Single Blog Title

This is a single blog caption

Kanada’da Work Permit Sahiplerinin Çalışma Hakları Hukuken Nasıl Belirlenir?

GİRİŞ

Kanada’da geçici çalışma izniyle (work permit) çalışan yabancı bireyler, sadece bir işverenin himayesinde değil, aynı zamanda Kanada iş hukuku ve göçmenlik hukuku sisteminin koruması altındadır. Kanada, yabancı çalışanların da ayrımcılığa uğramadan, güvenli ve adil koşullarda çalışmasını sağlamak amacıyla çok katmanlı bir hukuki yapı tesis etmiştir. Bu yapı içinde federal yasalar, eyalet düzeyindeki iş kanunları ve göçmenlik kuralları bir bütünlük içinde işler.

Bu makalede, Kanada’da çalışma izni sahibi bireylerin hukuki hakları, bu hakların hangi mevzuat hükümlerine dayandığı ve fiilen nasıl korunduğu detaylı şekilde açıklanacaktır.


1. Work Permit Nedir? Hukuki Tanımı

Work permit, Immigration, Refugees and Citizenship Canada (IRCC) tarafından verilen ve sahibine Kanada’da belirli süreli, belirli bir işte çalışabilme hakkı tanıyan bir belgedir.

Hukuki Nitelikleri:

  • İdari bir karar sonucu verilen bir belge niteliğindedir.

  • Belirli bir işverenle, belirli bir pozisyona, belirli bir lokasyonda bağlı olabilir.

  • Geçici statüde bir ikamet hakkı yaratır, daimi oturum (PR) vermez.

  • Süresi sona erdiğinde yenilenmesi gerekir.


2. Çalışma Haklarının Hukuki Dayanakları

A. Immigration and Refugee Protection Act (IRPA)

IRPA, Kanada’nın göçmenlik hukukunun temelini oluşturur. Çalışma izni sahiplerinin statüleri ve sınırları IRPA’nın 200. maddesi ve devamında düzenlenmiştir.

  • Madde 200 (1)(c): Çalışma izni verilmiş kişilerin, Kanada yasalarına uygun işlerde istihdam edilmesi zorunludur.

  • Madde 30: Yabancıların çalışması izne tabidir.

B. Canada Labour Code (Federal İş Yasası)

Kanada genelinde federal yasalara tabi işyerlerinde geçerlidir. Örneğin; havacılık, bankacılık, telekomünikasyon, uluslararası taşımacılık gibi sektörlerde.

  • Eşit işe eşit ücret ilkesi

  • Zorla çalıştırma yasağı

  • Ayrımcılık yasağı

  • Fazla mesai ve dinlenme hakkı

C. Eyalet Düzeyindeki İş Kanunları

Çalışma izni sahiplerinin çoğu, eyalet yasalarına tabi işlerdedir. Örneğin;

  • Ontario Employment Standards Act

  • British Columbia Employment Standards Act

  • Quebec Labour Standards Act

Bu yasalar yabancı çalışanları da içerir. Örneğin Ontario’da en az 3 saat ücret garantisi, asgari ücret ve işten çıkarma prosedürleri düzenlenmiştir.


3. Work Permit Türüne Göre Haklar

A. Employer-Specific Work Permit

Belirli bir işverene bağlıdır. Haklar, iş sözleşmesinde ve başvuru dosyasında yer alan koşullarla sınırlıdır:

  • Aynı işverende ve aynı görev tanımında çalışmak

  • İşverenin değişmesi durumunda yeni bir izin alınması gerekir

  • İşverenin yükümlülükleri arasında: asgari ücret, izin, iş güvenliği, sigorta yer alır

B. Open Work Permit

Genellikle:

  • Uluslararası öğrencilerin eşlerine

  • Bazı mülteci adaylarına

  • Aile birleşimi kapsamındaki eşlere

  • Post-graduate work permit sahiplerine verilir.

Bu izinle kişi istediği işveren için çalışabilir. Ancak yine iş hukuku koruması kapsamındadır.


