Kanada’da Evlilik Yoluyla Vatandaşlık Hangi Süreçlere Tabidir?

1. Giriş

Dünyada birçok ülke, yabancı uyrukluların kendi vatandaşlarıyla evlenmeleri hâlinde bazı göçmenlik kolaylıkları sağlamaktadır. Ancak bu durum çoğu zaman doğrudan vatandaşlık verilmesi şeklinde değil, bir dizi idari ve hukuki sürecin işletilmesiyle olur. Kanada’da da benzer bir durum söz konusudur. Kanada vatandaşlarıyla evlenen yabancılar, doğrudan vatandaşlık kazanamaz; bunun yerine, belirli bir oturum ve ikamet sürecinden geçmeleri gerekir.

Bu yazıda, Kanada’da evlilik yoluyla vatandaşlık edinmenin hukuki dayanakları, süreçleri ve dikkat edilmesi gereken unsurlar açıklanacaktır.

2. Evlilik ile Doğrudan Vatandaşlık Mümkün mü?

Hayır. Kanada’da evlilikle doğrudan vatandaşlık verilmesi hukuken mümkün değildir. Yani bir Kanada vatandaşıyla evlenen yabancı, evlilik belgesiyle doğrudan Kanada vatandaşı olamaz.

Evlilik sadece aşağıdaki hakları sağlar:

Aile birleşimi kapsamında sponsorluk başvurusu yapılabilir.
Başvuran kişi kalıcı oturum (permanent residence) elde edebilir.
Bu oturum sonrasında vatandaşlık için başvuru hakkı doğar.

3. Hukuki Süreç Adımları

Kanada’da evlilik sonrası vatandaşlığa giden yol 3 temel aşamadan oluşur:

A. Sponsorluk Yoluyla Kalıcı Oturum (PR) Başvurusu

Kanada vatandaşı eş, yabancı eşi için family class sponsorship başvurusunda bulunur.
Başvuru IRCC tarafından değerlendirilir.
Başvurunun onaylanması hâlinde yabancı eş kalıcı oturum hakkı kazanır.

B. Kalıcı Oturum Süreci

PR statüsü aldıktan sonra kişi Kanada’da yasal olarak oturabilir, çalışabilir.
Vatandaşlık başvurusu için en az 3 yıl (1095 gün) Kanada’da ikamet şartı vardır.

C. Vatandaşlık Başvurusu

Gerekli ikamet süresi tamamlandığında, IRCC’ye citizenship application yapılır.
Dil, sınav ve sabıka kontrolünden geçildikten sonra vatandaşlık verilir.

4. Sponsorluk Başvurusu (Evliliğe Dayalı PR)

Kanada’da vatandaş veya kalıcı oturum sahibi olan biri, eşini Kanada’ya getirmek ve burada onunla birlikte yaşamak için sponsorluk başvurusu yapabilir.

Sponsorluk Kriterleri:

Sponsor kişi 18 yaşından büyük olmalıdır.
Kanada vatandaşı ya da PR sahibi olmalıdır.
Sabıka kaydı, aile içi şiddet geçmişi bulunmamalıdır.
Her iki tarafın evliliği gerçek ve yasal olmalıdır.
Geçmiş sponsorluk yükümlülükleri devam ediyorsa, yeni sponsorluk yapılamaz.

Başvuru Türleri:

Outland Sponsorship: Yabancı eş yurtdışındayken yapılır.
Inland Sponsorship: Yabancı eş Kanada’dayken yapılır (aynı anda çalışma izni başvurusu da yapılabilir).

Süre:

Ortalama sonuçlanma süresi: 12 ay

5. Kalıcı Oturum ve Vatandaşlık Koşulları

Kalıcı oturum (PR) alındıktan sonra vatandaşlık için aşağıdaki koşullar aranır:

A. Fiziksel İkamet:

Son 5 yıl içinde en az 1095 gün Kanada’da fiilen ikamet etmiş olmak.
Bu süre zarfında Kanada dışındaki uzun süreli kalışlar sorun yaratabilir.

