Kusursuz Sorumluluk Türleri Nelerdir?

Kusursuz Sorumluluk: Tehlike İlkesi, Sosyal Risk ve Fedakârlığın Denkleştirilmesi

1) Giriş: Neden “Kusursuz Sorumluluk”?

İdare hukuku sistemimizde kamu hizmetinin sürekliliği, etkinliği ve güvenliği birincil önemdedir. Ancak bazı durumlarda idare kusurlu olmasa dahi bireyin malvarlığına veya kişilik değerlerine zarar doğabilir. Bu noktada kusursuz sorumluluk, idarenin kusurdan bağımsız olarak tazmin yükümlülüğünü doğuran bir sorumluluk rejimi olarak devreye girer. Teorik temeli, hukuk güvenliği, hakkaniyet ve kamu külfetleri karşısında eşitlik ilkelerine dayanır. Pratik önemi ise açıktır: Uygulamada hizmet kusuru ile ispatta zorlandığımız dosyalarda, tehlike ilkesi, sosyal risk ve fedakârlığın denkleştirilmesi sayesinde hak arama özgürlüğü somutlaşır.

Bu makalede; kavramların ayırıcı ölçütlerini, şartlarını, illiyet bağının sınırlarını, ispat stratejisini, dava yolunu ve tazminat kalemlerini uygulamaya yönelik bir çerçevede ele alacağız. Hedefimiz; karmaşık kavramları somut senaryolar, delil planı ve pratik kontrol listeleriyle avukatın masasında kullanılabilir hale getirmektir.

2) İdarenin Sorumluluk Türleri: Hizmet Kusuru / Kusursuz Sorumluluk

İdarenin sorumluluğu başlıca iki eksende incelenir:

Hizmet Kusuru (Kusura Dayalı Sorumluluk):
Hizmetin kuruluşunda, düzenlenişinde veya yürütülmesinde bozukluk, aksaklık, gecikme veya yetersizlik söz konusuysa; ya da hizmetten beklenen özen gösterilmemişse kusur gündemdedir. Burada ispat yükü, kusurun hizmete içkin olduğunu ortaya koymaya yönelir.
Kusursuz Sorumluluk (Risk/ Hakkaniyet Temelli Sorumluluk):
İdarenin kusuru olmasa bile bazı hallerde tazmin yükümlülüğü doğar. Bu kapsamın ana sütunları:
- Tehlike İlkesi (Risk İlkesi)
- Sosyal Risk İlkesi
- Fedakârlığın Denkleştirilmesi (Kamu Külfetleri Karşısında Eşitlik)

Stratejik not: Davacı lehine en sağlam hukuki zemini kurmak için, dilekçede asli talepte kusura dayalı sorumluluğu ileri sürüp, ikincil ve kademeli olarak kusursuz sorumluluk rejimlerine dayanmak çoğu dosyada rasyonel bir yaklaşım sağlar. Böylece mahkemenin hukuki nitelendirme serbestisi desteklenir ve ispat riski yönetilir.

3) Kusursuz Sorumluluğun Ortak Unsurları

Hangi ilkeye dayanılırsa dayanılırsın, kusursuz sorumlulukta genel hatlarıyla şu unsurlar aranır:

Zarar: Maddi (tedavi gideri, kazanç kaybı, çalışma gücü kaybı, araç/işletme hasarı vb.) ve manevi zarar.
İlliyet Bağı: Zarar ile idarenin faaliyet alanı/işlemi/eylemi arasında makul, hukuken kabul edilebilir bir bağ.
Hukuka Uygunluk/ Uygunsuzluk Durumuna Göre Ayrımlar: Tehlike ve sosyal riskte hukuka uygunluk şart değildir; fedakârlığın denkleştirilmesi çoğu kez hukuka uygun idari işlem/eylem kaynaklı külfetlerde işletilir.
İlliyeti Kesen Sebepler: Mücbir sebep, zarar görenin ağır kusuru, üçüncü kişinin ağır kusuru gibi haller tazmin sorumluluğunu sınırlayabilir veya ortadan kaldırabilir.

4) Tehlike İlkesi (Risk İlkesi)

4.1. Tanım ve Hukuki Mantık

Tehlike ilkesi, idarenin yürüttüğü faaliyet veya kullandığı şeyin doğasında yüksek tehlike barındırması nedeniyle, kusur aranmaksızın sorumluluk doğuran rejimdir. Mantık şudur: “Tehlikeli işin menfaatlerinden idare yararlanıyorsa, bu işin gerçekleşen risklerinden doğan külfete de katlanmalıdır.”

