;

Önceden bilgilendirme,
Yazılı onam,
Mevzuatın belirlediği oranlara uyum şarttır.

Aksi halde, “ameliyat bitti, şu malzeme paket dışı, ayrıca şu kadar daha ödeme yapacaksınız” denilmesi, mevzuata açıkça aykırıdır.

6. Yargıtay Uygulaması: İlave Ücret, Paket Ücret ve Fahiş Ücret Denetimi

Yargıtay, özel hastanelerin ve özel sağlık kuruluşlarının ilave ücret ve tedavi ücreti uygulamalarını uzun süredir denetlemekte; özellikle:

Fahiş tedavi ücreti,
Sözleşmeye aykırı ilave ücret,
Hastanın bilgilendirilmemesi gibi durumlarda hastayı koruyucu kararlar vermektedir.

Bazı öne çıkan noktalar:

İlave ücret alınması için bilgilendirme ve onam şartı:
- Yargıtay 13. Hukuk Dairesi’nin kararlarında, hastadan ilave ücret alınabilmesi için, bunun sözleşmede açıkça düzenlenmesi ve hastaya önceden bildirilmesi gerektiği vurgulanır.
- SGK ile yapılan sağlık hizmeti satın alma sözleşmelerinde de; hastadan alınabilecek ilave ücret oranı sınırlandırılır ve ilave ücretin her işlem öncesinde yazılı onamla alınacağı düzenlenir.
Çifte faturalandırma ve haksız zenginleşme:
- Kanser hastasından hem SGK’ya hem hastaya aynı hizmetler için bedel alınması gibi durumlarda Yargıtay; sözleşmeye, SUT hükümlerine ve hasta lehine yorum ilkesine dayanarak fazla alınan bedellerin iadesine karar verebilmektedir.
Fahiş ücret denetimi:
- Tedavi bedeli “olağan ve makul seviyenin çok üzerinde” ise; TTB Asgari Ücret Tarifesi ve benzeri tarifeler kıyas alınarak ücret tenkisi yapılmasını, fazla alınan kısmın iadesini gerektiren kararlar mevcuttur.

Özetle;
Yargıtay, özel hastanelerin keyfi ve belirsiz ücret uygulamalarına karşı hastayı koruma eğilimindedir.
Bu da, sözde “paket ücrete rağmen” ek masraf çıkaran hastaneler için ciddi bir uyarı niteliğindedir.

7. Sonradan Çıkarılan Ek Masraflar Hangi Hallerde Geçerli Olabilir?

Her ek masraf otomatik olarak hukuka aykırı değildir. Bazı durumlarda ek ücret talebi makul ve hukuka uygun sayılabilir. Bunun için genel olarak şu şartların birlikte bulunması gerekir:

Paket kapsamının net olarak belirlenmiş olması
- Örneğin sözleşmede:
  - “Paket, normal doğum + 1 gece yatış + standart odada kalış + temel tetkikler + standart sarılık taraması ile sınırlıdır.”
  - “Şu şu durumlar paket dışıdır: yenidoğan yoğun bakım, ek cerrahi işlemler, ileri görüntüleme, özel oda, refakatçi ücreti, istisnai implant, kozmetik işlemler…” gibi.
Ek hizmetin gerçekten paket dışında ve gerekçeli olması
- Örneğin doğum sırasında komplikasyon gelişmesi ve ek ameliyat ihtiyacı,
- Planlanmamış, hayat kurtarıcı yoğun bakım,
- Hasta veya ailesinin talebiyle;
  - tek kişilik süit oda,
  - lüks otelcilik hizmetleri,
  - estetik ek işlem.
Hasta/hasta yakınının önceden bilgilendirilmesi ve yazılı onayı
- SGK ve SUT hükümlerine göre, ilave ücret alınmadan önce hastaya yazılı olarak bilgi verilmeli ve onamı alınmalıdır.
- Bu onam olmadan; “ameliyat sırasında şu malzemeyi kullandık, bedeli de şu kadar” demek çoğu durumda geçersizdir.
Mevzuata uygun oran ve tutar
- SGK ile sözleşmeli hastanede; SUT’a göre ilave ücret alınmayacak hizmetlerden zaten ek ücret talep edilemez.
- Alınabilecek ilave ücret oranları da SUT ve SGK kararlarıyla sınırlıdır; bunlara aykırı ilave ücretler hukuka aykırı sayılır.

