Lübnan’da Yabancıların Vergi Yükümlülükleri ve Ticari Faaliyetlerdeki Hukuki Düzenlemeler Nelerdir?
Giriş
Lübnan, Orta Doğu’nun finans ve ticaret merkezlerinden biri olarak yabancı yatırımcılara uzun yıllardır cazip fırsatlar sunmaktadır. Ancak yabancıların ticari faaliyetlere katılması, şirket kurması veya serbest meslek icra etmesi halinde karşılaşacakları en önemli konulardan biri vergi yükümlülükleridir.
Bu makalede, Lübnan’da yabancıların tabi oldukları vergi türleri, ticari faaliyetlerdeki hukuki düzenlemeler, uygulamada karşılaşılan sorunlar ve kurgusal bir olay üzerinden örnek bir değerlendirme yapılacaktır.
1. Yabancıların Vergi Statüsü
Lübnan vergi mevzuatı, yabancıların vergi yükümlülüklerini iki ana kategoriye ayırır:
-
Mukim Yabancılar (Resident Aliens):
-
Lübnan’da 183 günden fazla ikamet eden veya burada sürekli iş yeri bulunan yabancılar mukim kabul edilir.
-
Dünya çapındaki gelirleri üzerinden vergilendirilirler.
-
-
Gayrimukim Yabancılar (Non-Resident Aliens):
-
Lübnan’da 183 günden az kalan veya yalnızca belirli ticari faaliyetlerde bulunan yabancılardır.
-
Sadece Lübnan kaynaklı gelirleri üzerinden vergilendirilirler.
-
2. Vergi Türleri
-
Gelir Vergisi:
-
Ticari kazanç, serbest meslek gelirleri ve maaşlar üzerinden alınır.
-
Vergi oranı %4 ile %25 arasında değişmektedir.
-
-
Katma Değer Vergisi (KDV):
-
Standart oran %11’dir.
-
Lübnan’da mal ve hizmet satan yabancı şirketler KDV mükellefi olmak zorundadır.
-
-
Stopaj Vergisi:
-
Lübnan dışındaki kişi veya kurumlara yapılan ödemelerden %7 ila %10 oranında kesinti yapılır.
-
-
Emlak Vergisi:
-
Yabancıların sahip oldukları taşınmazlardan yıllık emlak vergisi alınır.
-
3. Ticari Faaliyetlerde Hukuki Düzenlemeler
-
Şirket Kuruluşu:
-
Yabancılar anonim şirket (SAL) veya limited şirket (SARL) kurabilir.
-
Sermayenin belirli bir oranı Lübnan vatandaşlarına ayrılabilir.
-
-
Çalışma İzni ve Ticaret Sicili:
-
Şirket kuran yabancıların çalışma izni alması gerekir.
-
Ticaret Siciline kayıt zorunludur.
-
-
Vergi Dairesine Kayıt:
-
Şirket kuruluşundan hemen sonra vergi numarası alınmalıdır.
-
-
Hukuki Sınırlamalar:
-
Bazı sektörlerde (örneğin medya, taşımacılık ve enerji) yabancı pay sahipliği sınırlandırılmıştır.
-
4. Uygulamadaki Sorunlar
-
Bürokratik işlemler yabancılar için karmaşık ve zaman alıcıdır.
-
Vergi dairelerinde farklı uygulamalar görülebilir.
-
Çifte vergilendirmeyi önleme anlaşmaları sınırlıdır; bu da yatırımcılar için maliyetleri artırabilmektedir.
5. Kurgusal Olay
Olay:
Alman vatandaşı M.K., Beyrut’ta teknoloji danışmanlığı alanında faaliyet gösterecek bir limited şirket (SARL) kurar. Şirketin sermayesi 100.000 USD olup, M.K. %100 hissedardır.
Süreç:
-
Şirket kuruluşu sonrası M.K., vergi numarası alır ve KDV mükellefi olarak kayıt yaptırır.
-
Yabancı ortak olduğu için her yıl elde ettiği kazanç üzerinden %17 gelir vergisi öder.
-
Şirketin Lübnan dışına yaptığı hizmet ödemelerinde %7 stopaj vergisi uygulanır.
-
Ayrıca ofis için kiraladığı taşınmazdan dolayı emlak vergisi de ödenir.
Sonuç:
M.K., şirketini kurarak ticari faaliyetlere başlasa da vergi yükümlülükleri ciddi bir maliyet unsuru haline gelir. Yatırımın sürdürülebilirliği için hem yerel muhasebe danışmanlığı hem de hukuki destek almak zorunda kalır.
6. Hukuki Değerlendirme
-
Yabancıların Lübnan’da ticari faaliyet yürütmeleri mümkündür ancak vergisel yükümlülükler ağırdır.
-
Mülkiyet sınırlamaları ve sektör bazlı kısıtlamalar yatırım kararlarını etkiler.
-
Hukuki danışmanlık alınmadığı takdirde, vergi dairesindeki farklı yorumlar ciddi sorunlara yol açabilir.
Sonuç
Lübnan’da yabancıların ticari faaliyetleri, ciddi bir vergi ve hukuki çerçeveye tabidir.
-
Gelir vergisi, KDV, stopaj ve emlak vergisi başlıca yükümlülüklerdir.
-
Ticari faaliyetler için şirket türü seçimi, çalışma izni ve vergi kaydı zorunludur.
-
Bu nedenle yabancı yatırımcıların, faaliyetlerine başlamadan önce hem mali hem de hukuki danışmanlık alması kritik önem taşır.