Kredi Kartına Taksitle Alınan Güzellik Paketi İptal Edilebilir mi, Chargeback Mümkün müdür?
Giriş
Güzellik salonları, estetik merkezleri ve spa işletmeleri tüketicilere çeşitli paket hizmetler sunmaktadır. Lazer epilasyon, cilt bakımı, masaj veya zayıflama programı gibi hizmetler genellikle kredi kartına taksit imkânıyla pazarlanmaktadır. Ancak tüketici, hizmetten memnun kalmadığında ya da hiç faydalanmak istemediğinde paket iptali ve ödenen ücretin iadesi gündeme gelir. Bu durumda en sık sorulan sorular şunlardır:
-
Kredi kartına taksitle alınan bir güzellik paketi iptal edilebilir mi?
-
Banka aracılığıyla chargeback (ters ibraz) yöntemiyle iade talep edilebilir mi?
Bu makalede, hem Türk Tüketici Hukuku çerçevesinde hizmet iptali ve iade hakkı hem de bankacılık sistemi üzerinden yürütülen chargeback süreci ayrıntılı olarak incelenecek, ayrıca kurgusal bir olay üzerinden somutlaştırılacaktır.
Tüketici Hukuku Çerçevesinde Paket İptali
1. Tüketici İşlemi Niteliği
6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunu (TKHK) uyarınca, güzellik salonundan alınan paket bir tüketici işlemidir. Bu nedenle, tüketici kanunun sağladığı tüm haklardan yararlanır.
2. Cayma Hakkı
-
Eğer sözleşme mesafeli satış yoluyla yapılmışsa (örneğin internetten satın alınmışsa), tüketici 14 gün içinde cayma hakkına sahiptir.
-
İşyerinde imzalanan sözleşmelerde de tüketici, ayıplı hizmet veya haksız şart olması halinde sözleşmeden dönebilir.
3. Ayıplı Hizmet Hali
Hizmet;
-
sözleşmede belirtilen niteliklere sahip değilse,
-
sağlık riski doğuruyorsa,
-
vaat edilen sonuçları sağlamıyorsa
ayıplı kabul edilir. Bu durumda tüketici, paket iptali ve bedel iadesi talep edebilir.
Kredi Kartına Taksitle Alınan Hizmetin İptali
1. Paket İptali
Tüketici sözleşmeden dönme hakkını kullandığında;
-
Hizmetin hiç başlamamış kısmına ilişkin ücretin tamamı iade edilir.
-
Hizmetin bir kısmı kullanılmışsa, yalnızca kullanılan seansların bedeli düşülür, kalanı iade edilir.
2. Bankaya Başvuru
Ödeme kredi kartıyla yapılmışsa, iptal edilen tutarın bankaya iadesi gerekir. Satıcı iade yapmazsa, tüketici bankasına başvurarak chargeback süreci başlatabilir.
Chargeback (Ters İbraz) Süreci
1. Nedir?
Chargeback, kartlı ödeme sistemlerinde tüketicinin izni olmadan yapılan, hatalı veya ayıplı işlemlerde bankası aracılığıyla ödemeyi geri alabilmesidir.
2. Ne Zaman Kullanılır?
-
Hizmet hiç sunulmamışsa,
-
Hizmet ayıplıysa,
-
Satıcı iade taahhüdünü yerine getirmiyorsa.
3. Süreç Nasıl İşler?
-
Tüketici, bankasına yazılı başvuruda bulunur.
-
Banka, ilgili işlemi uluslararası kart kuruluşu (Visa, MasterCard vb.) üzerinden inceler.
-
İnceleme sonucunda haklı bulunursa, tüketicinin kart hesabına bedel iadesi yapılır.
4. Sınırlılıkları
-
Chargeback bir banka prosedürüdür; tüketici hukuku kadar geniş bir güvence sağlamaz.
-
Deliller (sözleşme, iptal başvurusu, fotoğraflar, doktor raporu vb.) bankaya sunulmalıdır.
Kurgusal Olay
Olay:
“Tüketici A”, bir güzellik merkezinden 12 seanslık lazer epilasyon paketi satın almış ve bedeli 24.000 TL’yi kredi kartına 12 taksit olarak ödemeyi kabul etmiştir. İlk iki seanstan sonra cildinde yanıklar oluşmuş, doktor raporuyla bu durum belgelenmiştir. Tüketici A, sözleşmeyi feshetmek istediğini belirterek işletmeye başvurmuş ancak işletme “iade yapılmaz” diyerek reddetmiştir.
Hukuki Değerlendirme:
-
Hizmet ayıplıdır, TKHK m. 13 gereği tüketici sözleşmeden dönerek ücret iadesi talep edebilir.
-
İşletmenin “iade olmaz” hükmü haksız şarttır ve geçersizdir.
-
Tüketici A, öncelikle yazılı ihtar çekerek iade talep etmelidir.
-
İşletme ödeme yapmazsa, Tüketici A hem tüketici hakem heyetine başvurabilir hem de bankasına giderek chargeback süreci başlatabilir.
Sonuç:
Tüketici A, kullanılmayan 10 seansın bedelini geri alma hakkına sahiptir. Banka da chargeback süreci sonunda bu tutarı kart hesabına iade edebilir.
Uygulamada Karşılaşılan Sorunlar
-
İşletmelerin sözleşmelere “iade edilmez” hükmü koyması.
-
Tüketicilerin chargeback süresini (genellikle 120 gün) kaçırması.
-
Bankaların delil sunulmadan başvuruyu işleme almaması.
-
Tüketicilerin hakem heyeti yoluna gitmek yerine sadece bankaya güvenip mağduriyet yaşaması.
Çözüm Önerileri
-
Ödemeler mutlaka belgeli yapılmalı (banka, kredi kartı).
-
Tüketici iptal talebini yazılı olarak işletmeye bildirmelidir.
-
Bankaya başvururken mutlaka sözleşme, iptal ihtarnamesi, fotoğraf ve raporlar eklenmelidir.
-
Hakem heyeti ve chargeback süreçleri birlikte yürütülerek hak arama güvencesi artırılmalıdır.
Sonuç
Kredi kartına taksitle alınan güzellik paketi, tüketici tarafından iptal edilebilir. Eğer hizmet ayıplıysa veya hiç sunulmamışsa, ücret iadesi talep edilebilir. Satıcı iade yapmazsa, hem tüketici hakem heyeti/mahkemesi yoluyla hem de chargeback yöntemiyle hak aranabilir. Tüketici, belgelerini toplamalı, süreleri kaçırmamalı ve hakkını etkin şekilde kullanmalıdır.
Hukuk Fakültesi Öğrencisi Gamze Akbulut