Mısır’da Yabancı Yatırımcılar İçin Şirket Kurma Süreçleri: Hukuki Çerçeve ve Uygulamalar
Giriş
Mısır, stratejik konumu, geniş pazar olanakları ve yatırım teşvikleri ile yabancı yatırımcılar için cazip bir destinasyon olmaya devam etmektedir. Yabancı yatırımcıların şirket kurması ve iş yapması, Mısır Yatırım Kanunu (Law No. 72/2017) ve Mısır Şirketler Kanunu (Law No. 159/1981) kapsamında düzenlenmektedir. Ancak, şirket türü, faaliyet alanı ve sermaye yapısına göre değişen çeşitli hukuki prosedürler bulunmaktadır.
Bu makalede, Mısır’da yabancı yatırımcıların şirket kurma süreçleri, hukuki gereklilikler ve dikkat edilmesi gereken hususlar ele alınacaktır.
1. Mısır’da Şirket Türleri ve Yabancı Yatırımcılar İçin Seçenekler
Mısır’da bir şirket kurmayı planlayan yabancı yatırımcılar için birden fazla şirket türü bulunmaktadır. Yatırımcılar, faaliyet gösterecekleri sektöre ve iş modeline bağlı olarak aşağıdaki seçenekleri değerlendirebilirler:
A. Limited Şirket (Limited Liability Company – LLC)
- En az iki ortakla kurulabilir.
- Sermaye şartı bulunmamaktadır, ancak ortakların hisseleri en az 1000 Mısır poundu değerinde olmalıdır.
- Yabancı yatırımcılar %100 sahip olabilir, ancak bazı stratejik sektörlerde yerel ortaklık zorunluluğu bulunmaktadır.
- Yönetim kurulu zorunlu değildir; müdür atanması yeterlidir.
B. Anonim Şirket (Joint Stock Company – JSC)
- En az üç ortak gereklidir (gerçek veya tüzel kişi olabilir).
- Asgari sermaye şartı: 250.000 Mısır poundudur (halka açık şirketler için 500.000 Mısır poundu).
- Yönetim kurulu oluşturulmalı ve en az üç üye içermelidir.
- Halka arz edilebilir ve sermaye artırımı yapılabilir.
C. Şube (Branch Office)
- Mısır dışında kayıtlı bir şirketin Mısır’da ticari faaliyet göstermek için açtığı şubedir.
- Ticaret Bakanlığı’ndan özel izin gerektirir.
- Vergi yükümlülükleri Mısır’daki yerel şirketlerle aynıdır.
D. Temsilcilik Ofisi (Representative Office)
- Ticari faaliyet gösteremez, yalnızca pazar araştırması ve iş geliştirme amacıyla faaliyet gösterebilir.
- Vergi yükümlülüğü yoktur ancak yıllık rapor sunma zorunluluğu bulunmaktadır.
2. Şirket Kurma Süreci: Adım Adım Hukuki Prosedürler
Mısır’da yabancı yatırımcılar için şirket kurma süreci Genel Yatırım ve Serbest Bölgeler Kurumu (General Authority for Investment and Free Zones – GAFI) tarafından yönetilmektedir.
A. Şirket İsminin Kaydedilmesi
- Seçilen şirket ismi Mısır Ticaret Sicili’nde (Commercial Registry) kontrol edilir ve onay alınır.
- İsim, Mısır’ın kamu düzenine ve ahlaki normlarına uygun olmalıdır.
B. Şirket Ana Sözleşmesinin (Articles of Association) Hazırlanması
- Şirketin faaliyet alanı, sermaye dağılımı ve yönetim yapısını içeren ana sözleşme hazırlanmalıdır.
- Noter onayı ve Mısır Ticaret Mahkemesi tarafından tasdik edilmesi gereklidir.
C. Yatırım Kurumuna Başvuru (GAFI Onayı)
- Şirketin Genel Yatırım ve Serbest Bölgeler Kurumu’na (GAFI) kaydedilmesi gerekmektedir.
