KOSOVA İLE TÜRKİYE ARASINDA ÇİFTE VATANDAŞLIK ŞARTLARI

Giriş: Çifte Vatandaşlık Neden Önemli?

Küreselleşen dünyada çifte vatandaşlık, bireyler için yalnızca bir pasaport değil; aynı zamanda hareket özgürlüğü, iş fırsatları, eğitim imkanları ve sosyal güvenlik avantajları anlamına gelmektedir. Kosova ve Türkiye arasında derin tarihi, kültürel ve siyasi bağlar vardır. Bu bağlar, vatandaşlık ve göçmenlik hukuku alanına da yansımaktadır.

Türkiye ve Kosova, çifte vatandaşlığı tanıyan ülkeler arasındadır. Yani iki ülkeden birinin vatandaşlığına sahip olan kişi, diğer ülkenin vatandaşlığını da kazanabilir ve her iki vatandaşlığı aynı anda taşıyabilir.

Peki Kosova ile Türkiye arasında çifte vatandaşlık nasıl kazanılır, şartlar nelerdir, avantajlar ve riskler hangi çerçevede değerlendirilmelidir? İşte 2025 yılı itibarıyla tüm detaylarıyla kapsamlı rehber.

---

Kosova Hukukunda Çifte Vatandaşlık

Kosova’da Genel Vatandaşlık Kanunu

Kosova, 2008’de bağımsızlığını ilan ettikten sonra vatandaşlık hukukunu Avrupa standartlarına uygun şekilde düzenlemiştir. Kosova yasaları, çifte ve çoklu vatandaşlığa izin veren bir yapıya sahiptir.

• Kosova vatandaşlığını alan bir kişi, mevcut vatandaşlığını kaybetmek zorunda değildir.

• Kosova’da doğan ya da Kosova kökenli olan kişiler için vatandaşlık edinme süreci daha hızlıdır.

• Yabancılar için çifte vatandaşlık başvuruları, ikamet, evlilik veya istisnai şartlara bağlı olarak yapılabilir.

Kosova’da Vatandaşlık Kazanım Yolları

1. Soybağı (Kan Bağı)

   • Kosova kökenli aileye sahip olan kişiler, doğrudan vatandaşlık başvurusu yapabilir.

   • 1. derece altsoy (anne-baba) Kosova vatandaşı olanlar, kolaylıkla vatandaşlık kazanabilir.

2. Evlilik Yoluyla

   • Kosova vatandaşı biriyle evlenen yabancılar, en az 1 yıl evlilik ve ikamet şartı sonrası vatandaşlığa başvurabilir.

   • Evlilik gerçek olmalı, sahte evlilikler tespit edilirse başvuru reddedilir.

3. İkamet Yoluyla

   • Yabancı uyruklular, Kosova’da 5 yıl kesintisiz ikamet ettikten sonra vatandaşlık başvurusunda bulunabilir.

   • İkamet süresince yasal yükümlülükler (vergiler, sosyal güvenlik ödemeleri) yerine getirilmelidir.

4. İstisnai Vatandaşlık

   • Kosova’ya ekonomik, bilimsel, kültürel veya sportif katkı sağlayan kişiler için istisnai vatandaşlık verilebilir.

   • Bu başvurular doğrudan Kosova Cumhurbaşkanlığı onayına tabidir.

5. Yatırım Yoluyla

   • Kosova, yatırım yoluyla vatandaşlık veren ülkeler arasında resmi bir program açıklamamış olsa da, büyük çaplı yatırım yapan yabancıların istisnai vatandaşlık elde etmesi mümkündür.

---

Türkiye Hukukunda Çifte Vatandaşlık

Türkiye’de Genel Vatandaşlık Kanunu

Türkiye, çifte vatandaşlığı tanıyan ülkelerden biridir. Ancak bazı şartlarla:

• Türkiye, bir vatandaşının başka bir ülke vatandaşlığı kazanması halinde bu durumu nüfus müdürlüğüne bildirmesini zorunlu kılar.

• Türkiye vatandaşlığından çıkma veya kayıp söz konusu değildir, ancak devletin bilgilendirilmesi gerekir.

• Türkiye de, diğer ülkenin çifte vatandaşlığı kabul etmesi halinde bu hakkı tanır.

Türkiye’de Vatandaşlık Kazanım Yolları

1. Soybağı ile Vatandaşlık

   • Anne veya babası Türk vatandaşı olan çocuk, doğum yeri fark etmeksizin otomatik olarak Türk vatandaşlığı kazanır.

2. Evlilik Yoluyla Vatandaşlık

   • Türk vatandaşı ile evlenen yabancı, en az 3 yıl evlilik şartıyla vatandaşlık başvurusu yapabilir.

   • Evliliğin gerçekliği ve aile birliği devam ediyor olmalıdır.

3. İkamet Yoluyla Vatandaşlık

   • Türkiye’de 5 yıl kesintisiz ikamet eden yabancılar vatandaşlık başvurusu yapabilir.