4.2. Uygulama Alanları (Örnek Senaryolar)

Patlayıcı/yanıcı madde depolaması, mühimmat ve atış alanları: Çevrede meydana gelen patlama, şarapnel, yangın veya sarsıntı zararları.
Enerji iletim hatları, yüksek gerilim altyapısı: Elektrik kaçakları, hat arızasından doğan yangın ve cihaz hasarları.
Kolluk faaliyetlerinin tehlikeli yöntemlerle icrası: Kovalamaca sırasında üçüncü kişinin yaralanması; toplumsal olay dağıtımında kullanılan teçhizatın öngörülebilir yan etkileri.
Büyük altyapı şantiyeleri: Tünel kazısı, derin kazı, ağır iş makineleriyle yürütülen işlerde komşu parsellerde oturma/çatlak/hasar.

4.3. Şartlar ve İspat

Tehlikeli Faaliyet/Şey: Teknik bilirkişi raporları ile faaliyetin tehlike seviyesi ortaya konur.
Zarar: Hakim, olağan dışı zarar ölçütünü dikkate alır.
İlliyet: Zararla tehlikeli faaliyet arasında hayatın olağan akışına uygun, teknik bulgularla desteklenmiş bağ aranır.

4.4. İdarenin Savunmaları

Mücbir Sebep: Öngörülemez, karşı konulamaz ve dışsal olay (deprem, sel vb.) illiyeti kesebilir.
Ağır Mağdur Kusuru veya Üçüncü Kişi Kusuru: İleri sürülse de tehlike rejiminde çoğu kez tazminat tamamen değil, hakkaniyet indirimi ile sınırlanır.
Düzenleme/Uygulama Yükümlülüğünün Tam İfası: Yine de tehlike sürüyorsa kusursuz sorumluluk devrede kalabilir.

4.5. Tazminat Kapsamı

Maddi: Tedavi, bakım, iş gücü kaybı, araç/tesis hasarı, kazanç kaybı, işletme durması (loss of profit).
Manevi: Özellikle bedensel zarar ve ölüm olaylarında uygun bir tatmin tutarı.

Pratik İpucu: Dilekçede faaliyetin tehlike profilini teknik standartlara referans vererek (genel seviyede) anlatmak ve bilirkişiden bu profili değerlendirmesini açıkça talep etmek ikna gücünü artırır.

5) Sosyal Risk İlkesi

5.1. Kavramsal Çerçeve

Sosyal risk, idarenin kusursuz olsa dahi toplumsal nitelikteki riskleri (örneğin terör eylemleri, yaygın şiddet olayları, kitlesel güvenlik ihlalleri) tamamen bireyin üzerinde bırakamayacağı kabulüne dayanır. Devletin asli görevi toplumsal düzeni korumaktır; bu risklerin tamamını sıfırlamak fiilen mümkün olmasa da, gerçekleşen zararların belli ölçüde toplumca paylaşılması esastır.

5.2. Uygulama Alanları

Terör eylemleri ve toplumsal olaylar: Patlama, silahlı saldırı, kundaklama vb. neticesi oluşan zararlar.
Geniş ölçekli güvenlik vakaları: Spor müsabakası/miting gibi kalabalık etkinliklerde öngörülebilir taşkınlıkların doğurduğu zararlar.

5.3. Şartlar ve İspat

Toplumsal Risk Gerçekliği: Olayın niteliği, olay yeri/ zamanı, istatistiki veriler ve kolluk tutanakları önemlidir.
Zararın Tipikliği: Toplumsal olayın tipik, yaygın etkisiyle mağdurun zararının istisnai ölçüde ağırlaşması aranır.
İlliyet: İdarenin kusuru aranmaz; olayla zarar arasındaki sosyolojik ve olgusal bağ yeterlidir.

5.4. Sınırlar ve İndirici Faktörler

Mücbir Sebep ve Ağır Kusur: Mağdurun bizzat olayın failiyle müteselsil bir ilişki içinde olması veya ağır kusuru, tazminatta indirime neden olabilir.
Hakkaniyet Paylaşımı: Tazminat genellikle tam telafiyi hedeflese de, bazı dosyalarda hakkaniyet gerekçesiyle kısmi sorumluluk tesis edilebilir.

5.5. Uygulamada Delil

Kolluk raporları, olay yeri kamera kayıtları, tanık beyanları, basın kayıtları, sağlık raporları, ekspertiz/aktüerya raporları.
Gerektiğinde olay ölçeği ve kamu düzenine etkisine ilişkin uzman görüşü.

