İngiltere’de İş Kurarak Vatandaşlık Kazanma: Start-Up ve Innovator Visa ile Adım Adım Süreç
1. Giriş
Birleşik Krallık, girişimcileri ve yenilikçi iş fikirlerini teşvik etmek amacıyla Start-Up Visa ve Innovator Visa programlarını yürürlüğe koymuştur. Bu vize türleri, İngiltere’de iş kurmak isteyen yabancılara oturum hakkı tanıyarak, belirli koşullar sağlandığında süresiz oturum (ILR) ve nihayetinde vatandaşlık hakkı kazanmalarına olanak tanımaktadır.
Bu makalede, Start-Up ve Innovator Visa seçeneklerinin hukuki çerçevesi, başvuru şartları, süreci ve İngiltere vatandaşlığına geçiş süreci detaylandırılacaktır.
2. İngiltere’de İş Kurarak Vatandaşlık Kazanmanın Hukuki Temeli
İngiltere’de iş kurarak vatandaşlık elde etmek doğrudan mümkün değildir. Öncelikle girişimci vizesi (Start-Up veya Innovator Visa) almak, ardından süresiz oturum (ILR) kazanmak ve en son vatandaşlık başvurusu yapmak gerekmektedir.
Vatandaşlığa giden bu süreç genellikle şu adımları içerir:
- Start-Up veya Innovator Visa alarak iş kurmak
- 5 yıl boyunca İngiltere’de iş geliştirme faaliyetleri yürütmek
- Indefinite Leave to Remain (ILR) başvurusu yapmak
- Naturalisation süreci ile İngiltere vatandaşlığına başvurmak
3. Start-Up ve Innovator Visa Seçenekleri
A. Start-Up Visa Nedir?
Start-Up Visa, ilk defa iş kuracak girişimciler için tasarlanmıştır ve yenilikçi bir iş fikri olan bireylere İngiltere’de şirket kurma imkanı tanır.
✅ Start-Up Visa Başvuru Şartları:
- İş fikrinin yenilikçi (innovative), ölçeklenebilir (scalable) ve sürdürülebilir (viable) olması
- İngiltere İçişleri Bakanlığı (Home Office) tarafından onaylanmış bir kurum (endorsing body) tarafından desteklenmesi
- İngiltere’de iş kurma planının gerçekçi olması ve iş planının kabul edilmesi
- B2 seviyesinde İngilizce bilmek (IELTS veya benzeri bir dil sınavı ile kanıtlanmalı)
- Finansal yeterlilik şartlarını sağlamak (en az £1,270 tasarruf göstermek)
📌 Start-Up Visa süresi 2 yıldır ve ILR başvurusu yapma hakkı vermez. Ancak Innovator Visa’ya geçiş yapılabilir.
B. Innovator Visa Nedir?
Innovator Visa, deneyimli girişimciler veya Start-Up Visa’dan geçiş yapmış kişiler için uygundur. Bu vize türü, girişimcilerin işlerini büyütmelerine ve uzun vadeli olarak İngiltere’de kalmalarına olanak tanır.
✅ Innovator Visa Başvuru Şartları:
- İş fikrinin yenilikçi, ölçeklenebilir ve sürdürülebilir olması
- Home Office tarafından yetkilendirilmiş bir kuruluş tarafından desteklenmesi
- Minimum £50,000 yatırım sermayesi bulunması
- İngilizce yeterlilik şartını sağlamak (B2 seviyesi)
- İngiltere’de iş geliştirme faaliyetlerinin düzenli olarak denetlenmesi
📌 Innovator Visa süresi 3 yıldır ve ILR başvurusu yapma hakkı tanır.
4. Start-Up ve Innovator Visa Sahiplerinin Süresiz Oturum (ILR) Başvurusu
Start-Up Visa sahipleri Innovator Visa’ya geçiş yaptıktan sonra, Innovator Visa sahipleri ise 3 yıl boyunca işlerini başarıyla sürdürdükten sonra süresiz oturum (Indefinite Leave to Remain – ILR) başvurusu yapabilirler.
✅ ILR Başvuru Şartları:
- İngiltere’de en az 3 yıl boyunca Innovator Visa ile yaşamak ve iş kurmak
- İşletmenin sürdürülebilir ve kârlı olduğunu kanıtlamak
- Life in the UK Test’ini geçmek
- B1 seviyesinde İngilizce dil yeterliliği sağlamak
- Son 12 ay içinde 90 günden fazla yurtdışında bulunmamak
📌 ILR sahibi olan bireyler, İngiltere’de süresiz olarak yaşama ve çalışma hakkına sahip olur. Ancak vatandaşlık için ek başvuru gereklidir.
5. İngiltere Vatandaşlığı Başvurusu (Naturalisation)
ILR statüsünü kazanan girişimciler, İngiltere vatandaşlığına başvuru (naturalisation) yaparak İngiliz pasaportu alma hakkı kazanabilirler.
✅ Naturalisation İçin Şartlar:
- ILR statüsü ile en az 12 ay boyunca İngiltere’de yaşamak
- İngiltere’de toplamda en az 5 yıl kesintisiz yaşamak
- Life in the UK Test’ini geçmek
- İyi karakter şartlarını sağlamak (sabıka kaydı olmamak, vergi borcu bulunmamak vb.)
📌 Başvuru ücreti 2024 yılı itibarıyla yaklaşık £1,500 – £1,700 arasındadır.
📌 Başvuruların değerlendirilme süresi genellikle 6 ay sürmektedir.
6. Başvuru Sürecinde Karşılaşılabilecek Hukuki Sorunlar
A. İş Modelinin Yeterince Güçlü Olmaması
- Start-Up veya Innovator Visa başvurularında iş modelinin yenilikçi ve ölçeklenebilir olmaması başvurunun reddedilmesine neden olabilir.
📌 Çözüm: İş planı, yetkili bir danışman veya hukuk firması ile hazırlanmalı ve detaylı bir piyasa analizi içermelidir.
B. Endorsing Body Onayı Alınamaması
- İngiltere hükümeti, başvuruların Home Office tarafından yetkilendirilmiş bir kuruluş (endorsing body) tarafından desteklenmesini zorunlu kılmaktadır.
📌 Çözüm: Önceden bir yatırımcı veya inkübatör programına başvurarak onay sürecini hızlandırmak mümkündür.
C. Göçmenlik ve Vergi Politikalarındaki Değişiklikler
- İngiltere, Brexit sonrası göç politikalarında önemli değişiklikler yapmıştır. İlerleyen yıllarda Start-Up ve Innovator Visa şartlarında değişiklikler olabilir.
📌 Çözüm: Başvuruların güncel hukuki düzenlemelere uygun olup olmadığı bir avukat veya göçmenlik danışmanı tarafından kontrol edilmelidir.
7. Sonuç
İngiltere’de iş kurarak vatandaşlık kazanma süreci, öncelikle Start-Up veya Innovator Visa almak, ardından ILR başvurusu yapmak ve en sonunda naturalisation sürecine dahil olmak şeklinde ilerlemektedir.
Bu süreçte, iş planının Home Office tarafından onaylanmış bir kuruluş tarafından desteklenmesi ve girişimcinin iş modelini başarıyla sürdürmesi önemlidir. Hukuki prosedürlerin karmaşıklığı nedeniyle, bir göçmenlik hukuku avukatından destek almak başvuru sürecini hızlandırabilir ve olası ret risklerini azaltabilir.
About Post Author
