Kanada’da İltica Talebinde Sahte Beyan Tespit Edilirse Ne Olur?
Giriş
Kanada göç hukuku, sığınmacı ve mülteci başvurularını insan hakları odaklı bir yaklaşımla değerlendirirken, sistemin suiistimal edilmesine karşı da sıkı önlemler öngörmektedir. Özellikle iltica başvurularında sahte belge veya beyan tespiti halinde başvuran açısından ciddi hukuki sonuçlar doğmaktadır. Bu makalede, sahte beyanın tespiti halinde başvurucunun karşı karşıya kalacağı yaptırımlar, Kanada Göç ve Mülteci Koruma Yasası (IRPA) ve Uygulama Kurulları çerçevesinde detaylı şekilde incelenecektir.
1. Sahte Beyan Ne Anlama Gelir?
“Sahte beyan” kavramı; başvurucunun iltica talebinde bulunurken kimlik, vatandaşlık, zulüm geçmişi, olaylar, belgeler veya tanıklıklar hakkında kasten gerçeğe aykırı bilgi vermesi anlamına gelir.
IRPA’nın 40. maddesine göre:
“Bir yabancı, sahte belge sunmak veya gerçeğe aykırı ya da yanıltıcı bilgi vermek suretiyle göçmenlik avantajı elde etmeye çalışırsa, bu kişi ‘inadmissible’ (ülkeye kabul edilemez) sayılır.”
2. Hangi Belgeler Sahte Olarak Kabul Edilir?
Aşağıdaki unsurlar sahtecilik kapsamına girer:
-
Sahte pasaport, kimlik veya doğum belgesi sunmak,
-
Zulme uğramış gibi gösteren sahte hastane raporları veya polis belgeleri,
-
Taklit edilmiş mülteci destek mektupları,
-
Başka bir kişinin yerine başvuru yapmak veya yalan tanıklıklar sunmak.
Sahte belgenin tespiti, Kanada Sınır Servisleri Ajansı (CBSA) veya Mülteci Koruma Bölümü (RPD) tarafından yapılabilir.
3. Tespit Süreci Nasıl İşler?
Sahte beyan şüphesi durumunda genellikle aşağıdaki prosedür işletilir:
-
CBSA veya IRCC yetkilileri belgeleri veya beyanları inceler.
-
Şüphe varsa, başvuru sahibine Notis of Procedural Fairness (Usule Uygunluk Bildirimi) gönderilir.
-
Başvuran, bu bildirime karşı deliller sunarak savunma yapabilir.
-
Tüm süreç Refugee Protection Division (RPD) veya daha ileri aşamalarda Immigration Appeal Division (IAD) önünde yürütülür.
4. Sahte Beyan Halinde Uygulanan Hukuki Yaptırımlar
Aşağıdaki yaptırımlar uygulanabilir:
a) Başvurunun Reddedilmesi
Sahte beyan tespiti halinde iltica başvurusu doğrudan reddedilir. Bu ret kararı diğer başvurulara da (örneğin PR başvurusu) olumsuz etki eder.
b) İltica Başvuru Hakkının Sınırlanması
IRPA 101(1)(f) maddesi kapsamında, mükerrer başvuru yapan kişilerin talepleri reddedilir. Sahte beyan bu kapsamda ikinci kez başvuru yapılmasını da engeller.
c) Kanada’dan Sınır Dışı Edilme (Removal Order)
IRPA 40(2) uyarınca, sahtecilik yapan başvurucu hakkında Deportation Order (sınır dışı kararı) çıkarılabilir.
d) Ülkeye Giriş Yasağı
IRPA 40. maddesi kapsamında 5 yıla kadar Kanada’ya yeniden giriş yasağı uygulanabilir.
e) Hapis ve Adli Para Cezaları
IRPA 127. maddesi uyarınca:
“Bile bile sahte belge kullanan kişiler, 100.000 dolara kadar para cezası ve/veya 5 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılabilir.”
5. Savunma İmkanları
Sahte beyanla itham edilen kişi şu hukuki savunmaları yapabilir:
-
Sahte belgeyi ajans veya danışman sağladı ve bilgisi yoktu,
-
Belgelerin geçerliliğiyle ilgili makul şüphe duymadı,
-
Çeviri hataları nedeniyle yanlış beyan oldu,
-
Kendi ülkesindeki baskı nedeniyle kimliğini gizleme zorunluluğu hissetti.
Bu savunmaların geçerli olabilmesi için kanıt sunulması ve savunmanın inandırıcı bulunması gerekir.
6. Profesyonel Destek Almanın Önemi
Kanada’da iltica hukuku oldukça teknik ve karmaşıktır. Sahte beyan suçlamasıyla karşı karşıya kalan bir kişi;
-
Göçmenlik avukatı,
-
RCIC (Regulated Canadian Immigration Consultant)
desteği almadan ilerlediğinde savunmasını etkin yapamayabilir.
Yanlış yönlendirme yapan danışmanlar hakkında da şikâyet mekanizmaları bulunmaktadır.
7. Yargı Yolu ve İtiraz Hakkı
RPD kararı sonrası Federal Mahkeme’ye yargı denetimi başvurusu yapılabilir. Ancak sahtecilik tespiti içeren dosyalarda başvuru kabule değer bulunmayabilir.
Yargı yolunun açık olması, tüm kararların keyfi şekilde uygulanmasının önüne geçmek açısından önemlidir.
8. Uygulamadaki Örnekler
Örnek 1:
Bir mülteci adayı, yaşadığı ülkede LGBT bireylere yönelik saldırıya uğradığını ileri sürerek iltica başvurusu yapar. Polis raporunun sahte olduğu tespit edilir. RPD başvuruyu reddeder, CBSA sınır dışı işlemlerine başlar.
Örnek 2:
Bir kişi, politik görüşü nedeniyle zulüm gördüğünü beyan eder ancak aynı kişi sosyal medyada hükümeti övdüğü paylaşımlarla tespit edilir. Bu çelişki, başvurunun gerçek dışı olduğu yönünde yorumlanır.
Sonuç
Kanada iltica sistemi, gerçekten korunmaya ihtiyaç duyanlara yönelik tasarlanmıştır. Ancak bu sistemi kötüye kullananlar, özellikle sahte beyan veya sahte belge ile başvuru yapanlar hakkında ağır hukuki yaptırımlar öngörülmüştür. Başvurucuların dürüstlük ilkesi çerçevesinde hareket etmesi ve profesyonel destek alması hayati öneme sahiptir.
About Post Author