Stratejik Not: Sosyal risk dosyalarında dilekçede “Toplumsal olayın tipik etkisi” kavramsallaştırmasını açıkça kurun; idarenin kusurunu tartışmak yerine, kamu düzenini korumaya yönelik ödev–zarar denklemini merkeze alın.

6) Fedakârlığın Denkleştirilmesi (Kamu Külfetleri Karşısında Eşitlik)

6.1. Kavram

İdarenin hukuka uygun faaliyetleri bazen belirli kişilere olağan dışı ve ağır bir yük (külfet) yükleyebilir. Toplumun tümü yararına yürütülen bir kamusal faaliyetin maliyetinin tek bir bireyin sırtında kalması hakkaniyete aykırıdır. Bu durumda fedakârlığın denkleştirilmesi ilkesi gereği, zararın idarece tazmin edilmesi gerekir.

6.2. Tipik Örnekler

Altyapı yatırımlarının yakın çevresinde oluşan anormal zararlar: Gürültü, titreşim, toz, erişim kısıtları nedeniyle ciddi değer kaybı.
Kamusal kısıtlamalar: Uçuş koridoru/gürültü hattı, sit alanı kısıtlamaları veya plan değişiklikleriyle emsal/hak düşümü sonucu ölçüsüz değer kaybı.
İnşaat–imar uygulamaları: Hukuka uygun icraat, ancak somut taşınmaza istisnai ve aşırı yük bindiriyor.

6.3. Aranan Ölçütler

Hukuka Uygunluk: Faaliyetin/işlemin mevzuata uygun olması.
Ağır ve Olağan Dışı Külfet: Zararın sıradan katlanma sınırını belirgin biçimde aşması.
Eşitlik İlkesi: Toplum yararı için getirilen külfetin adil dağıtılmaması ve belirli kişide yoğunlaşması.

6.4. Delil ve Hesaplama

Gayrimenkul değerleme raporları (SPK lisanslı), gürültü–titreşim ölçümleri, trafik/erişim analizleri.
Zararın “normal sosyal risk” sınırını aştığını gösterecek teknik veriler.
Değer kaybı hesabı: Proje öncesi–sonrası kıyas, emsal satış analizi, kira geliri düşümü, işletme cirosu etkisi.

Uyarı: Fedakârlığın denkleştirilmesi ile kamulaştırmasız el atma farklı kurumlardır. İlki hukuka uygun icraata bağlı olağan dışı külfette işletilir; ikincisi ise çoğu kez fiilî/ hukuka aykırı müdahalelerde (ör. taşınmaza el atma, malik gibi tasarruf) gündeme gelir. Dava yolu, görevli yargı ve hesap yöntemi farklılaşabilir.

7) İlliyet Bağı ve Kesilme Sebepleri

Kusursuz sorumlulukta kilit kavram illiyet bağıdır. Mahkemeler, illiyeti doğrudan, dolaylı ve kademeli bağlar olarak tartar. Kesilme sebepleri şunlardır:

Mücbir Sebep: Deprem, sel, olağanüstü hava olayları gibi kaçınılmazlık.
Zarar Görenin Ağır Kusuru: Örneğin, uyarılara rağmen tehlikeli alana izinsiz giriş.
Üçüncü Kişinin Ağır Kusuru: Failin bağımsız, öngörülemez ve olağan dışı eylemi.

Pratik İpucu: Dilekçede illiyeti “teknik ve sosyal gerekçelerle” iki kanaldan inşa edin. Teknik bilirkişi, sosyolojik olgu (sosyal risk) veya tehlike profili (risk ilkesi) üzerinden kurulan çift katmanlı illiyet anlatısı ikna gücünü artırır.

8) Tazminat Kalemleri, Faiz ve Hesap Usulleri

8.1. Maddi Tazminat

Bedensel Zararlar: Tedavi, bakım, ilaç, refakat; sürekli/geçici iş göremezlik; protez/rehabilitasyon giderleri.
Malvarlığı Zararları: Tamir/ikame bedeli, verim/ciro kaybı, makine–ekipman hasarı, kiralama bedelleri.
Kazanç Kaybı ve İşletme Durdurma: Bilirkişiyle dönemsel cirolar karşılaştırılır; mücbir dönem etkileri ayrıştırılır.

8.2. Manevi Tazminat

Ağır bedensel zarar/ölüm hallerinde uygun bir tatmin tutarı. Ölçü; mağdurun yaşı, zararın yoğunluğu, sosyo-ekonomik faktörler ve hakkaniyet.

