Mısır’da Lojistik ve İthalat-İhracat Uyuşmazlıkları: Türk Şirketleri İçin Hukuki Çözüm Rehberi
1. Giriş
Mısır, Afrika ve Orta Doğu pazarına açılmak isteyen Türk şirketleri için stratejik bir ticaret merkezi konumundadır. Türkiye-Mısır Serbest Ticaret Anlaşması (STA) sayesinde iki ülke arasındaki ticaret gelişmiş olsa da, lojistik süreçlerdeki aksaklıklar, gümrük düzenlemeleri ve sözleşme ihlalleri Türk iş insanları için hukuki sorunlar doğurabilmektedir.
Bu makalede, Türk şirketlerinin Mısır’da ithalat-ihracat ve lojistik süreçlerinde karşılaşabileceği başlıca hukuki engeller, ticari ihtilaflar ve çözüm yolları detaylı bir şekilde ele alınacaktır.
2. Mısır’da Lojistik ve İthalat-İhracat Uyuşmazlıklarının Başlıca Sebepleri
Mısır’daki ithalat-ihracat süreçlerinde karşılaşılan başlıca hukuki ve ticari sorunlar şunlardır:
a) Gümrük Mevzuatı ve Tarife Uyuşmazlıkları
📌 Sorun:
✔ Yanlış ürün sınıflandırması nedeniyle yüksek gümrük vergisi ödenmesi
✔ Serbest ticaret anlaşmalarına rağmen fazla vergi tahakkuk ettirilmesi
✔ Gümrükte bekleyen malların teslim süresinin uzaması ve ek maliyetler
📌 Çözüm Yolları:
✅ Gümrük tarifeleri ve ithalat prosedürleri için uzman bir gümrük müşaviriyle çalışılmalıdır.
✅ Yanlış beyan veya vergi farkı çıkması durumunda Mısır Gümrük İdaresi’ne (Egyptian Customs Authority) resmi itirazda bulunulmalıdır.
✅ Mısır Ticaret Mahkemeleri’nde veya idari mahkemelerde dava açılabilir.
b) Taşımacılık ve Lojistik Sorunları
📌 Sorun:
✔ Limanlarda gecikmeler nedeniyle ithalat-ihracat sürecinin uzaması
✔ Taşıma sırasında mal kaybı, hasar veya yanlış teslimat
✔ Lojistik firmalarının sözleşmeye aykırı hareket etmesi (gecikme, yanlış yükleme, teslimatta eksiklik vb.)
📌 Çözüm Yolları:
✅ Lojistik firmalarıyla yapılan sözleşmeler detaylı hazırlanmalı ve sigorta şartları eklenmelidir.
✅ Deniz, kara veya hava taşımacılığı için sigortalama yapılmalı ve olası zararlar teminat altına alınmalıdır.
✅ Teslimatta hasar veya eksiklik durumunda, taşımacı firma ile ihtarname gönderilerek hukuki süreç başlatılabilir.
c) Ödeme ve Finansal Uyuşmazlıklar
📌 Sorun:
✔ Müşterilerin mal bedelini geç ödemesi veya hiç ödememesi
✔ Akreditif veya banka teminatı ile yapılan ödemelerde gecikmeler
✔ Uluslararası banka transferlerinde ek kesintiler ve mevzuat uyumsuzlukları
📌 Çözüm Yolları:
✅ Ödeme güvencesi için akreditif, banka teminat mektubu veya vadeli çek yöntemleri kullanılmalıdır.
✅ Mısır’da tahsil edilemeyen alacaklar için yerel avukatlar aracılığıyla icra takibi başlatılabilir.
✅ Tahkim veya ticari arabuluculuk yöntemleri kullanılarak uyuşmazlıklar çözülebilir.
d) Ticari Sözleşmelerin İhlali ve Uygulama Sorunları
📌 Sorun:
✔ Tedarikçilerin veya alıcıların sözleşmeye aykırı hareket etmesi
✔ Teslimat sürelerine uyulmaması veya malın kalitesinin beklenenden düşük olması
✔ Sözleşmelerin tek taraflı feshedilmesi ve zararların karşılanmaması
📌 Çözüm Yolları:
✅ İthalat-ihracat sözleşmeleri detaylı hazırlanmalı ve hukuki denetimden geçirilmelidir.
✅ Uluslararası tahkim şartları içeren sözleşmeler kullanılmalı ve uyuşmazlık durumunda ICC, LCIA veya CRCICA gibi tahkim merkezlerine başvurulmalıdır.
✅ Mısır mahkemelerinde sözleşmeye aykırılık nedeniyle dava açılabilir.
3. Mısır’da Ticari Uyuşmazlıklar İçin Hukuki Çözüm Mekanizmaları
Mısır’da ithalat, ihracat ve lojistik süreçlerinde yaşanan uyuşmazlıklar yerel mahkemeler, ticari tahkim ve alternatif çözüm yolları aracılığıyla çözülebilir.
Uyuşmazlık Türü | Çözüm Mekanizması |
---|---|
Gümrük tarifeleri ve yanlış vergilendirme | Mısır Gümrük İdaresi’ne itiraz, idari mahkemelerde dava açma |
Taşıma sırasında mal kaybı veya hasar | Taşımacılık firmasıyla sigorta kapsamında tazminat talebi, dava açma |
Ödeme ve tahsilat sorunları | Ticaret Mahkemeleri’nde alacak davası açma, icra takibi başlatma |
Sözleşme ihlalleri | Uluslararası tahkim veya Mısır Ticaret Mahkemeleri’nde dava açma |
📌 Öneri:
- Uyuşmazlık çıkmadan önce ticari sözleşmelere tahkim ve uyuşmazlık çözüm hükümleri eklenmelidir.
- Sigorta poliçeleri ve akreditif gibi yöntemlerle lojistik riskleri minimize edilmelidir.
- İthalat-ihracat süreçlerinde yerel hukuk danışmanlarıyla çalışılarak hukuki riskler önceden belirlenmelidir.
4. Sonuç ve Öneriler
📌 Mısır’da ithalat-ihracat ve lojistik süreçlerinde Türk şirketleri için çeşitli hukuki riskler bulunmaktadır. Bu riskler, gümrük mevzuatına uyumsuzluk, sözleşme ihlalleri, ödeme sorunları ve lojistik firmalarının yükümlülüklerini yerine getirmemesi gibi çeşitli şekillerde ortaya çıkabilir.
📌 Özetle:
✅ Ticari sözleşmeler titizlikle hazırlanmalı ve hukuki danışmanlık alınmalıdır.
✅ Gümrük işlemlerinde uzman danışmanlarla çalışılmalı ve mevzuata tam uyum sağlanmalıdır.
✅ Ödeme yöntemleri banka güvencesi ile sağlanmalı, tahsilat riskleri minimize edilmelidir.
✅ Uluslararası tahkim veya Mısır Ticaret Mahkemeleri aracılığıyla uyuşmazlık çözümleri değerlendirilmelidir.
📌 Türk yatırımcılar, bu önerileri dikkate alarak Mısır’da lojistik ve ithalat-ihracat süreçlerini hukuki güvence altına alabilirler.