Hollanda’da İşten Çıkarılma ve WW-uitkering (İşsizlik Ödeneği) Şartları
Hollanda, Avrupa Birliği içinde işçi haklarının en güçlü şekilde korunduğu ülkelerden biridir. İşten çıkarılan veya işini kaybeden çalışanlar, WW-uitkering adı verilen işsizlik ödeneğinden yararlanarak yeni bir iş bulana kadar gelir desteği alabilir. Ancak bu süreç Hollanda İş Hukuku (Arbeidsrecht), Sosyal Güvenlik Hukuku ve UWV (Uitvoeringsinstituut Werknemersverzekeringen) tarafından belirlenen prosedürlere tabidir.
Bu yazıda işten çıkarılma yolları, işçi hakları, işsizlik ödeneği başvuru süreci, ödenek miktarı, itiraz yolları ve sık yapılan hatalar detaylı olarak incelenecektir.
1. Hollanda’da İşten Çıkarılma Türleri
Hollanda’da bir iş sözleşmesinin sona ermesi çeşitli şekillerde gerçekleşebilir. Her bir fesih türü, işsizlik ödeneği hakkı bakımından farklı sonuçlar doğurur.
1.1 Karşılıklı Anlaşma ile Fesih (Beëindiging met wederzijds goedvinden)
-
Çalışan ve işveren yazılı bir anlaşma ile sözleşmeyi sonlandırır.
-
Bu durumda Vaststellingsovereenkomst (fesih anlaşması) imzalanır.
-
Çalışan genellikle transitievergoeding (kıdem tazminatı) alır ve WW-uitkering hakkını korur.
1.2 UWV Onayı ile Fesih
-
İşveren, ekonomik gerekçeler veya uzun süreli iş göremezlik durumunda UWV’ye başvurur.
-
UWV onayı olmadan fesih yapılamaz.
-
Çalışan WW-uitkering başvurusu yapabilir.
1.3 Mahkeme Kararı ile Fesih (Kantonrechter)
-
İşveren, ciddi performans sorunları veya işyerindeki çatışmalar nedeniyle Kanton Mahkemesine başvurabilir.
-
Hakim feshe karar verirse, işçi yine işsizlik ödeneğine başvurabilir.
1.4 Çalışanın Kendi İsteği ile Fesih
-
Çalışan kendi isteğiyle ayrılırsa, WW-uitkering hakkı genellikle doğmaz.
-
Ancak istisnai durumlarda (ör. işyerinde mobbing, sağlık tehlikesi) hak talep edilebilir.
📌 Hukuki Dayanak: Hollanda Medeni Kanunu (Burgerlijk Wetboek) Madde 7:669 – Fesih Sebepleri.
2. İşten Çıkarılan Çalışanın Hakları
2.1 İhbar Süresi (Opzegtermijn)
-
Çalışma süresine göre 1-4 ay arası değişir.
-
İşveren, bu süreye uymak zorundadır.
2.2 Kıdem Tazminatı (Transitievergoeding)
-
En az 24 ay çalışanlara ödenir.
-
2025 formülü: Brüt maaşın 1/3’ü x çalışma yılı.
-
Maksimum sınır 94.000 € veya yıllık brüt maaş (hangisi yüksekse).
2.3 İşsizlik Ödeneği (WW-uitkering) Hakkı
-
İşini kendi kusuru olmadan kaybeden her çalışan başvurabilir.
2.4 İtiraz ve Dava Açma
-
Haksız fesih durumunda Kanton Mahkemesi veya temyiz yolu açıktır.
3. WW-uitkering (İşsizlik Ödeneği) Nedir?
WW-uitkering, işini kaybeden çalışanlara geçici gelir desteği sağlayan bir sosyal güvenlik ödeneğidir. Bu ödenek, UWV tarafından yönetilir ve çalışanların yeni iş bulma sürecinde ekonomik güvence sunar.
📌 Hukuki Dayanak: Werkloosheidswet (WW) – İşsizlik Yasası.
4. İşsizlik Ödeneği Şartları
Başvuru yapabilmek için şu şartlar sağlanmalıdır:
-
İş Kaybının Zorunlu Sebeplerle Olması – Şirketin kapanması, ekonomik daralma, uzun süreli hastalık vb.
-
26 Hafta Kuralı (26-weken-eis) – Son 36 haftanın en az 26’sında çalışmış olmak.
-
Sigorta Primleri Ödenmiş Olmalı – WW primleri maaşınızdan kesilmiş olmalı.
-
Çalışmaya Hazır Olma – UWV’ye aktif iş aradığınızı göstermeniz gerekir.
-
Hollanda’da Çalışma Geçmişi – Yurt dışındaki çalışmalar genellikle dikkate alınmaz (istisnalar hariç).
5. Başvuru Süreci (Stap voor Stap)
-
DigiD ile UWV.nl’den başvuru yapılır.
-
İşten ayrılmadan en geç 1 hafta önce başvuru başlatılır.
-
UWV, başvuruyu inceleyerek onaylar veya reddeder.
-
Her ay werk.nl üzerinden iş arama faaliyetleri raporlanır.
6. Ödenek Miktarı ve Süresi
-
İlk 2 ay: Son brüt maaşın %75’i.
-
Sonraki aylar: Son brüt maaşın %70’i.
-
Süre: Minimum 3 ay, maksimum 24 ay (çalışma geçmişine bağlı).
7. Ödenek Alırken Uyulması Gereken Kurallar
-
Uygun iş tekliflerini reddetmemek.
-
İş görüşmelerine gitmek.
-
UWV’nin yönlendirdiği kurslara katılmak.
-
Yurt dışına çıkışlarda UWV’ye bilgi vermek.
📌 Aksi durumda ödenek kesilebilir.
8. İtiraz ve Hukuki Yollar
-
UWV Ret Kararına İtiraz (Bezwaar): 6 hafta içinde yazılı başvuru yapılır.
-
Beroep (Mahkemeye Başvuru): İtiraz reddedilirse idare mahkemesine gidilebilir.
-
AB İşçi Hakları: Avrupa Birliği mevzuatı, haksız uygulamalara karşı ek koruma sağlar.
9. Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
İşten kendi isteğimle ayrılırsam ödenek alabilir miyim?
Genellikle hayır, ancak işverenin kötü niyeti varsa istisna olabilir.
Kendi şirketimi kurarsam ödeneğim devam eder mi?
Hayır, tam zamanlı girişimcilik başlarsanız WW-uitkering kesilir.
Yurtdışına çıkarsam ödenek hakkım yanar mı?
Evet, UWV izni olmadan uzun süre yurtdışına çıkmak ödeneği iptal ettirebilir.
10. Sonuç ve Tavsiyeler
WW-uitkering, Hollanda’da işini kaybeden çalışanlar için önemli bir mali güvence aracıdır. Ancak bu hak, hukuki şartlar ve UWV’nin sıkı denetimleri ile korunur. Başvuru sürecinde yapılan ufak hatalar bile ödeneğin reddedilmesine neden olabilir. Bu nedenle, fesih aşamasından itibaren profesyonel hukuki destek almak, hem hak kaybını önler hem de başvurunun onaylanma ihtimalini artırır.
About Post Author
