“İdari Yargıda Yürütmenin Durdurulması Nedir? Koşullar, Süreçler ve Sonuçlar Hakkında Bilinmesi Gerekenler”

İDARİ YARGIDA YÜRÜTMENİN DURDURULMASI
Yürütmenin durdurulması kararı, iptali istenen bir idari işlemin, icrailik vasfını askıya
alarak, uygulanmasını belirli bir süre için ve de en geç dava sonuçlanıncaya kadar
erteleyen ayrıksı ve geçici bir önlemdir. Bu tanımdan şunlar çıkarılabilir:
1.Yürütmenin durdurulması kararı ayrıksı bir önlemdir.
2.Yürütmenin durdurulması karar geçici bir önlemdir.
3.Yürütmenin durdurulması kararını ara karar olarak nitelendirmek mümkün değildir,
sui generis bir karardır.
Yürütmenin durdurulması bir idari dava türü değildir çünkü idare hukukunda tam
yargı ve iptal davası olmak üzere sadece iki adet dava türü bulunmaktadır.
Yürütmenin durdurulması kararı ise iptal davası içinde öne sürülen bir taleptir.
Sadece dava açmakla bir yürütmenin icrası durmayacaktır. Hak kaybı yaşanmaması
içinse yürütmenin durdurulmasına ihtiyaç vardır çünkü dava kazanılsa dahi hak kaybı
yaşanmaya devam edecektir. Bu nedenle hak kayıplarını önlemek açısından
yürütmenin durdurulması kararına ihtiyaç duyarız.
Yürütmenin durdurulması kararı için aranan koşullar:
Koşullar için yol gösterici maddemiz İdari Yargılama Usul Kanunu 27.maddedir. Bu
maddeye göre yürütmenin durdurulması kararı için aranacak koşulları usule ilişkin ve
esas ilişkin olmak üzere 2 başlık altında incelememiz gerekir.
USULE İLİŞKİN KOŞULLAR:
1.Yürütmenin durdurulması kararı bir istem üzerine verilir.
2.Yürütmenin durdurulması kararı ancak açılmış olan bir iptal davası için istenebilir.
3.Yürütmenin durdurulması kararı bir güvence karşılığında verilir.
4.Yürütmenin durdurulması kararı gerekçeli olmalıdır.
ESASA İLİŞKİN KOŞULLAR:
1.İdari işlemin uygulanması halinde giderilmesi güç veya imkansız bir zararın
doğması
2.İdari işlemin açıkça hukuka aykırı olması
Esasa ilişkin koşullar açısından önemli olan nokta, her iki koşulun da birlikte bulunma
zorunluluğunun olmasıdır.
İDARENİN SAVUNMASI:
Yürütmenin durdurulması kararı verilebilmesi için idarenin savunması alınması
gerekir. Fakat İYUK madde 27/2’ye göre uygulanmakla etkisi tükenecek olan idari
işlemlerin yürütülmesi, idarenin savunması alınmaksızın da durdurulabilir. Fakat yine
aynı maddeye göre bu karar savunma alındıktan sonra yeniden karar verilmek üzere
verilecek bir karardır. Uygulanmakla etkisi tükenecek işlemler, sonradan giderilmesi

imkansız zaralar ve sonuçlar doğmasına neden olacak işlemler ve karalardır. Bu tarz
işlemlere örnek olarak binanın yıkılması verilebilir, bir bina yıkıldıktan sonra
giderilmesi imkansız sonuçlar ortaya çıkmış olacaktır. Kamu görevlileri hakkında tesis
edilen atama, naklen atama, görev ve unvan değişikliği, geçici veya sürekli
görevlendirmelere ilişkin idari işlemler, uygulanmakla etkisi tükenecek olan idari
işlemler arasında sayılmazlar.
Davalı idarenin savunmasının alınmayacağı diğer bir husus ise dava dilekçesinden
yürütmenin durdurulması isteminin yerinde olmadığının anlaşılmasıdır.
YÜRÜTMENİN DURDURULMASI KARARINA İTİRAZ:
Yürütmenin durdurulması istemi hakkında verilen kararın tebliğini izleyen günden
itibaren itiraz süresi yedi gündür. Bu karar Danıştay tarafından verilmişse İdare veya
Vergi Dava Daireleri Kurullarına, bölge idare mahkemesi tarafından verilmişse en
yakın bölge idare mahkemesine, idare ve vergi mahkemeleri ile tek hakimli
mahkemeler tarafından verilmişse bölge idare mahkemelerine karşı itiraz yapılacaktır.
İtiraz merciinin kararı kesin karar hükmündedir. Bu nedenle bir daha aynı nedenle
yürütmenin durdurulması istenemez.
YÜRÜTMENİN DURDURULMASI KARARININ SONUÇLARI
İptal davasının kabul edilmesiyle dava edilen işlem yetki ya da biçim-usul yönünden
iptal edilmiş olsa da başından itibaren hükümsüz hale gelir ve işlemin yapılmasından
önceki hukuki duruma avdet eder. Yani iptal davaları geçmişe etkili sonuç doğururlar.
Yürütmenin durdurulması talebi her ne kadar iptal davaları içerinde istenen bir talep
olsa da verilen karar iptal davalarının aksine geleceğe yönelik etki ve sonuçlar
doğuran kararlardır.
Yürütmenin durdurulması kararı sonrası idare gecikmeksizin işlem tesisi etmeli ve
eylemde bulunmalıdır. Bu süre hiçbir şekilde kararın idareye tebliğinden başlayarak
otuz günü geçemez.