Kredi Kartı ve Online Ödeme Dolandırıcılığına Karşı Hukuki Koruma: Mağdurlar Ne Yapmalı?

Giriş 

Günümüzde dijitalleşmeyle birlikte alışveriş alışkanlıkları da hızla değişmiş, kredi kartları ve online ödeme sistemleri hayatımızın vazgeçilmez bir parçası hâline gelmiştir. Ancak bu kolaylık, dolandırıcılar için de yeni fırsatlar yaratmıştır. Kredi kartı bilgileri çalınarak veya sahte online platformlar aracılığıyla yapılan dolandırıcılıklar her geçen gün artmaktadır. Bu yazıda, kredi kartı ve online ödeme dolandırıcılığının hukuki boyutunu inceleyecek; mağdurların hangi yollarla haklarını arayabileceğini ve hangi hukuki düzenlemelerin devreye girdiğini ele alacağız. 

 

1. Kredi Kartı Dolandırıcılığı Nedir?

Kredi kartı dolandırıcılığı, bir kişinin rızası dışında kredi kartı bilgilerinin ele geçirilerek kullanılması veya sahte kartlarla haksız kazanç sağlanmasıdır. Bu dolandırıcılık türleri genellikle şu yollarla gerçekleştirilir: 

• Phishing (oltalama): Sahte e-posta ve mesajlarla kullanıcıdan kart bilgileri talep edilir. 

• Skimming (kopyalama): POS cihazlarına yerleştirilen aparatlarla kart bilgileri kopyalanır. 

• Fake site/fake app: Gerçek e-ticaret sitelerini taklit eden platformlarda ödeme alınır. 

• Veri sızıntısı: Online alışveriş sitelerinden yapılan veri sızıntılarıyla kart bilgileri ele geçirilir. 

 

2. Online Ödeme Sistemlerinde Dolandırıcılık

Online ödeme sistemleri (örneğin PayPal, iyzico, Papara, FAST vb.) üzerinden yapılan dolandırıcılıklar da giderek yaygınlaşmaktadır. Bunlar arasında: 

• Sahte ürün satışı sonrası ödemeyi aldıktan sonra iletişim kesilmesi, 

• Satılmayan ürün veya hizmet için ödeme alınması, 

• Kötü niyetli kişilerin ödeme platformlarına sahte belgelerle kayıt yaptırması yer alır. 

 

3. Türk Ceza Kanunu (TCK) Kapsamında Değerlendirme

Kredi kartı dolandırıcılığı TCK m.245’te açıkça düzenlenmiştir: 

TCK m.245/1: “Başkasına ait bir banka veya kredi kartını, her ne suretle olursa olsun ele geçiren kişi, kart sahibinin veya kartın ait olduğu bankanın rızası olmaksızın kullanırsa, fail hakkında hapis ve adli para cezası uygulanır.” 

Ayrıca, TCK m.157 ve m.158’de düzenlenen “nitelikli dolandırıcılık” hükümleri de, internet ve bilişim sistemleri kullanılarak yapılan dolandırıcılıklarda uygulanmaktadır. 

 

4. Mağdurun Yapması Gerekenler

Bir birey kredi kartı ya da online ödeme yoluyla dolandırıldığında şu adımları izlemelidir: 

1. Banka ile İletişime Geçmek
   Dolandırıcılık fark edildiği anda ilgili banka ile irtibata geçilip kart iptal edilmeli, işlem itirazı yapılmalıdır. 

1. Savcılığa Suç Duyurusunda Bulunmak
   Yetkili Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusunda bulunularak adli sürecin başlatılması sağlanmalıdır. Suç duyurusuna dekontlar, ekran görüntüleri ve banka yazışmaları eklenmelidir. 

1. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) veya Tüketici Hakem Heyeti Başvurusu
   Banka zararı karşılamazsa tüketici hakem heyeti veya BDDK’ya başvuru yapılabilir. 

1. Siber Suçlarla Mücadele Birimi
   Emniyet Genel Müdürlüğü’nün Siber Suçlar birimine de başvuru yapılması tavsiye edilir. 

 

5. Bankaların Hukuki Sorumluluğu

Kart sahibinin ağır ihmali olmadığı sürece, banka yapılan işlemden sorumlu tutulabilir. Özellikle 5464 sayılı Banka Kartları ve Kredi Kartları Kanunu m.12‘ye göre, kart sahibinin sorumluluğu sadece 150 TL ile sınırlıdır. Bu sınır, banka gerekli güvenlik önlemlerini almadıysa kart sahibinin lehine daha da genişleyebilir. 

 

Sonuç 

Kredi kartı ve online ödeme dolandırıcılığı, modern dünyanın en yaygın siber suçlarından biridir. zaman kaybetmeden yasal yollara başvurmak ve hak arama sürecini doğru şekilde yönetmek çok önemlidir. Unutulmamalıdır ki, her bireyin temel hakkı olan mülkiyetin korunması, dijital ortamda da hukuk tarafından güvence altındadır.