Bu şartlar sağlandığında; bazı ek masraflar hukuken geçerli kabul edilebilir. Ancak çoğu uyuşmazlıkta; özellikle paket doğum ve paket ameliyat hallerinde, bu şartların eksik olduğu görülmektedir.

8. Hangi Ek Masraflar Hukuka Aykırı Sayılabilir?

Aşağıda sayılan durumlar, uygulamada sıkça rastlanan ve çoğunlukla hukuka aykırı sayılma ihtimali yüksek olan ek masraf türleridir:

8.1. Paket Kapsamında Olması Gereken Kalemler için Ek Ücret

Paket ücret için tanıtım yapılırken veya sözlü anlatımda:

“Her şey dahil normal doğum paketi”
“Her şey dahil sezaryen paketi”
“Ameliyat + anestezi + ameliyathane + 1 gece yatış dahil” denip,

sonradan:

Anestezi farkı,
Ameliyathane kullanım bedeli,
Standart laboratuvar tetkikleri,
Rutin sarılık taraması,
Standart yatış ücretleri

gibi kalemler paket dışı gösterilerek ayrıca ücretlendirilirse, bu durum paket ücretin içini boşaltmak anlamına gelir ve çoğu zaman hukuka aykırıdır.

8.2. İlave Ücret Alınmayacak Hizmetlerden Ek Ücret Talebi

SGK’nın listesinde “ilave ücret alınmayacak sağlık hizmetleri” arasında sayılan hallerde; özellikle:

Acil hizmetler,
Yoğun bakım,
Kanser tedavisi,
Yenidoğana verilen sağlık hizmetleri,

için özel hastanenin “paket dışında, fark ücreti, yenidoğan ücreti” gibi isimler altında ek ücret alması açıkça mevzuata aykırıdır.

Örneğin, SGK’lı bir anne için:

Anne doğum paketi nedeniyle fark ödemiş olabilir,
Ancak yenidoğan bebeğin muayene ve tedavisi yönünden “yenidoğan paketi, yenidoğan yatış ücreti, yenidoğan sarılık paketi” gibi başlıklarla ilave ücret istenmesi çoğu durumda SGK ve Özel Hastaneler Yönetmeliği hükümlerine aykırı olacaktır.

8.3. Yazılı Onam Olmaksızın Sonradan Çıkarılan Ek Masraflar

SGK’nın ilave ücret düzenlemesine göre; hastanede ilave ücret alınacaksa, bu ücret:

Hizmet sunulmadan önce,
Hastaya yazılı olarak bildirilmeli,
Hasta/hasta yakını tarafından imza altına alınmalıdır.

Buna rağmen, birçok dosyada şu durum görülür:

Hasta ameliyat veya doğumdan sonra taburcu olurken,
“Paket dışında şu malzemeleri kullandık, şu tetkikleri yaptık, ekstra şu kadar ödemeniz gerekiyor” denilir,
Herhangi bir ön bilgilendirme formu veya onam gösterilemez.

Bu halde sonradan çıkarılan ek masrafların sözleşmesel temeli ve hukuki dayanağı zayıftır; çoğu dava ve şikayette bu bedellerin iadesine veya hiç ödenmemişse ödenmemesine hükmedilebilmektedir.

8.4. Fahiş ve Ölçüsüz Ek Ücretler

Bazı durumlarda ek masraf kalemlerinin kendisi değil, tutarı hukuken sorunludur:

Ortalama piyasa bedelinin çok üzerinde,
TTB veya ilgili tarifelerle kıyaslandığında fahiş kalan ücretler söz konusu ise,
Yargıtay uygulamasında bu ücretler tenkis edilmekte, yani makul seviyeye çekilmekte ve fazla kısmın iadesine karar verilebilmektedir.

9. Uygulamada Sık Karşılaşılan Senaryolar

9.1. “Her Şey Dahil Doğum Paketi” ve Yenidoğan Masrafları

Senaryo:

Anne, özel hastane ile normal doğum paketi (her şey dahil) 30.000 TL üzerinden anlaşır.
Doğum gerçekleşir, bebek sağlıklıdır; rutin muayene ve tetkikler yapılır.
Taburcu sırasında anneye doğum paketi 30.000 TL + yenidoğan paketi 18.000 TL + yenidoğan sarılık taraması 2.950 TL gibi ek kalemler çıkarılır.

