İrlanda’da Çalışma İzni ile Diğer AB Ülkelerine Çalışmaya Gitmek: Hukuki Çerçeve ve Uygulamalar
Giriş
İrlanda, Avrupa Birliği’nin (AB) en dinamik ekonomilerinden biri olup, özellikle yabancı çalışanlar için cazip bir iş piyasasına sahiptir. Peki, İrlanda’da çalışma izni almış bir kişi, bu izinle diğer AB ülkelerinde çalışabilir mi? AB’nin serbest dolaşım ilkesi, üçüncü ülke vatandaşlarının bu haklardan nasıl yararlanabileceği ve İrlanda’da çalışma iznine sahip bireylerin hukuki durumu bu makalede ele alınacaktır.
1. İrlanda Çalışma İzni ve AB Serbest Dolaşım İlkesi
İrlanda, AB ve Avrupa Ekonomik Alanı (EEA) ülkelerinden gelen bireylere serbest çalışma hakkı tanırken, üçüncü ülke vatandaşları için belirli kısıtlamalar uygular. Üçüncü ülke vatandaşları (örneğin, Türkiye veya Hindistan vatandaşı olan bireyler), İrlanda’da çalışabilmek için belirli türde çalışma izinleri almak zorundadır:
- Critical Skills Employment Permit (Kritik Beceriler Çalışma İzni)
- General Employment Permit (Genel Çalışma İzni)
- Intra-Company Transfer Employment Permit (Şirket İçi Transfer Çalışma İzni)
Ancak, bu izinler yalnızca İrlanda sınırları içinde geçerli olup, doğrudan diğer AB ülkelerinde çalışma hakkı vermez.
2. İrlanda’da Çalışma İzni ile Diğer AB Ülkelerinde Çalışabilir misiniz?
AB vatandaşları için serbest dolaşım ilkesi kapsamında, bir AB ülkesinde çalışmaya başlamak oldukça kolaydır. Ancak, üçüncü ülke vatandaşları için durum farklıdır.
- İrlanda’da çalışma izni sahibi olmak, bireye sadece İrlanda’da çalışma hakkı tanır.
- Başka bir AB ülkesinde çalışabilmek için o ülkenin kendi çalışma izni kurallarına uymak gerekir.
- İrlanda çalışma izni, doğrudan diğer AB ülkelerinde geçerli değildir ve bir Schengen çalışma vizesi yerine geçmez.
İstisnai Durumlar:
- Mavi Kart Sahipleri: İrlanda, AB Mavi Kart (EU Blue Card) sistemine dahil değildir. Bu nedenle, İrlanda’da çalışan bir kişi AB Mavi Kart’a başvuramaz ve diğer AB ülkelerinde serbest dolaşım hakkından yararlanamaz.
- Çok Uluslu Şirket Transferleri: İrlanda’da çok uluslu bir şirkette çalışan ve şirket içi transfer izni bulunan kişiler, belirli AB ülkelerinde daha kolay çalışma vizesi alabilir.
3. İrlanda’da Çalışma İzni Olan Kişinin AB Ülkelerinde Çalışma Süreci
Eğer bir kişi İrlanda’da geçerli bir çalışma izniyle çalışıyorsa ve başka bir AB ülkesinde çalışmak istiyorsa aşağıdaki yolları izleyebilir:
-
Hedef Ülkenin Çalışma İzni Süreçlerini İncelemek
- Her AB ülkesinin kendi çalışma izni politikası vardır. Örneğin, Almanya veya Hollanda’da çalışmak isteyen bir kişi, bu ülkelerin çalışma izni için başvuru yapmalıdır.
-
Yeni Bir Çalışma İzni Başvurusu Yapmak
- İrlanda’da elde edilen iş deneyimi ve çalışma geçmişi, başka bir AB ülkesinde çalışma izni başvurusunu kolaylaştırabilir.
- Bazı ülkeler yüksek vasıflı çalışanlar için daha esnek çalışma izni programları sunar.
-
Şirket İçi Transfer Programlarını Kullanmak
- Eğer çalışan çok uluslu bir firmada çalışıyorsa, şirket içi transfer yoluyla başka bir AB ülkesinde çalışabilir.
- Almanya, Fransa gibi ülkeler bu tür transferleri destekleyen programlara sahiptir.
4. Çalışma İzni ile AB’de Geçici Görevlendirme (Posted Workers Directive)
AB’de geçici görevlendirme uygulaması bulunmaktadır. Bu sistemde:
- Bir işveren, çalışanını belirli bir süreliğine başka bir AB ülkesine gönderebilir.
- Çalışan, görev süresi boyunca İrlanda’daki çalışma izniyle belirlenen haklardan yararlanmaya devam eder.
- Ancak, uzun süreli çalışmalarda hedef ülkenin çalışma izin prosedürlerine uyulması gerekir.
5. İrlanda’da Çalışma İzni Sahiplerinin AB Vatandaşlığına Geçişi
İrlanda’da uzun süreli oturum hakkı kazanan bireyler, zaman içinde İrlanda vatandaşlığına başvurabilir.
- İrlanda vatandaşlığına geçen bireyler, AB serbest dolaşım hakkından tam anlamıyla yararlanabilir ve diğer AB ülkelerinde çalışma hakkına sahip olabilir.
Sonuç
İrlanda’da çalışma iznine sahip bir kişi, doğrudan diğer AB ülkelerinde çalışamaz. Ancak, şirket içi transferler, yeni çalışma izni başvuruları veya geçici görevlendirme mekanizmaları ile bu süreç kolaylaştırılabilir. Uzun vadede İrlanda vatandaşlığına geçiş ise tam serbest dolaşım hakkı sağlayan en kalıcı çözümdür.