Litvanya’da Şirket Kurarak Oturma İzni Almak: Hukuki ve Ekonomik Değerlendirme
Giriş
Avrupa Birliği (AB) üyesi olan Litvanya, stratejik konumu, gelişen ekonomisi ve yatırımcı dostu politikalarıyla son yıllarda yabancı yatırımcılar için cazip bir destinasyon haline gelmiştir. Özellikle girişimciler ve iş insanları için Litvanya’da şirket kurarak oturma izni almak, AB’ye açılan bir kapı niteliğindedir. Bu makalede, Litvanya’da şirket kurarak oturma izni alma süreci hukuki ve ekonomik açıdan detaylı bir şekilde ele alınacaktır.
1. Litvanya’da Şirket Kurma Süreci
Litvanya’da şirket kurmak, diğer AB ülkelerine kıyasla daha az bürokratik engel içermektedir. Ülkede en yaygın şirket türleri şunlardır:
- UAB (Uždaroji Akcinė Bendrovė): Sınırlı sorumlu şirket (Limited Şirket – LTD)
- AB (Akcinė Bendrovė): Halka açık anonim şirket (Anonim Şirket – A.Ş.)
- MB (Mažoji Bendrija): Küçük ortaklık
En çok tercih edilen şirket türü UAB (Limited Şirket) olup, asgari sermaye gerekliliği 1.000 EUR’dur. Şirket kurma süreci ortalama 5-7 iş günü sürmektedir ve aşağıdaki aşamalardan oluşur:
- Şirket İsminin Tescili: Şirket adı, Litvanya Ticaret Sicili’ne kaydedilmelidir.
- Şirket Ana Sözleşmesinin Hazırlanması: Noter onayı gereklidir.
- Şirket Banka Hesabının Açılması: Asgari sermaye banka hesabına yatırılmalıdır.
- Vergi Numarası (PVM kodu) Alınması: KDV mükellefi olacak şirketler için gereklidir.
- Resmi Adres Belirlenmesi: Şirketin Litvanya’da kayıtlı bir adresi olmalıdır.
- Ticaret Siciline Kayıt: Litvanya Ticaret Sicili’ne başvuru yapılır.
2. Şirket Sahibi Olarak Oturma İzni Almak
Litvanya’da şirket kurarak oturma izni almak için belirli koşullar yerine getirilmelidir:
- Şirketin Aktif Faaliyet Göstermesi: Kayıtlı bir şirket olması yeterli değildir; şirketin ekonomik faaliyette bulunması gereklidir.
- İstihdam Şartı: Şirketin en az 3 Litvanya vatandaşı veya AB vatandaşı çalışanı istihdam etmesi gerekmektedir.
- Minimum Yatırım Şartı: Şirketin yıllık cirosunun en az 28.000 EUR olması beklenir.
- Şirket Sahibi veya Yöneticisi Olma: Başvuru sahibi, şirketin en az 33% hissesine sahip olmalı veya şirketin yöneticisi olmalıdır.
Başvurular, Litvanya Göçmenlik Dairesi (MIGRIS) tarafından değerlendirilir. İlk aşamada 1 yıllık oturma izni verilir ve bu süre, şirketin faaliyet durumuna bağlı olarak 2 yıl daha uzatılabilir.
3. Hukuki ve Ekonomik Değerlendirme
3.1. Hukuki Açıdan Değerlendirme
Litvanya Göç Yasaları, AB üyesi olmayan yatırımcıların şirket kurarak oturma izni almasına olanak tanımaktadır. Ancak, yasal düzenlemeler sürekli olarak güncellenmektedir ve başvuru sürecinde herhangi bir eksiklik olmaması için bir göçmenlik avukatından destek alınması önerilir.
Ayrıca, sahte şirket kurarak sadece oturma izni almak isteyenler için Litvanya hükümeti denetim mekanizmalarını sıkılaştırmıştır. Bu nedenle, gerçek bir iş planı oluşturmak ve ticari faaliyet yürütmek zorunludur.
3.2. Ekonomik Açıdan Değerlendirme
Litvanya, iş yapma kolaylığı açısından AB’nin en rekabetçi ülkelerinden biridir. Dünya Bankası’nın “Doing Business” raporuna göre Litvanya, iş kurma sürecinin basitliği bakımından yüksek sıralardadır.
Ülkede kurumlar vergisi %15 olup, KOBİ’ler için bu oran %5’e kadar düşebilmektedir. KDV oranı ise %21’dir. Vergi teşvikleri ve AB fonları sayesinde start-up’lar için cazip fırsatlar bulunmaktadır.
Ayrıca, Litvanya’nın e-Residency (elektronik vatandaşlık) programı, yabancı girişimcilerin şirket yönetimini online olarak yapmasına olanak tanımaktadır.
4. Litvanya’da Şirket Kurarak Oturma İzni Almanın Avantajları ve Dezavantajları
Avantajlar
✅ AB Ülkelerinde Serbest Dolaşım: Litvanya oturma izni, Schengen bölgesinde serbest seyahat hakkı sağlar.
✅ Vergi Avantajları: Düşük kurumlar vergisi ve yatırım teşvikleri bulunmaktadır.
✅ Dijital İşlemler: E-Residency ile şirket yönetimi kolaydır.
✅ Hızlı Şirket Kuruluşu: 5-7 iş günü içinde şirket kurulabilir.
✅ Yatırımcı Dostu Ortam: Yabancı yatırımcılar için devlet destekleri mevcuttur.
Dezavantajlar
❌ Yerel Çalışan Zorunluluğu: En az 3 Litvanya veya AB vatandaşı istihdam edilmelidir.
❌ Minimum Ciro Şartı: Şirketin ekonomik olarak aktif olması zorunludur.
❌ Göç Politikalarındaki Değişiklikler: Litvanya göç politikaları sıkça güncellenebilir.
❌ Dil Engeli: Litvanca resmi dildir, ancak İngilizce yaygın olarak konuşulmaktadır.
Sonuç ve Öneriler
Litvanya’da şirket kurarak oturma izni almak, AB’ye erişim sağlamak isteyen yatırımcılar için önemli bir fırsattır. Ancak, şirketin aktif olarak faaliyet göstermesi, belirli ciro ve istihdam koşullarını karşılaması gerekmektedir. Hukuki süreçlerin dikkatle takip edilmesi ve profesyonel destek alınması, başvuru sürecinde oluşabilecek sorunların önüne geçmek için önemlidir.
Yatırımcıların Litvanya’nın vergi avantajlarından ve teşviklerinden faydalanarak işlerini geliştirmesi ve uzun vadede kalıcı oturma izni veya vatandaşlık başvurusu yapması mümkündür. Ancak, göç yasalarının zaman içinde değişebileceği unutulmamalıdır.
Litvanya’da iş yapmak isteyen girişimciler için dijitalleşme, e-ticaret ve fintech gibi sektörler özellikle avantajlıdır. Uzun vadede sürdürülebilir bir iş modeli oluşturmak, sadece oturma izni almak için değil, aynı zamanda Avrupa pazarında başarılı bir girişimci olmak için de kritik bir adımdır.