Hukuki değerlendirme:

SGK’lı anne için; yenidoğana verilen sağlık hizmetleri SUT’a göre ilave ücret alınmayacak hizmetler arasındadır.
Özel Hastaneler Yönetmeliği madde 43/1-ö; “ilave ücret alınmayacak hizmetlerden mevzuata aykırı ilave ücret alınamayacağını” açıkça düzenler.
“Her şey dahil” söylemiyle pazarlanan doğum paketinde, paket kapsamı açıkça yazılı değilse veya yenidoğan için ek ücret alınacağı net biçimde belirtilmemişse, paket ücrete rağmen yenidoğan bedeli talep edilmesi hukuka ciddi şekilde aykırı olacaktır.

Bu durumda hasta; hem SGK’ya “fazla ilave ücret” şikayeti, hem de Tüketici Hakem Heyeti / Mahkemesi nezdinde fazla alınan bedellerin iadesi için başvuru yapabilir.

9.2. Ameliyat Paketi ve “Paket Dışı Malzeme” Tartışmaları

Senaryo:

Hastaya “ameliyat + anestezi + 3 gece yatış dahil 100.000 TL” paket ücreti sunulur.
Ameliyat sırasında kullanılan bazı implant ve malzemelerin “paket dışı” olduğu iddia edilerek ilave 40.000 TL istenir.

Hukuki değerlendirme:

Kullanılan malzeme, SUT’a göre paket bedelin içinde sayılan kalemlerden ise; SGK yönünden ayrıca ilave ücret alınamaz.
Paket sözleşmesinde bu malzemelerin paket dışında olduğu açıkça yazmıyor ve hasta bu konuda özel olarak bilgilendirilmemişse; “paket dışı” denilerek ek ücret istenmesi TKHK ve TBK bakımından da haksız şart ve ayıplı ifa kapsamında değerlendirilebilir.
Ayrıca bedelin fahiş olup olmadığı da TTB tarifesi ve emsal uygulamalarla denetlenebilir.

10. Hasta Ne Yapabilir? Hak Arama Yolları

Paket ücrete rağmen sonradan çıkarılan ek masraflarla karşılaştığınızda, aşağıdaki yol haritasını izleyebilirsiniz.

10.1. Önce Belgeleri Toplayın

Hastaneden mutlaka isteyin:
- Ayrıntılı fatura (kalem kalem yazılmış),
- SGK kapsamındaysanız “Hastaya Sunulan Sağlık Hizmetleri ve İlave Ücreti Gösterir Belge (EK-1/B)”,
- İmzaladığınız bilgilendirme ve onam formları,
- “Paket sözleşmesi” veya varsa yazılı paket bilgilendirme belgeleri.
Sözlü görüşmeleri mümkün olduğunca yazıya dökün:
- E-posta, mesaj, hastane kayıtları vs.

Bu belgeler olmadan hukuki mücadele yapmak güçleşir.

10.2. Hastanenin Hasta Hakları Birimine Yazılı Başvuru

Çoğu özel hastanede Hasta Hakları Birimi bulunur.
Ek masrafların haksız olduğunu düşünüyorsanız;
- Ayrıntılı bir şikayet dilekçesi yazarak,
- Fazla alınan ücretlerin iadesini talep edin.
Cevabın yazılı verilmesini isteyin; gerekirse noter ihtarnamesi ile de ihtilafı kayıt altına alabilirsiniz.

10.3. İl Sağlık Müdürlüğü ve Sağlık Bakanlığı’na Şikayet

Özel Hastaneler Yönetmeliği’ne göre; özel hastaneler Sağlık Bakanlığı ve İl Sağlık Müdürlükleri tarafından denetlenir.

İl Sağlık Müdürlüğü’ne; haksız ek ücret, ilave ücret alınmayacak hizmetlerden ücret talebi, hastanın rehin tutulması, fahiş ücret gibi sebeplerle şikayet başvurusu yapabilirsiniz.
Bakanlığın SABİM hattı (Alo 184) üzerinden de şikayet kaydı oluşturulması mümkündür; bu kayıtlar çoğu zaman denetimin tetikleyicisi olur.

