Kanada’da Aile Sponsorluğu Reddi Hukuken İtiraz Edilebilir mi?
GİRİŞ: AİLE SPONSORLUĞU REDDİ KABUL EDİLMEZ Mİ?
Kanada’da bir yakınını aile sınıfı kapsamında sponsor etmek, ülkenin göçmenlik sistemindeki en temel haklardan biridir. Ancak yapılan başvuruların tümü onaylanmaz. Özellikle evlilikler, evlat edinme durumları veya sponsorluk belgelerinde eksiklik ya da şüphe bulunması halinde, Kanada Göçmenlik, Mülteciler ve Vatandaşlık Dairesi (IRCC) tarafından ret kararı verilebilir.
Bu yazıda, Kanada’da aile sponsorluğu reddi durumunda başvuru sahibinin hukuken neler yapabileceğini, hangi yollarla itiraz edebileceğini ve hangi durumlarda yargı yoluna başvurabileceğini ayrıntılı olarak ele alacağız.
1. HUKUKİ DAYANAK: AİLE SPONSORLUĞUNUN TEMELİ
Kanada’da aile sponsorluğu, Immigration and Refugee Protection Act (IRPA) ve Immigration and Refugee Protection Regulations (IRPR) kapsamında düzenlenir. Bu çerçevede:
-
IRPA madde 12(1): Sponsor olunabilecek kişiler (eş, çocuk, ebeveyn vb.) tanımlanır.
-
IRPR madde 117(1): Sponsorluk kapsamına giren kişilerin kriterleri belirlenir.
Bu hükümlere göre; Kanada vatandaşı veya daimi oturum sahibi bir kişi, bazı akrabaları için sponsorluk başvurusu yapabilir. Ancak bu başvuru, IRCC tarafından “uygunluk” ve “evliliğin gerçekliği” gibi yönlerden titizlikle incelenir.
2. RED KARARI GELDİĞİNDE NE OLUR?
Aile sponsorluğu başvurusu reddedildiğinde, IRCC tarafından yazılı bir gerekçe sunulur. Bu gerekçe genellikle aşağıdaki türlerde olabilir:
-
Evliliğin veya ilişkinin sahte olduğuna dair kanaat
-
Belgelerde eksiklik veya çelişki
-
Sponsorun mali yükümlülükleri karşılamadığı kanaati
-
Güvenlik veya sağlık nedenleri (örneğin bulaşıcı hastalık, sabıka kaydı)
-
Başvuru sahibinin daha önce Kanada’dan sınır dışı edilmesi
3. RED KARARINA KARŞI HUKUKİ İTİRAZ YOLLARI
Kanada’da aile sponsorluğu reddine karşı yargı denetimi mümkündür. Ancak hangi merciye başvurulacağı, başvurunun inland (Kanada içi) ya da outland (yurt dışı) oluşuna göre değişmektedir.
a) Kanada Dışı Başvurular (Outland Sponsorship):
-
Red kararına karşı Göçmenlik Temyiz Divanı’na (Immigration Appeal Division – IAD) itiraz edilebilir.
-
Başvuru sahibi Kanada dışında yaşadığı için PR (Permanent Resident) kartı almamıştır.
-
İtiraz süresi 30 gündür.
-
IAD, başvuruyu yeniden değerlendirme yetkisine sahiptir ve gerekirse tanık dinleyebilir, yeni delil alabilir.
b) Kanada İçi Başvurular (Inland Sponsorship):
-
Red kararına karşı IAD’ye değil, Federal Mahkeme’ye (Federal Court of Canada) yargı denetimi (judicial review) başvurusu yapılabilir.
-
Burada bir duruşma yapılmaz; dosya üzerinden inceleme yürütülür.
-
Başvuru süresi 15 gündür (Kanada içinden yapılanlar için).
-
Mahkeme, yalnızca hukuki hata olup olmadığını inceler; yeni delil sunulamaz.
4. GÖÇMENLİK TEMYİZ DİVANI (IAD) SÜRECİ NASIL İŞLER?
IAD süreci, aşağıdaki aşamalardan oluşur:
-
Notice of Appeal (İtiraz Bildirimi): 30 gün içinde yazılı olarak sunulmalı.
-
Dosya İncelemesi: IRCC dosyası temin edilir ve taraflara iletilir.
-
Ön İnceleme Konferansı (ADR): Uyuşmazlık müzakere yoluyla çözülmeye çalışılır.