B. Vergi Beyanı:

Vatandaşlık başvurusunda bulunmadan önce en az 3 yıl vergi beyanı yapılmış olmalıdır (Income Tax Return – CRA).

C. Dil Yeterliliği:

18 – 54 yaş arasındakiler için İngilizce veya Fransızca dil yeterliliği aranmaktadır.
CLB 4 seviyesi yeterlidir.

D. Vatandaşlık Sınavı:

Kanada tarihi, siyaseti ve değerlerini kapsayan vatandaşlık sınavı (citizenship test) yapılır.
Başarılı olunması hâlinde yemin törenine davet edilir.

6. Sahte Evlilik ve Hukuki Riskler

Kanada, sahte evliliklerle vatandaşlık ve oturum kazanımını önlemeye yönelik ciddi tedbirler almıştır. IRPA madde 4’e göre, yalnızca göçmenlik avantajı sağlamak amacıyla yapılan evlilikler geçersiz sayılır.

IRCC değerlendirmelerinde şu kriterlere dikkat eder:

Evlilik öncesi tanışıklık süresi
Ortak yaşam kanıtları (fotoğraf, kira sözleşmesi, banka hesabı vb.)
Düğün yapılmış mı?
Ortak çocuk var mı?
Önceki evlilik durumları ve hızlı boşanmalar

Sahte evlilik tespitinde:

PR iptal edilir
Vatandaşlık iptal edilebilir
Sınır dışı işlemleri başlatılır
Sponsora para cezası ve 5 yıl süreyle yeni sponsorluk yasağı uygulanır

7. Vatandaşlık Başvurusunun Reddi Hâlinde Ne Yapılır?

Başvuru IRCC tarafından reddedilirse:

Federal Mahkeme’ye (Federal Court of Canada) itiraz yapılabilir
İtiraz süresi genellikle 30 gündür
Ret gerekçeleri arasında: sahte evlilik şüphesi, yeterli ikamet gününün olmaması, vergi beyanı eksikliği, sınavda başarısızlık gibi sebepler yer alabilir

8. Uluslararası Sözleşmeler ve Aile Birliği

Kanada, aşağıdaki belgeler kapsamında aile birliği hakkını tanımaktadır:

İnsan Hakları Evrensel Bildirgesi (m. 16)
BM Medeni ve Siyasal Haklar Sözleşmesi
BM Çocuk Hakları Sözleşmesi

Ancak bu haklar mutlak değildir. Devlet, kamu güvenliği ve sahteciliği önleme gerekçesiyle sınırlamalar getirebilir.

9. Hukuki Tavsiye ve Dikkat Edilmesi Gerekenler

Evlilik belgeleri tam, şeffaf ve doğru olmalıdır.
Evliliğin gerçekliği konusunda güçlü belgeler hazırlanmalıdır.
Sponsorluk taahhüdü dikkatle okunmalı, zorluklar öngörülmelidir.
Sürecin her aşamasında profesyonel göçmenlik danışmanı ya da avukattan destek alınması, ret riskini azaltır.

10. Sonuç

Kanada’da evlilik yoluyla vatandaşlık, uzun vadeli ve çok adımlı bir süreçtir. Bu süreçteki en önemli aşama, sponsorluğa dayalı kalıcı oturum kazanımıdır. Evlilik, ancak bu PR statüsüne ulaşmayı kolaylaştırabilir. Vatandaşlık ise ikamet süresi, vergi beyanı, dil ve sınav gibi koşulların tamamlanmasıyla elde edilir.

Dolayısıyla, “Kanada vatandaşıyla evlenmek = vatandaşlık” algısı yanıltıcı ve hukuken geçersiz bir inançtır.

aile birleşimi göçmenliği, eş sponsorluğu, evlilikle oturum, göçmenlik avukatı Kanada, Inland sponsorship, IRCC vatandaşlık başvurusu, Kanada göçmenlik hukuku, Kanada vatandaşlığı şartları, Kanada vatandaşlık sınavı, Kanada’da evlilikle vatandaşlık, Kanada’da kalıcı oturum, Outland sponsorship, sahte evlilik denetimi

Single Blog Title