8.3. Faiz Başlangıcı

Uygulamada maddi zarar için çoğu kez zarar tarihi veya idareye başvuru tarihi; manevi için karar tarihi esas alınabilir. Dilekçede kademeli talep kurun: “Zarar tarihinden; bu mümkün görülmezse idareye başvuru tarihinden faiz.”

8.4. Aktüerya ve Yaşam Tablosu

Sürekli iş göremezlik ve destekten yoksun kalma hesaplarında mahkemeler sıklıkla TRH 2010 gibi yaşam tablolarına göre hesap yaptırır. Dilekçede “güncel teknik esaslara göre aktüerya” talep edin.

9) Usul: Başvuru–Dava–Süre

9.1. Başvuru Zorunluluğu

İdari eylemlerden doğan zararlarda, çoğu durumda önce idareye başvuru gerekir. Başvurudan sonra 60 gün içinde cevap verilmezse zımni ret doğar ve dava açılabilir.

9.2. Hak Düşürücü Süreler ve Zamanaşımı (Genel Çerçeve)

İdari eylem zararlarında öğrenmeden itibaren 1 yıl, her hâlükârda olaydan itibaren 5 yıl içinde başvuru/dava süreçlerini işletmek esastır.
İdari işlemlerde ise tebliğden itibaren 60 gün içinde tam yargı veya iptal+tam yargı stratejileri gündeme gelebilir.

Not: Somut olayda özel kanunlardaki süreler, farklı başvuru yolları ve arabuluculuk benzeri zorunlu süreçler söz konusu olabilir. Dava yolunu belirlerken özel kanun ve lex specialis denetimi yapın.

9.3. Görevli–Yetkili Mahkeme

Genel olarak idari yargı (idare mahkemesi) görevlidir. Yetki, zararın gerçekleştiği yer veya davalı idarenin merkezine göre belirlenir.

10) Dava Stratejisi: Hangi İlkeyi, Ne Zaman?

10.1. Hızlı Karar Matrisi

Durum	İlke	Ana İspat Ekseni	Savunma Riskleri
Tehlikeli faaliyet/şeyden kaynaklanan zarar	Tehlike İlkesi	Teknik risk profili + illiyet	Mücbir sebep, ağır mağdur/3. kişi kusuru
Toplumsal olay/terör eylemi	Sosyal Risk	Olayın toplumsal niteliği + tipik zarar	Hakkaniyet indirimi, mağdurun olayla bağının niteliği
Hukuka uygun, kamu yararlı işlem/eylem ama aşırı bireysel külfet	Fedakârlığın Denkleştirilmesi	Ağırlaştırılmış külfet + eşitlik ihlali	“Normal katlanma sınırı” itirazı, değerleme tartışmaları

10.2. Kademeli (Hilafına) Talep Tekniği

Birincil: Hizmet kusuru (varsa)
İkincil: Tehlike ilkesi (uygunsa)
Üçüncül: Sosyal risk veya fedakârlığın denkleştirilmesi (olayın mahiyetine göre)

Böylece mahkemenin nitelendirme serbestisi desteklenir, reddin önüne set çekilir.

11) Delil Planı ve Bilirkişi

11.1. Delil Listesi (Kontrol)

Olay tutanakları, kolluk raporları, görüntü kayıtları
Sağlık/iş göremezlik raporları, tedavi fatura–makbuzları
Uzman–bilirkişi raporları (teknik tehlike analizi, gürültü–titreşim ölçümü, enerji hatları denetimi)
Gayrimenkul değerleme (SPK lisanslı), emsal satış/kira analizleri
Vergi kayıtları, ticari defterler, cirolar, e-fatura/e-arşiv kayıtları
Aktüerya raporu (TRH 2010 esaslı)

11.2. Bilirkişiden Açık Talep

Tehlike Profili: Faaliyetin/şeyin risk sınıfı, standartlar, makul öngörülebilirlik.
İlliyet: Teknik bulgularla olay-zarar bağı.
Değerleme: Proje öncesi/sonrası kıyas, kalıcı değer kaybı, gelir düşümü.
Aktüerya: Sürekli iş göremezlik/destekten yoksun kalma parametreleri.