İdari soruşturma sonucunda hastaneye:

İdari para cezası,
Faaliyetin kısmen veya tamamen durdurulması,
Tekrarlayan ihlallerde ruhsatın iptaline varan yaptırımlar uygulanabilir.

10.4. SGK’ya “Fazla İlave Ücret” Şikayeti

Eğer SGK’lı iseniz:

SGK’nın “İlave Ücret” sayfasında belirtilen usullere göre,
Hastanenin sizden aldığı ilave ücretin SUT ve sözleşmeye aykırı olduğunu düşünüyorsanız,
SGK İl Müdürlüğü’ne veya sosyal güvenlik merkezlerine “fazla ilave ücret” şikayeti ile başvurabilirsiniz.

SGK;

Hastaneden dosyayı ister,
SUT hükümlerine göre yapılan işlemleri inceler,
“İlave ücret alınamayacak hizmetlerden ilave ücret alınmış” veya “orandan fazla alınmış” ise,
Fazla ilave ücretin iadesi yönünde karar verebilir ve sözleşmesel yaptırım uygulayabilir.

10.5. Tüketici Hakem Heyeti ve Tüketici Mahkemesi

Hastanın hukuki başvuru yollarından en önemlisi Tüketici Hakem Heyeti (THH) ve Tüketici Mahkemesi başvurusudur.

2025 yılı için THH başvuru parasal sınırı 149.000 TL’dir. Bu tutarın altındaki uyuşmazlıklarda THH’ye başvuru zorunludur; üstündeki uyuşmazlıklarda doğrudan Tüketici Mahkemesi’ne dava açılır.

Başvuruda:

Fazla/ haksız olduğunu düşündüğünüz ek masraf kalemlerini,
Paket ücreti ile çelişen tüm noktaları,
İmzaladığınız belgeleri ve faturayı,
Bilgilendirilmediğinize dair iddialarınızı
ayrıntılı şekilde anlatabilirsiniz.

THH kararları;

Belirli sınırlar içinde mahkeme ilamı niteliğinde olup,
Hastane aleyhine karar çıkarsa; fazla alınan bedelleri iade etmek zorunda kalabilir.

Tüketici Mahkemesi’nde açılacak davalarda ise, Yargıtay içtihatları ve mevzuat ışığında daha kapsamlı değerlendirme yapılır; gerekirse bilirkişi incelemesi ile ücretlerin fahişliği, paket kapsamı, SGK mevzuatına aykırılık gibi hususlar incelenir.

10.6. Haksız Ek Ücret İçin İcra Takibi Başlatılırsa Ne Olur?

Bazı hastaneler, sonradan çıkarılan ek masrafı ödemeyen hastalar hakkında:

İcra takibi başlatabilmekte,
Hatta “ödenmezse icra takibi açarız, maaşınızı haczederiz” şeklinde baskı kurabilmektedir.

Bu durumda:

Size gelen ödeme emrini dikkatlice inceleyin.
Haksız olduğunu düşündüğünüz kısma karşı yasal süresi içinde icra takibine itiraz edin.
Paralel olarak Tüketici Mahkemesi veya THH’den, söz konusu bedelin haksız olduğuna ilişkin karar almanız lehinize olacaktır.

Unutmayın; her istenen bedel otomatik olarak kesin ve tartışılmaz değildir. İcra takibi başlatılmış olsa dahi, hukuken savunma ve itiraz haklarınız vardır.

11. Sık Sorulan Sorular (SSS)

Soru 1: Paket ücreti imzaladım, sonradan ekstra ücret isteyebilirler mi?

Paket kapsamı yazılı ve net ise;
- Paket dışında kalan gerçekten ek hizmetler (örneğin: özel süit oda, isteğe bağlı estetik ek işlem) için,
- Önceden bilgilendirme ve onam alınmak kaydıyla, makul ek ücret talep edilebilir.
Ancak “her şey dahil” denen paketlerde;
- Anestezi, ameliyathane, standart tetkikler, yenidoğan muayenesi gibi kalemler sonradan paket dışı gösterilemez.
SGK’lı hastalarda; ilave ücret alınmayacak hizmetler için hiçbir şekilde fark / ek ücret talep edilemez.