4. Çalışma Koşullarının Denetimi

A. Denetleyici Kurumlar

  1. ESDC (Employment and Social Development Canada): İşverenin LMIA yükümlülüklerine uyup uymadığını denetler.

  2. IRCC: Göçmenlik statüsü denetimini yapar.

  3. CBSA (Canada Border Services Agency): Statü ihlallerinde sınır dışı işlemleri başlatabilir.

  4. Eyalet Çalışma Bakanlıkları: İş kanunu ihlalleri, fazla mesai ödenmemesi, istismar şikayetleriyle ilgilenir.

B. Hak İhlali Halinde Başvuru Yolları

  • Eyalet işçi hakları mahkemeleri (Employment Standards Tribunal)

  • İnsan Hakları Komisyonu’na başvuru

  • Federal Court’a judicial review başvurusu

  • Ombudsman veya eyalet işçi savunucularına dilekçe


5. Work Permit Sahiplerinin Temel Hakları

HAK AÇIKLAMA
Asgari Ücret Hakkı Eyalet veya federal bazda belirlenmiş asgari ücretin altında çalıştırılamaz
Fazla Mesai Ücreti Haftalık 40 saati aşan çalışmalarda +%50 ücret
Tatil ve Resmi Gün İzinleri Yıllık en az 2 hafta ücretli izin
Hastalık İzni Hastalık nedeniyle devamsızlık halinde koruma
Ayrımcılık Koruması Cinsiyet, etnik köken, dil, din nedeniyle ayrımcılık yapılamaz
İş Güvenliği Kişisel koruyucu ekipman, güvenli çalışma ortamı
Sigorta İş kazası ve hastalık halinde sağlık hizmetleri (özellikle PR’a geçişte önemlidir)

6. Hak İhlallerinde Uygulanan Yaptırımlar

İşverenin aşağıdaki ihlalleri, hem işverenin cezalandırılmasına hem de işçiye tazminat verilmesine neden olur:

  • Aşırı ve ödenmeyen fazla mesai

  • Maaş ödemelerinde gecikme

  • Psikolojik taciz veya mobbing

  • Sözleşmede yazılı olmayan görevlerde çalıştırma

  • İzin vermeme veya işten haksız çıkarma

Ontario örneğinde, işçiye asgari 2 hafta ücret tazminatı ve kayıtların silinmesi kararları verilmiştir.


7. İşveren Değişikliği Nasıl Yapılır?

Çalışma izni sahibinin işverenini değiştirmesi için:

  • Yeni bir LMIA başvurusu yapılmalı (eğer LMIA gerektiren bir pozisyonsa)

  • IRCC’ye çalışma izni değişikliği başvurusu yapılmalı

  • İlgili belgeler: yeni iş teklifi, pozisyon detayları, maaş bilgisi

Open Work Permit sahipleri bu zorunluluktan muaftır.


8. Hak İhlallerine Karşı Yasal Destek Mekanizmaları

  • Legal Aid Ontario, JusticeNet, CLAS BC gibi kurumlar ücretsiz ya da düşük ücretli hukuki destek verir.

  • Çalışma Bakanlığı işçilere telefon ve çevrimiçi platformlardan destek sunar.

  • Migrant Workers Centre, Caregivers Action Centre, Workers’ Action Centre gibi STK’lar danışmanlık sağlar.


9. Örnek Olay: İşverenin Maaş Dondurması

Olay: Geçici yabancı işçi olarak gelen bir kişi, işverenin maaşları geç ödemesi nedeniyle şikâyet eder.
Süreç: İşçinin şikâyeti üzerine Ontario İşçi Standartları Kurulu işvereni denetler.
Sonuç: İşveren, 8 haftalık maaş ödemesi ve 4 haftalık tazminata mahkûm edilir.


10. Sonuç: Work Permit Sahipleri Kanunla Korunur

Kanada’da work permit sahibi olmak, salt “geçici” bir statü değildir. Bu kişiler, hem göçmenlik hukuku hem de iş hukuku bağlamında geniş kapsamlı haklara sahiptir. İşverenler, bu çalışanlara karşı sorumluluklarını yerine getirmediğinde ağır yaptırımlarla karşı karşıya kalırlar.

Work permit sahiplerinin;

  • Çalışma koşulları şeffaf olmalı,

  • Hakları tam olarak tanınmalı,

  • İhlaller karşısında başvuru yolları açık olmalıdır.

Hukuki temsilciler, sendikalar ve STK’lar bu süreçlerde çalışana önemli destek sunmaktadır.

Leave a Reply

Open chat
Avukata İhtiyacım var
Merhaba
Hukuki Sorunuz nedir ?
Call Now Button