12) Sık Yapılan Hatalar ve Çözüm Önerileri

Yanlış İlkeye Dayanma: Örn. hukuka uygun kısıtlamadaki zarar için tehlike ilkesi yerine fedakârlığın denkleştirilmesi gerekir.
Süreleri Kaçırma: Özellikle eylem zararlarında 1 yıl/5 yıl rejimi kritik. Başvuru–zımni ret–dava zincirini takvime bağlayın.
Delil Silolaşması: Teknik–sosyal–aktüeryal delilleri bir bütün olarak kurgulayın; bilirkişiden modüler değil bütüncül analiz isteyin.
Faiz Talebinin Belirsizliği: Dilekçede kademeli faiz talebi kurmayınca hesap eksik kalabiliyor.
Eksik Zarar Kalemi: İşletme durması, ikame gideri, refakat masrafı gibi kalemler atlanıyor; tam tazmin ilkesi zedeleniyor.

13) Uygulama Senaryoları (Örnek Kurgular)

Senaryo A – Yüksek Gerilim Hattı Kaynaklı Yangın

Bir kırsal yerleşimdeki yüksek gerilim hattında meydana gelen arıza sonucu yangın çıkıyor; çiftçinin serası ve ekipmanları zarar görüyor.

İlke: Tehlike ilkesi
Delil: TEİAŞ/dağıtım şirketi tutanakları, teknik bilirkişi, yangın raporu, zarar tespiti, zirai değer kaybı hesapları.
Tazmin: Sera, ekipman, stok ürün, gelir kaybı; uygun faiz.

Senaryo B – Toplumsal Olayda Esnafın İşletme Hasarı

Kalabalık bir gösteride vitrini kırılan işletmede ciro kaybı, stok zararları ve tamir masrafları doğuyor.

İlke: Sosyal risk
Delil: Kolluk raporu, kamera kayıtları, tamir faturaları, ciro karşılaştırmaları.
Tazmin: Malvarlığı zararları + hakkaniyet dengesine göre değerlendirme.

Senaryo C – Havaalanı Gürültüsü ve Değer Kaybı

Yeni bir uçuş rotasıyla konutun gürültü seviyesi kalıcı artış gösteriyor; emsal satışlara göre belirgin değer kaybı oluşuyor.

İlke: Fedakârlığın denkleştirilmesi
Delil: Gürültü ölçümleri (dB), SPK lisanslı değerleme ile proje öncesi–sonrası kıyas, emsal tabloları.
Tazmin: Değer kaybı + gerekiyorsa kullanım kaybı etkileri.

14) Dilekçe Taslağı (Özet Şablon)

TAM YARGI DAVASI DİLEKÇE İSKELETİ
Görevli/Yekili Mahkeme: … İdare Mahkemesi
Davacı: …
Davalı İdare: …
Konu: İdarenin kusursuz sorumluluğu (… ilkesi) gereği … TL maddi, … TL manevi tazminat ve faiz talebimizdir.
Olaylar: (Kronoloji; olay tutanakları, zarar tarihi, idareye başvuru–zımni ret)
Hukuki Sebepler:
– Öncelikle hizmet kusuru; hilafına, tehlike ilkesi / sosyal risk / fedakârlığın denkleştirilmesi.
– İlliyet bağı ve illiyeti kesmeyen hallerin açıklanması.
– Kamu külfetleri karşısında eşitlik ve hakkaniyet ilkeleri.
Deliller: (kolluk–teknik rapor, SPK değerleme, aktüerya, sağlık faturaları, görüntüler vb.)
Hesap: (kalem kalem zarar; faiz başlangıcı kademeli talep)
Sonuç–İstem: (maddi/manevi tazminat + faiz + yargılama giderleri/vekâlet ücreti)

15) Kontrol Listeleri

Genel:

Süre: 1 yıl/5 yıl–60 gün takibi yapıldı mı?
Ön başvuru/zımni ret süreci tüketildi mi?
İlke seçimi doğru mu (tehlike–sosyal risk–fedakârlık)?
Faiz başlangıcı kademeli talep edildi mi?

Tehlike İlkesi Dosyaları:

Teknik tehlike profili bilirkişiden istendi mi?
Olay–zarar illiyeti teknik verilerle kuruldu mu?
Mücbir sebep–ağır kusur ihtimallerine cevap geliştirildi mi?

Sosyal Risk Dosyaları:

Olayın toplumsal niteliği somutlandı mı?
Zararın tipik ve yaygın etki ile ilişkisi kuruldu mu?
Hakkaniyet indirimi riskine karşı alternatif hesap sunuldu mu?

Fedakârlığın Denkleştirilmesi:

Hukuka uygun faaliyet/işlem netleştirildi mi?
Ağır ve olağan dışı külfet teknik verilerle ispatlandı mı?
SPK değerleme ve emsal analizleri sağlandı mı?