Soru 2: Yenidoğan bebeğim için özel hastane benden yüksek bir faturayla ek ücret istedi. Bu yasal mı?

SGK’nın listesine göre yenidoğana verilen sağlık hizmetleri için ilave ücret alınamaz (istisnai bazı durumlar hariç).
Özel Hastaneler Yönetmeliği de, ilave ücret alınmayacak hizmetlerden mevzuata aykırı ilave ücret alınmasını yasaklamaktadır.
Bu nedenle, SGK’lı bir yenidoğan için yüksek tutarlı “yenidoğan paketi” bedelleri büyük ölçüde hukuka aykırı olacaktır.
Böyle bir durumda; SGK’ya, İl Sağlık Müdürlüğü’ne ve THH/Tüketici Mahkemesi’ne başvuru yolları açıktır.

Soru 3: Hastane, ek masrafları ödemeden beni/çocuğumu taburcu etmeyeceğini söylüyor. Bu hukuka uygun mu?

Sağlık hizmeti sunan kurumların, tedavi görmüş hastayı veya yenidoğan bebeği sırf ücret ödenmedi diye rehin tutması;
- Hem hasta haklarına,
- Hem de insan onuruna aykırıdır.
Böyle bir durumda derhal İl Sağlık Müdürlüğü’ne ve gerektiğinde savcılığa başvuru değerlendirilebilir; ayrıca, ücret uyuşmazlığı tüketici hukukunun konusudur, “rehin” yoluyla çözülmesi kabul edilemez.

Soru 4: Ek masrafları önce ödedim, sonradan haksız olduğunu fark ettim. Geri alabilir miyim?

Evet. Haksız ve mevzuata aykırı ek masraflar için;
- Önce hastaneye iade talebiyle başvurabilir,
- Olumsuz cevap halinde Tüketici Hakem Heyeti / Tüketici Mahkemesi’nde fazla ödemenin iadesi davası açabilirsiniz.
SGK’lı iseniz; SGK’ya “fazla ilave ücret” şikayeti de ayrıca yapılabilir.

12. Sonuç: Paket Ücret Sizi Korumalı, Sürpriz Fatura Çıkarmamalı

Özel hastanelerde paket ücret uygulamasının temel amacı; hastanın baştan itibaren toplam maliyeti bilmesini ve sürprizle karşılaşmamasını sağlamaktır. Ancak uygulamada, paket ücretin tam tersi bir etki yarattığı; taburcu anında “paket dışı” denilerek yüksek ek masraflar çıkarıldığı çok sayıda dosya ve şikayet mevcuttur.

Hukuki çerçeveye baktığımızda:

6502 sayılı TKHK ve TBK,
Sağlık Uygulama Tebliği (SUT) ve SGK’nın “İlave Ücret” düzenlemeleri,
30.01.2025 tarihli Özel Hastaneler Yönetmeliği,
Yargıtay içtihatları,

birlikte değerlendirildiğinde:

İlave ücret alınmayacak hizmetlerden (acil, yoğun bakım, yenidoğan vb.) ek ücret talep edilemez.
Paket ücrete rağmen, paketin kapsamına giren kalemler için sonradan “paket dışı” dense bile keyfi ek masraf çıkarılamaz.
İlave ücret alınacaksa;
- Hastaya önceden yazılı bilgilendirme yapılması,
- Yazılı onam alınması,
- Mevzuatın öngördüğü oranlara uyulması zorunludur.
Fahiş ve ölçüsüz ücretler; Yargıtay denetiminde tenkis edilebilir, fazla alınan tutarlar iade edilebilir.

Bu nedenle;
Özel hastanede paket ücretle işlem yaptıktan sonra karşınıza çıkan her ek masrafı otomatik olarak kabullenmek zorunda değilsiniz.

Belgelerinizi toplayarak;

Hastaneye,
İl Sağlık Müdürlüğü’ne,
SGK’ya,
Tüketici Hakem Heyeti’ne veya Tüketici Mahkemesi’ne başvurarak,
haksız ve hukuka aykırı ek ücretlerin iadesini talep edebilirsiniz.

PAKET ÜCRETİ, SGK

Single Blog Title