İngiltere’de Vatandaşlık Kazanmanın Hukuki Süreci: Adım Adım Rehber
1. Giriş
Birleşik Krallık (İngiltere, İskoçya, Galler ve Kuzey İrlanda) vatandaşlığı, bireylere dünya çapında saygın bir pasaport sahibi olma avantajı sunarken, aynı zamanda İngiltere’de yaşama, çalışma ve devlet hizmetlerinden yararlanma hakkı kazandırır. Ancak İngiltere vatandaşlığına başvurmak karmaşık bir hukuki süreç gerektirir. Bu makalede, İngiltere’de vatandaşlık kazanmanın hukuki yollarını, başvuru koşullarını ve dikkat edilmesi gereken önemli hususları adım adım ele alacağız.
2. İngiltere Vatandaşlığı Kazanma Yöntemleri
İngiltere vatandaşlığı aşağıdaki yollarla kazanılabilir:
A. Doğum Yoluyla İngiltere Vatandaşlığı (By Birth)
İngiltere’de doğan her çocuk otomatik olarak vatandaşlık kazanmaz. 1981 İngiltere Vatandaşlık Yasası’na göre, bir çocuğun vatandaş olabilmesi için:
- Doğduğu sırada ebeveynlerinden en az birinin İngiliz vatandaşı veya kalıcı oturum sahibi (Indefinite Leave to Remain – ILR) olması gerekmektedir.
- Ebeveynler İngiltere’de geçici vize statüsüne sahipse, çocuk vatandaşlık kazanamaz ancak ilerleyen yıllarda başvuru yapabilir.
(Daha fazla bilgi için ayrıntılı yazımız : https://ferhatkule.av.tr/dogum-yoluyla-ingiltere-vatandasligi-hukuki-sartlar-basvuru-sureci-ve-karsilasilabilecek-sorunlar/ )
B. Soybağı Yoluyla Vatandaşlık (By Descent)
Birleşik Krallık dışında doğan ancak ebeveynlerinden biri İngiliz vatandaşı olan kişiler soybağı yoluyla vatandaşlık kazanabilir. Ancak burada önemli bir kısıtlama bulunur:
- Eğer İngiliz vatandaşı ebeveyn, vatandaşlığı doğum yoluyla değil de soybağı ile kazanmışsa, çocuğun otomatik olarak vatandaşlık hakkı olmayabilir.
- Bu kişiler başvuru yoluyla (naturalization veya registration) vatandaşlık almak zorundadır.
(Daha fazla bilgi için ayrıntılı yazımız :https://ferhatkule.av.tr/soybagi-yoluyla-ingiltere-vatandasligi-hukuki-sartlar-basvuru-sureci-ve-karsilasilabilecek-sorunlar/ )
C. Uzun Süreli İkamet Yoluyla Vatandaşlık (Naturalisation through Indefinite Leave to Remain – ILR)
İngiltere’de uzun süreli oturum izni (Indefinite Leave to Remain – ILR) almış bireyler belirli koşulları sağladığında vatandaşlık başvurusu yapabilirler. ILR’den vatandaşlığa geçiş süreci şu şekilde işler:
- İngiltere’de en az 5 yıl yaşamış olmak
- Kalıcı oturum iznine (ILR) sahip olmak ve üzerinden en az 12 ay geçmiş olması
- Son 5 yıl içinde toplam 450 günü ve son 12 ayda 90 günü aşan yurtdışı seyahati bulunmamak
- İngilizce dil yeterlilik sınavını (B1 CEFR seviyesinde) geçmiş olmak
- Life in the UK Test’ini başarıyla tamamlamış olmak
- İyi karakter sahibi olmak (suç kaydı ve göçmenlik ihlali bulunmamak)
(Daha fazla bilgi için ayrıntılı yazımız :https://ferhatkule.av.tr/ingiltere-vatandasligina-uzun-sureli-ikamet-yoluyla-gecis-ilrden-naturalisation-sureci/ )
D. Evlenme Yoluyla İngiltere Vatandaşlığı (Spouse Route to British Citizenship)
Birleşik Krallık vatandaşıyla evlenen bireyler, doğrudan vatandaşlık hakkı elde etmez ancak belirli bir süre sonra başvuru yapabilirler.
