Katar’da Şirket Türleri: Limited, Anonim ve Offshore Yapılar

Katar, özellikle 2022 Dünya Kupası sonrası artan yatırımlar, altyapı projeleri ve finansal teşviklerle Orta Doğu’nun en cazip yatırım merkezlerinden biri haline gelmiştir. Yabancı yatırımcılar için Katar’da şirket kurmanın en kritik aşaması, doğru şirket türünü seçmektir. Çünkü şirket türü, yatırımcının sahip olacağı hakları, sorumlulukları ve avantajları doğrudan etkilemektedir.

Bu makalede Katar’da kurulabilecek Limited şirket (LLC), Anonim şirket (Joint Stock Company) ve Offshore şirket yapıları ayrıntılı olarak ele alınacak; ayrıca serbest bölgelerdeki seçenekler ve Türk yatırımcılar için en uygun modeller değerlendirilecektir.

---

1. Katar’da Şirket Kuruluşuna Genel Bakış

Katar’da şirket kuruluşu, Katar Ticaret Kanunu (Commercial Companies Law) ve Yabancı Yatırım Kanunu çerçevesinde düzenlenmektedir.

• Klasik Model: Yabancı yatırımcılar genellikle %51 Katarlı ortak, %49 yabancı ortak kuralına tabidir.

• İstisnalar: Stratejik sektörlerde, serbest bölgelerde ve Qatar Financial Centre (QFC) gibi özel bölgelerde %100 yabancı sahiplik mümkündür.

• Başlıca Şirket Türleri:

  • Limited Şirket (LLC)

  • Anonim Şirket (Joint Stock Company – JSC)

  • Offshore Şirket

  • Şube ve temsilcilikler

---

2. Limited Şirket (LLC)

Katar’da en çok tercih edilen şirket türü Limited Liability Company (LLC)’dir.

Özellikleri

• Ortaklık yapısı: 2 ile 50 ortak arasında kurulabilir.

• Sermaye şartı: Minimum 200.000 Katar Riyali (yaklaşık 55.000 USD).

• Ortaklık oranı: Normalde %51 Katarlı, %49 yabancı yatırımcıya ait olur. Ancak serbest bölgelerde %100 yabancı sahiplik mümkündür.

• Yönetim: Ortaklar arasından atanan müdür(ler) tarafından yönetilir.

Avantajları

• Yabancı yatırımcılar için en pratik ve hızlı kurulan şirket türüdür.

• Çoğu ticari faaliyet için uygundur (ticaret, inşaat, hizmet, ithalat/ihracat vb.).

• Vergi avantajları ve kâr transferinde kolaylık sağlar.

Dezavantajları

• Katarlı ortağın çoğunluk hissesi nedeniyle yabancı yatırımcının kontrol gücü sınırlı olabilir.

• Faaliyet alanı genellikle ticaret ve hizmet sektörleriyle sınırlıdır.

---

3. Anonim Şirket (Joint Stock Company – JSC)

Büyük ölçekli yatırımlar için tercih edilen şirket türü Anonim Şirket (JSC)’dir.

Özellikleri

• Sermaye şartı: Minimum 2.000.000 Katar Riyali (yaklaşık 550.000 USD).

• Ortaklık yapısı: En az 5 kurucu ortak gerekir.

• Halka arz: Halka açık veya kapalı olabilir. Halka açık JSC’ler Katar Borsası’nda işlem görebilir.

• Yönetim: Yönetim kurulu tarafından yönetilir.

Avantajları

• Büyük projeler, enerji yatırımları ve bankacılık gibi sektörler için uygundur.

• Sermaye artırımı ve halka arz imkânı sunar.

• Daha kurumsal bir yapı sağlar.

Dezavantajları

• Yüksek sermaye şartı nedeniyle küçük yatırımcılar için uygun değildir.

• Kuruluş süreci ve denetimi daha karmaşıktır.

---

4. Offshore Şirketler

Katar’da yabancı yatırımcıların tercih ettiği bir diğer seçenek Offshore şirketlerdir.

Özellikleri

• Katar dışında faaliyet göstermek üzere kurulur.

• %100 yabancı sahiplik mümkündür.

• Ticari faaliyetlerini Katar iç piyasasına yönelik yapamazlar.

• Genellikle uluslararası ticaret, danışmanlık ve holding yapıları için kullanılır.

Avantajları

• Vergi muafiyeti ve gizlilik avantajı sunar.

• Uluslararası ticaret yapan firmalar için düşük maliyetlidir.

Dezavantajları

• Katar iç piyasasında doğrudan faaliyet gösteremez.

• Yerel ticari faaliyet yapmak isteyen yatırımcılar için uygun değildir.

---

5. Serbest Bölgelerde Şirket Türleri

Katar’daki serbest bölgeler yabancı yatırımcılar için önemli avantajlar sunmaktadır:

• Qatar Free Zones (QFZ): Lojistik, üretim ve teknoloji şirketleri için.

• Qatar Financial Centre (QFC): Finans, danışmanlık ve hukuk alanında %100 yabancı sahiplik imkânı.

• Qatar Science and Technology Park (QSTP): Teknoloji, Ar-Ge ve start-up’lar için cazip bir merkez.

Bu bölgelerde kurulan şirketler, vergisel muafiyetler, gümrük kolaylıkları ve %100 yabancı sahiplik avantajına sahiptir.

---

6. Türk Yatırımcılar İçin Hangi Şirket Türü Daha Uygun?

Türk yatırımcılar için uygun şirket türü, yatırım amacına göre değişmektedir:

• Ticaret veya hizmet sektöründe küçük/orta ölçekli girişimler için: Limited Şirket (LLC).

• Büyük projeler, enerji ve finans sektörü için: Anonim Şirket (JSC).

• Uluslararası ticaret ve dış piyasalara yönelik faaliyetler için: Offshore Şirket.

• Teknoloji girişimleri için: QSTP kapsamında kurulan şirketler.

---

7. En Çok Sorulan Sorular (FAQ)

Katar’da %100 yabancıya ait şirket kurulabilir mi?
➡️ Evet, serbest bölgelerde, QFC ve QSTP’de mümkündür.

LLC için Katarlı ortak zorunlu mu?
➡️ Evet, normal şartlarda %51 Katarlı ortak gerekir. Ancak bazı istisnalar vardır.

Anonim şirketlerin halka arzı mümkün mü?
➡️ Evet, Katar Borsası’nda işlem görebilirler.

Offshore şirketler Katar’da ticaret yapabilir mi?
➡️ Hayır, sadece yurtdışına yönelik faaliyet gösterebilirler.

Türk yatırımcıların özel avantajları var mı?
➡️ Türkiye-Katar arasındaki ekonomik anlaşmalar sayesinde çifte vergilendirme önlenmekte ve ticari ilişkiler kolaylaşmaktadır.

---

Sonuç

Katar, yabancı yatırımcılar için cazip bir iş ortamı sunarken, şirket türü seçimi yatırımın başarısı açısından kritik bir rol oynamaktadır. Limited şirketler, pratikliği nedeniyle küçük ve orta ölçekli işletmeler için idealken, anonim şirketler büyük projeler için daha uygundur. Offshore şirketler ise uluslararası ticaret yapan yatırımcılar için avantajlıdır.

Türk yatırımcılar için Katar’da şirket kurmak, doğru ortaklık modeli ve hukuki danışmanlık ile oldukça kârlı ve güvenli bir seçenektir.