- Yabancı yatırımcıların kayıt sürecinde sermaye beyanı ve ortaklık yapısını açıklayan belgeler sunması zorunludur.
D. Vergi Kaydı ve Ticaret Sicili Kaydı
- Mısır Vergi Dairesi’ne başvuru yapılarak Vergi Kimlik Numarası (Tax Identification Number – TIN) alınmalıdır.
- Ticaret Sicili’ne (Commercial Registry) şirketin resmi kaydı yapılmalıdır.
E. Sosyal Güvenlik ve İşçi Kayıtları
- Mısır’da faaliyet gösteren şirketler, işçi çalıştırmaları halinde sosyal güvenlik kaydı yaptırmak zorundadır.
- İş hukukuna uygun olarak iş sözleşmeleri düzenlenmelidir.
F. Lisans ve İzinlerin Alınması
- Şirketin faaliyet alanına bağlı olarak ek lisans veya izinler gerekebilir (örneğin, finans, inşaat veya enerji sektöründe faaliyet gösteren şirketler için özel izinler gerekmektedir).
3. Vergilendirme ve Yasal Yükümlülükler
Mısır’da kurulan şirketler yerel vergi yasalarına tabidir. Yabancı yatırımcıların vergi yükümlülükleri aşağıdaki gibi düzenlenmiştir:
A. Kurumlar Vergisi
- Standart kurumlar vergisi oranı %22.5‘tir.
- Serbest bölgelerde faaliyet gösteren bazı şirketler için vergi avantajları bulunmaktadır.
B. Katma Değer Vergisi (KDV)
- Standart KDV oranı %14‘tür.
- Bazı sektörlerde özel indirimler uygulanabilir.
C. Kâr Dağıtımı Vergisi
- Kâr payı dağıtımı yapan şirketlerden %10 stopaj vergisi kesilmektedir.
4. Mısır’da Yatırımcıları Bekleyen Hukuki Riskler ve Çözüm Yolları
Mısır’da şirket kurmak isteyen yabancı yatırımcılar bazı hukuki ve ticari risklerle karşılaşabilirler:
-
Bürokratik Süreçlerin Karmaşıklığı
- Şirket kayıtları ve lisans süreçleri zaman alabilir.
- Çözüm: Profesyonel hukuki danışmanlık alınmalı ve yerel bir avukat ile çalışılmalıdır.
-
Yerel Ortaklık Zorunluluğu
- Bazı sektörlerde %51 yerel ortak şartı bulunmaktadır.
- Çözüm: Yatırım yapılacak sektör önceden araştırılmalı ve alternatif şirket türleri değerlendirilmelidir.
-
Hukuki Uyuşmazlıkların Uzun Sürmesi
- Ticari anlaşmazlıkların çözülmesi uzun sürebilir.
- Çözüm: Tahkim mekanizmalarından yararlanarak anlaşmazlık çözüm süreçleri hızlandırılabilir.
-
Vergi Politikalarındaki Değişiklikler
- Mısır hükümeti zaman zaman vergi oranlarını değiştirebilir.
- Çözüm: Vergi planlaması yapılmalı ve güncel mevzuat takip edilmelidir.
Sonuç
Mısır, yabancı yatırımcılar için dinamik ve büyüyen bir pazar sunmaktadır. Ancak, şirket kuruluş sürecinde hukuki gerekliliklerin eksiksiz yerine getirilmesi ve yerel mevzuata tam uyum sağlanması kritik önem taşımaktadır.
Şirket kurulumunun sorunsuz ilerlemesi için, Mısır hukukuna hakim bir avukat veya danışmanlık firması ile çalışılması tavsiye edilmektedir. Özellikle yatırımcıların sektörel kısıtlamaları ve vergi yükümlülüklerini önceden araştırması, uzun vadeli başarı için büyük önem taşımaktadır.
About Post Author