   • Türkçe bilmek, topluma uyum sağlamak, sabıka kaydının olmaması şartları aranır.

4. Yatırım Yoluyla Vatandaşlık

   • Türkiye, yatırım yoluyla vatandaşlık programıyla öne çıkan ülkelerden biridir.

   • 400.000 USD değerinde gayrimenkul alımı veya 500.000 USD sermaye yatırımı gibi kriterlerle hızlı vatandaşlık kazanmak mümkündür.

---

Türkiye – Kosova Çifte Vatandaşlık Uygulaması

Her iki ülke de çifte vatandaşlığı kabul ettiği için, Kosova ve Türkiye vatandaşlığı aynı anda taşınabilir.

• Kosova vatandaşı bir kişi Türkiye’de vatandaşlık alabilir ve Kosova vatandaşlığını korur.

• Türk vatandaşı bir kişi Kosova vatandaşlığı alabilir ve Türk vatandaşlığını korur.

• Her iki ülke de bu uygulamayı resmi olarak tanır.

Bildirim Yükümlülüğü

• Türkiye: Çifte vatandaşlık elde eden kişinin Türkiye nüfus müdürlüğüne bilgi vermesi gerekir.

• Kosova: Vatandaşlık kazanımı sonrası diğer vatandaşlıktan çıkış zorunluluğu yoktur, bildirim yükümlülüğü sınırlıdır.

---

Çifte Vatandaşlığın Avantajları

1. Seyahat Özgürlüğü

   • Türk pasaportu ile 110’dan fazla ülkeye vizesiz giriş.

   • Kosova pasaportu ile özellikle Schengen bölgesine vize kolaylığı.

2. Çalışma ve Oturma Hakları

   • Türkiye’de tam vatandaşlık hakları.

   • Kosova’da AB entegrasyonu sayesinde Avrupa pazarına yakınlık.

3. Eğitim ve Sağlık Hakları

   • Her iki ülkede de ücretsiz veya düşük maliyetli eğitim ve sağlık hizmetlerinden yararlanma.

4. Miras ve Mal Edinme Hakları

   • Çifte vatandaşlar, her iki ülkede de gayrimenkul edinme ve miras hakkından yararlanır.

5. Ticari ve Yatırım Avantajları

   • Türkiye’de yatırım yapan Kosovalılar teşviklerden faydalanabilir.

   • Kosova’da yatırım yapan Türkler düşük vergi avantajı elde eder.

---

Çifte Vatandaşlığın Zorlukları

1. Çifte Vergilendirme Riski

   • Türkiye ve Kosova arasında çifte vergilendirmeyi önleme anlaşması vardır.

   • Ancak vergi bildirimi süreci dikkatle takip edilmelidir.

2. Askerlik Yükümlülüğü

   • Çifte vatandaşlar için askerlik konusu önemlidir.

   • Türkiye’de askerlik yükümlülüğü devam eder, muafiyet için başvuru yapılmalıdır.

   • Kosova’da da benzer düzenlemeler vardır.

3. İdari İşlemler

   • Pasaport yenileme, nüfus kayıtları, evlilik tescili gibi işlemler iki ülke arasında ayrı ayrı yapılmalıdır.

---

Sık Sorulan Sorular (SSS)

1. Türk vatandaşı Kosova vatandaşlığı alınca Türk vatandaşlığını kaybeder mi?
Hayır, Türkiye çifte vatandaşlığı kabul ettiği için kayıp söz konusu değildir.

2. Kosova vatandaşı Türkiye vatandaşlığı alınca Kosova vatandaşlığını kaybeder mi?
Hayır, Kosova da çifte vatandaşlığı kabul eder.

3. Kosova’da 5 yıl ikamet eden Türk vatandaşları vatandaşlık alabilir mi?
Evet, ikamet süresi ve entegrasyon şartlarını yerine getirenler vatandaşlık başvurusu yapabilir.

4. Evlilik yoluyla vatandaşlık almak ne kadar sürer?
Kosova için 1 yıl evlilik + ikamet, Türkiye için 3 yıl evlilik şartı aranır.

5. Çifte vatandaşlık çocuklara otomatik geçer mi?
Evet, anne veya babadan biri Türk, diğeri Kosovalı olan çocuk her iki vatandaşlığa da sahip olabilir.

---

Sonuç

Kosova ile Türkiye arasında çifte vatandaşlık mümkündür ve her iki ülke hukuken bu hakkı tanımaktadır.

• Kosova vatandaşlık sisteminde çoklu vatandaşlığa açıktır.

• Türkiye çifte vatandaşlığı kabul eder ancak bildirim yükümlülüğü vardır.

Dolayısıyla Türk vatandaşları Kosova vatandaşlığını, Kosova vatandaşları ise Türk vatandaşlığını aldığında mevcut vatandaşlıklarını kaybetmez.

Bu durum, özellikle iş, eğitim, yatırım ve aile birliği açısından büyük stratejik avantajlar sağlar.