İspanyol Vatandaşlığı Nasıl Kazanılır?

Giriş

İspanya, Avrupa Birliği (AB) üyesi olmanın sunduğu sosyal ve ekonomik avantajlar nedeniyle birçok yabancı için cazip bir yaşama alanı sunmaktadır. Bu cazibenin neticesinde, İspanya’da yaşayan yabancıların önemli bir bölümü vatandaşlık kazanmak suretiyle kalıcı bir statü elde etmeye yönelmektedir. İspanyol vatandaşlığı; oy kullanma hakkı, AB genelinde serbest dolaşım, sosyal güvence sistemine erişim ve iş güvencesi gibi birçok temel hakla doğrudan ilişkilidir.

Bu makalede, İspanyol vatandaşlığına başvuru yolları, hukuki dayanakları, başvuru prosedürleri, süreler ve dikkat edilmesi gereken noktalar ayrıntılı bir şekilde analiz edilecektir.

---

I. Hukuki Çerçeve: İspanyol Vatandaşlık Mevzuatı

İspanyol vatandaşlığına ilişkin düzenlemeler, başta İspanyol Medeni Kanunu (Código Civil) olmak üzere, ilgili yönetmelikler ve Adalet Bakanlığı yönergeleriyle belirlenmiştir.

A. Temel Hukuki Dayanaklar

• Código Civil – Madde 17-28: Vatandaşlık kazanımı ve kaybı hükümleri

• Real Decreto 1004/2015: Vatandaşlık başvuru usulü, testler ve belgeler

• Ley 19/2015: Elektronik ortamda başvuru sisteminin uygulanması

---

II. İspanyol Vatandaşlığına Başvuru Yolları

İspanyol vatandaşlığı farklı yollarla kazanılabilir. Bunlar arasında doğum, soybağı, evlilik, ikamet, veya istisnai durumlar gibi yollar yer almaktadır. En yaygın olanı ise ikamet yoluyla vatandaşlık kazanımıdır.

1. Doğum Yoluyla Vatandaşlık (Ius Soli)

İspanya’da doğan ve ebeveynleri vatansız veya vatandaşlığı geçersiz olan çocuklara vatandaşlık verilir. Ayrıca, yabancı ebeveynlerin çocuğu olup da, ebeveynlerin vatandaşı oldukları ülkenin bu doğumu vatandaşlık olarak tanımadığı durumlarda da çocuk İspanyol vatandaşı sayılır.

2. Soybağı Yoluyla (Ius Sanguinis)

En az biri İspanyol vatandaşı olan ebeveynin çocuğu doğrudan vatandaşlık hakkı kazanır. Bu yol genellikle İspanyol diasporası veya Latin Amerika ülkelerinde doğan İspanyol kökenli bireyler için uygulanır.

3. İkamet Yoluyla Vatandaşlık

En sık başvurulan yoldur. Yabancılar, İspanya’da belirli bir süre kesintisiz yasal ikamet ettikten sonra vatandaşlık başvurusu yapabilir.

4. Evlilik Yoluyla Vatandaşlık

Bir İspanyol vatandaşı ile evli olan kişi, bir yıl boyunca İspanya’da yasal olarak ikamet etmiş olmak koşuluyla vatandaşlık talebinde bulunabilir.

5. İstisnai Durumlar

Kültürel, sosyal ya da ekonomik açıdan İspanya için önemli kişiler, Bakanlar Kurulu kararı ile doğrudan vatandaşlığa alınabilir.