16) Sık Sorulan Sorular (SSS)

Kusursuz sorumluluk hangi hallerde gündeme gelir?
İdarenin kusuru olmasa bile tehlikeli faaliyet/şey (tehlike ilkesi), toplumsal nitelikte risk (sosyal risk) veya hukuka uygun işlem/eylemden doğan olağan dışı bireysel külfet (fedakârlığın denkleştirilmesi) varsa kusursuz sorumluluk gündeme gelebilir.

Sosyal riskte idarenin kusuru aranır mı?
Genel olarak aranmaz. Esas olan, toplumsal olayın tipi ve zararın bu tipik etkiler içinde ortaya çıkmasıdır.

Fedakârlığın denkleştirilmesi ile kamulaştırmasız el atma aynı mıdır?
Hayır. Fedakârlıkta idari faaliyet hukuka uygun; külfet olağan dışı ve bireyselleşmiş olmalıdır. Kamulaştırmasız el atma çoğu durumda fiilî/hukuka aykırı müdahaleyi konu alır ve ayrı bir yargısal rejimi vardır.

Tehlike ilkesinde illiyet nasıl ispatlanır?
Faaliyetin/şeyin tehlike profili teknik bilirkişi ile saptanır; zarar–olay arasında makul teknik bağ kurulur. Mücbir sebep veya ağır kusur ileri sürülse bile çoğunlukla sadece indirim etkisi doğurur.

Faiz ne zamandan işler?
Maddi zarar için zarar tarihi veya idareye başvuru tarihi; manevi için çoğu kez karar tarihinden. Dilekçede kademeli faiz talebi kurmak güvenli yaklaşımdır.

Süreyi kaçırırsam ne olur?
İdari eylem zararlarında 1 yıl (öğrenme) ve 5 yıl (olay) sınırlarına riayet edilmemesi, hak kaybına yol açabilir. İşlemlerde ise 60 gün esastır.

17) Sonuç: Hak Aramanın Üç Ana Yolu, Tek Bir Amaç

Tehlike ilkesi, sosyal risk ve fedakârlığın denkleştirilmesi, kusursuz sorumluluk şemsiyesi altında bireyin olağan dışı zararını toplumsal adalet içinde telafi etmeyi hedefler. Avukat pratiğinde doğru ilkeye yönelmek, illiyet bağını teknik ve sosyal temellerle kurmak, delili bütüncül planlamak ve süre–usul rejimini titizlikle işletmek başarı anahtarıdır. Uygulamada, kademeli talep tekniği, kademeli faiz istemi ve doğru bilirkişi soruları ile mahkemenin nitelendirme yetkisi rasyonel şekilde desteklenmelidir.

18) Örnek “Özet İstem Listesi” (Dilekçe Sonuna Eklenebilir)

Davalı idarenin kusursuz sorumluluğu (… ilkesi) kapsamında … TL maddi, … TL manevi tazminata hükmedilmesi,
Faizin, zarar tarihinden; bu kabul edilmezse idareye başvuru tarihinden, en azından dava tarihinden itibaren işletilmesi,
Bilirkişi incelemesi ile tehlike profili/sosyal olay niteliği/ağır külfet ve değer kaybının belirlenmesi,
Aktüerya hesabı ile iş göremezlik/destekten yoksun kalma tespitinin yapılması,
Yargılama giderleri ve vekâlet ücretinin davalı idare üzerinde bırakılması.

29) Kapanış: Avukatın “İkna Çerçevesi”

Müvekkil iletişiminde ve mahkeme önünde ikna; üç ayak üzerinde yükselir:

Doğru ilke seçimi: Tehlike–Sosyal Risk–Fedakârlık.
İspat mimarisi: Teknik (bilirkişi), sosyal (olay tipolojisi), ekonomik (değer/aktüerya) boyutların birlikte kurgulanması.
Usul ekonomisi ve süre disiplini: Başvuru–zımni ret–dava zinciri, kademeli talepler ve alternatif hesaplamalar.

Bu çerçeve ile kusursuz sorumluluk davalarında hakkaniyete uygun, tam tazmin hedeflenir; kamu yararı ile bireysel haklar arasında denge sağlanır.

Fedakârlığın Denkleştirilmesi, hizmet sorumluluğu, İdare Hukuku, kusursuz sorumluluk, sosyal risk sorumluluğu, tazminat, tehlike sorumluluğu

Single Blog Title