-
Duruşma: Gerekirse şahitler çağrılır ve yeni deliller sunulur.
-
Karar: Hakim, başvurunun kabulüne ya da ret kararının yerinde olduğuna karar verir.
5. FEDERAL MAHKEME’DE YARGI DENETİMİ NASIL YÜRÜR?
Federal Court süreci daha teknik ve sınırlı kapsamlıdır:
-
Yalnızca hukuki hata var mı ona bakılır (örneğin yanlış değerlendirme, usule aykırılık).
-
Yeni delil sunulmaz.
-
Hakim sadece idari kararın iptal edilip edilmeyeceğine karar verir.
-
Eğer karar iptal edilirse, IRCC yeni bir değerlendirme yapmak zorundadır.
6. HUKUKİ STRATEJİLER: NELERE DİKKAT EDİLMELİ?
Ret kararına karşı etkili bir hukuk mücadelesi için şu stratejiler benimsenebilir:
Red Gerekçesini Analiz Etme:
-
IRCC hangi delili yetersiz bulmuş?
-
Evlilik gerçekliği mi sorgulanmış, yoksa sponsorun gelir durumu mu?
Delil Toplama ve Belgelerin Güçlendirilmesi:
-
Ortak banka hesapları, seyahatler, mesajlaşmalar, fotoğraflar, tanık beyanları
-
Sağlık raporları, gelir belgeleri, kira sözleşmeleri
Profesyonel Hukuki Destek Alma:
-
Göçmenlik hukuku alanında deneyimli bir avukattan destek almak, sürecin usule uygun yürütülmesini sağlar.
-
Mahkeme içtihatlarına uygun bir savunma hazırlamak önemlidir.
7. SIK KARŞILAŞILAN RED GEREKÇELERİ
IRCC’nin red kararı verirken en sık dayandığı gerekçeler şunlardır:
-
Sahte Evlilik İddiası: Evlilik birliğinin yalnızca oturum kazanmak amacıyla yapıldığı iddiası
-
Maddi Yetersizlik: Sponsorun sponsorluğu sürdürecek gelir seviyesine sahip olmaması
-
Eksik Belgeler: Formların eksik doldurulması, çelişkili beyanlar
-
Önceki İhlaller: Önceki sınır dışı işlemleri ya da göçmenlik yasağı
Bu gerekçelere karşı her biri için farklı hukuki stratejiler geliştirilebilir.
8. YENİDEN BAŞVURU YAPMAK MÜMKÜN MÜ?
Evet. Red kararı sonrası:
-
İtiraz yoluna başvurulabileceği gibi,
-
Gerekli düzeltmeler yapılarak yeniden başvuru da mümkündür.
Özellikle aşağıdaki durumlar oluşmuşsa yeniden başvuru yapılması daha mantıklıdır:
-
Önceki eksikler giderilmişse
-
Yeni deliller elde edilmişse
-
Aradan zaman geçmiş ve ilişki güçlenmişse
9. ÖNEMLİ YARGI KARARLARI
Kanada Federal Mahkemesi ve IAD kararlarında şu içtihatlar öne çıkar:
-
Singh v. Canada (2002): Evliliğin gerçekliğinin yalnızca nikah belgesi ile ispat edilemeyeceği, yaşam birliğinin detaylı şekilde belgelenmesi gerektiği belirtilmiştir.
-
Hussain v. Canada (2014): Eksik belge nedeniyle yapılan reddin yargı denetimiyle iptal edilebileceği vurgulanmıştır.
-
Rahman v. Canada (2021): Eş sponsorluğunda tanık beyanlarının etkili delil olarak kabul edilebileceği kararı verilmiştir.
10. SONUÇ: RED HER ŞEYİN SONU DEĞİLDİR
Kanada’da aile sponsorluğu reddi, kişinin yakınlarıyla birlikte yaşama hakkını kısıtlayan önemli bir idari karardır. Ancak bu kararlar, hukuken itiraz edilebilir ve düzeltilebilir niteliktedir.
Gerek Göçmenlik Temyiz Divanı’na yapılacak başvurular, gerekse Federal Mahkeme nezdindeki yargı denetimi, göçmenlerin haklarını koruyan etkili mekanizmalardır. Profesyonel destek ve sağlam bir hukuki strateji ile bu süreçler lehe çevrilebilir.
About Post Author