---

III. İkamet Sürelerine Göre Vatandaşlık Hakkı

İkamet süresi, vatandaşlık başvurusunun temel belirleyicisidir. Standart ve özel süreler aşağıda belirtilmiştir:

---

IV. Başvuru Süreci: Aşamalar ve Belgeler

A. Ön Koşullar

• Yasal ve kesintisiz ikamet (örneğin öğrenci vizesiyle geçirilen süre geçerli sayılmaz)

• İspanyolca bilgisi: DELE A2 dil belgesi

• Kültürel uyum: CCSE sınavından başarı

• Adli sicil kaydı temizliği

• Maddi kaynak ve sosyal entegrasyon

B. Gerekli Belgeler

• Pasaport fotokopisi

• Oturum kartı (TIE)

• Empadronamiento belgesi (ikamet adresi)

• Sabıka kayıt belgeleri (hem İspanya hem vatandaşı olunan ülke)

• DELE A2 dil sertifikası

• CCSE sınav sonucu

• Doğum belgesi (apostilli ve tercümeli)

• Varsa evlilik veya boşanma belgeleri

• Başvuru ücreti makbuzu (2025 itibariyle 104 Euro)

---

V. Başvuru Yöntemi ve Dijital Sistem

2015 yılından itibaren İspanyol vatandaşlık başvuruları yalnızca dijital ortamda yapılabilmektedir. Başvuru, SEDEN (Sede Electrónica del Ministerio de Justicia) adlı resmi platform üzerinden gerçekleştirilir. Başvuru sahibinin ya da avukatının elektronik imzası gereklidir.

Başvurunun yapıldığı tarih itibariyle 2-3 yıl arasında sonuçlanma süresi beklenmektedir. Süre zaman zaman uzayabilmekte olup, 12 ay içinde yanıt alınamaması durumunda idari dava açma hakkı doğmaktadır.

---

VI. Zaman Çizelgesi: Adım Adım Vatandaşlık Süreci

---

VII. Red Hâlleri ve İtiraz Hakkı

A. Red Nedenleri

• Eksik veya sahte belge

• Sabıka kaydı veya kamu güvenliğine tehdit

• İspanyolca yetersizliği

• Kültürel entegrasyon eksikliği

• Sahte evlilik veya beyanlar

B. Hukuki Başvuru Yolları

Başvuru 12 ay içinde sonuçlanmazsa veya reddedilirse:

• Recurso Contencioso-Administrativo (idari dava)

• Recurso Potestativo de Reposición (itiraz)

İdari dava açmadan önce “sessiz red” (silencio administrativo) oluşmuşsa bu da dava sebebi sayılır.

---

VIII. Vatandaşlık Kazanımı ve Çifte Vatandaşlık Durumu

İspanya çifte vatandaşlığı sadece bazı ülkelerle tanımaktadır. Türkiye ile çifte vatandaşlık anlaşması bulunmadığı için Türk vatandaşlarının, İspanyol vatandaşlığına geçerken Türk vatandaşlığından çıkmaları istenir.

Ancak Türk mevzuatına göre izinle vatandaşlıktan çıkma durumunda Mavi Kart uygulamasıyla bazı haklar (miras, taşınmaz edinimi gibi) korunabilir.

---

IX. Avukatın Rolü: Süreç Yönetiminde Hukuki Danışmanlık

Vatandaşlık başvurusu, gerek belgelerin niteliği gerekse dijital sistemlerin kullanımı nedeniyle teknik bilgi gerektirir. Profesyonel bir avukat;

• Eksiksiz belge hazırlanması,

• Sürecin hızlandırılması,

• Red hâllerinde dava açılması,

• Tercüme ve apostil prosedürlerinin kontrolü gibi birçok noktada müvekkil lehine destek sağlar.

---

Sonuç

İspanyol vatandaşlığına giden yol, sabır ve dikkat gerektiren çok aşamalı bir süreçtir. Hukuki uygunluk, entegrasyon düzeyi, başvuru belgelerinin eksiksizliği ve sürecin dijital sistemle uyumu, başvurunun olumlu sonuçlanmasında belirleyici olmaktadır. Özellikle Türkiye gibi çifte vatandaşlık anlaşması bulunmayan ülkelerden başvuran kişilerin bu süreci titizlikle yürütmesi gerekir. Deneyimli bir hukukçunun rehberliğinde hareket edilmesi, vatandaşlık hakkının hukuken güvence altına alınmasını sağlar.