- Evli olunan İngiliz vatandaşı eşle en az 3 yıl boyunca İngiltere’de yaşamış olmak
- İngiltere’de kalıcı oturum izni (ILR) veya süresiz yerleşim izni (Settled Status) sahibi olmak
- Dil yeterliliğini ve Life in the UK Test’ini geçmiş olmak
- Son 3 yıl içinde 270 günden fazla ve son 12 ayda 90 günden fazla yurtdışında bulunmamış olmak.
(Daha fazla bilgi için ayrıntılı yazımız : https://ferhatkule.av.tr/evlenme-yoluyla-ingiltere-vatandasligi-hukuki-surec-ve-sartlar/ )
E. Yatırım Yoluyla İngiltere Vatandaşlığı (Investor Visa – Tier 1)
İngiltere, belirli yatırımlar karşılığında hızlı vatandaşlık süreci sunan ülkelerden biridir. Ancak 2022 yılında Tier 1 (Investor Visa) programı kaldırılmıştır.
Şu an için yatırımcılar, Innovator Visa veya Start-up Visa programları ile İngiltere’de yerleşim izni alabilir ve daha sonra vatandaşlık başvurusu yapabilirler.
(Daha fazla bilgi için ayrıntılı yazımız : https://ferhatkule.av.tr/yatirim-yoluyla-ingiltere-vatandasligi-hukuki-surec-ve-sartlar/ )
3. İngiltere Vatandaşlık Başvuru Süreci
Adım 1: Başvuru İçin Gerekli Belgelerin Hazırlanması
Başvuru için gerekli belgeler şunlardır:
✅ Pasaport ve mevcut oturum izni (ILR veya Settled Status belgesi)
✅ İngilizce Dil Yeterlilik Sertifikası (B1 veya üzeri)
✅ Life in the UK Test Sonuç Belgesi
✅ Adli Sicil Kaydı ve Göçmenlik Geçmişi
✅ Finansal Durumu Gösteren Belgeler (banka hesap dökümleri, maaş bordroları vb.)
✅ Evli olanlar için evlilik belgesi ve eşin İngiliz vatandaşlığı belgesi
Adım 2: Online Başvurunun Yapılması
- Başvurular Birleşik Krallık Hükümeti’nin resmi web sitesi (gov.uk) üzerinden online olarak yapılır.
- Başvuru ücreti 2024 yılı itibarıyla 1,500-1,700 GBP arasındadır.
Adım 3: Biyometrik Verilerin Sunulması
- Başvurudan sonra biometrik verilerin (parmak izi ve fotoğraf) UK Visa and Citizenship Application Services (UKVCAS) merkezlerinde verilmesi gerekmektedir.
Adım 4: Başvurunun Değerlendirilmesi ve Karar Süreci
- Ortalama 6 ay içinde başvuru sonuçlanır.
- Başvurunun kabul edilmesi durumunda “British Citizenship Ceremony” (Vatandaşlık Seremonisi) düzenlenir.
- Seremoni sonrası başvuran kişi İngiltere Pasaportu için başvuru yapabilir.
4. Vatandaşlık Başvurusunda Karşılaşılabilecek Hukuki Sorunlar
- Dil Yeterlilik Şartını Sağlayamamak
- Life in the UK Test’ini Geçememek
- Mali Yeterlilik ve Gelir Kriterlerini Karşılayamamak
- Adli Sicil Kaydında Göçmenlik İhlalleri Bulunması
- Son 5 yıl içinde yurt dışında fazla zaman geçirmek (450 gün sınırını aşmak)
Bu tür engellerle karşılaşan bireyler, hukuki danışmanlık alarak itiraz süreci başlatabilirler.
5. Sonuç
İngiltere vatandaşlığına başvurmak karmaşık ve uzun bir süreçtir. Başvuru sahipleri, yasal şartları yerine getirdiklerinden emin olmalı, belgelerini eksiksiz hazırlamalı ve sürecin her aşamasını dikkatle takip etmelidir. Hukuki riskleri en aza indirmek için bir göçmenlik avukatından destek almak faydalı olabilir.