HOLLANDA VATANDAŞI NASIL OLUNUR ?
Hollanda vatandaşı olmanın birkaç farklı yolu vardır. Bu süreçler arasında doğum yoluyla vatandaşlık, evlilik yoluyla vatandaşlık, uzun süreli ikamet yoluyla vatandaşlık (doğal yolla vatandaşlık) ve istisnai durumlar gibi yöntemler bulunur. Hollanda’da vatandaşlık elde etmek için başvuran kişinin belli koşulları sağlaması gerekir. Çifte vatandaşlık konusu ise Hollanda’da belirli kısıtlamalarla düzenlenmiştir.
1. Doğum Yoluyla Vatandaşlık
Hollanda’da vatandaşlık genellikle jus sanguinis (kan bağı esasına) dayanmaktadır, ancak bazı özel durumlarda jus soli (doğum yeri esasına) göre de vatandaşlık verilebilir.
- Hollandalı ebeveynlerden doğan çocuklar: Eğer anne veya babadan biri Hollanda vatandaşı ise, çocuk otomatik olarak Hollanda vatandaşı olur. Bu durum, çocuğun doğduğu ülkeye bakılmaksızın geçerlidir.
- Vatansız doğan çocuklar: Hollanda’da doğmuş bir çocuk vatansız ise veya herhangi bir ülkenin vatandaşı değilse, bazı durumlarda Hollanda vatandaşlığı elde edebilir.
2. Evlilik Yoluyla Vatandaşlık
Hollanda vatandaşı biriyle evlenen yabancılar, Hollanda vatandaşı olma hakkına sahip olabilirler. Ancak evlilik yoluyla vatandaşlık hemen verilmez ve bazı şartlar yerine getirilmelidir:
- Evlilik Süresi: Hollanda vatandaşı bir kişi ile evli olan yabancılar, en az 3 yıl boyunca evli kalmalı ve bu süre zarfında Hollanda’da yasal olarak ikamet etmelidirler.
- Oturma İzni: Evlilik süresi boyunca geçerli bir oturma izniyle Hollanda’da ikamet edilmelidir.
- Entegrasyon ve Dil Yeterliliği: Hollanda vatandaşlığına başvurmak isteyen kişilerin Hollanda toplumu ile uyum içinde olduğunu göstermeleri ve yeterli seviyede Hollandaca (A2 seviyesinde) bilmesi gerekmektedir.
- Sabıka Kaydı: Başvuran kişinin sabıka kaydının temiz olması ve toplum düzenine aykırı bir durumda olmaması gerekmektedir.
3. Uzun Süreli İkamet Yoluyla Vatandaşlık (Doğal Yolla Vatandaşlık)
Hollanda’da uzun süre ikamet eden yabancılar, belirli koşulları yerine getirerek vatandaşlık başvurusunda bulunabilirler. Doğal yolla vatandaşlık için temel gereklilikler şunlardır:
- İkamet Süresi: Hollanda’da yasal oturma izni ile kesintisiz olarak 5 yıl yaşamış olmak gereklidir. Bu süre Avrupa Birliği vatandaşları ve mülteci statüsündeki kişiler için daha kısa olabilir.
- Dil Yeterliliği: Vatandaşlık başvurusu yapacak kişinin yeterli düzeyde Hollandaca bilmesi gereklidir. Bunun kanıtlanması için dil sınavına (inburgeringsexamen) girilmesi gerekebilir.
- Entegrasyon: Hollanda vatandaşlığına başvuran kişiler, Hollanda toplumuna entegre olduklarını göstermelidirler. Bu, dil bilgisi, toplumsal değerler ve uyum konusunda yeterlilik gösterilmesiyle mümkündür.
- Sabıka Kaydı ve İyi Hal: Başvuran kişinin adli sicilinin temiz olması ve kamu düzenine zarar vermemiş olması gerekmektedir.
- Ekonomik Bağımsızlık: Başvuran kişi, Hollanda’da ekonomik olarak bağımsız olduğunu, yani kendi geçimini sağlayabilecek durumda olduğunu kanıtlamalıdır.
4. İstisnai Durumlar ile Vatandaşlık
Hollanda’da istisnai durumlarda, normal vatandaşlık gereksinimlerinden muaf tutularak vatandaşlık verilebilir. Bu, Hollanda hükümeti için önemli bilimsel, kültürel, ekonomik veya sportif katkılarda bulunan kişilere tanınabilir. Ancak bu süreç oldukça nadirdir ve hükümetin takdir yetkisine bağlıdır.
5. Çifte Vatandaşlık
Hollanda genel olarak çifte vatandaşlığa izin vermez. Ancak bazı istisnai durumlar mevcuttur. Çifte vatandaşlığa izin verilen durumlar şunlardır:
- Hollandalı bir ebeveyn aracılığıyla doğum yoluyla vatandaşlık kazananlar: Bu durumda çocuğun başka bir ülkenin vatandaşlığını da elinde bulundurmasına izin verilebilir.
- Diğer ülke vatandaşlığının zorunlu olduğu durumlar: Örneğin, kişinin Hollanda vatandaşı olmadan önceki vatandaşlığını kaybetmesi kendi ülkesinde büyük bir zorluk yaratıyorsa, bu durumda çifte vatandaşlık istisna olarak kabul edilebilir.
- Hollanda dışında doğan ve orada yaşayan çocuklar: Hollanda dışında doğan Hollanda vatandaşı çocuklar, çifte vatandaşlık statüsünü koruyabilirler.
Ancak genel olarak, Hollanda vatandaşlığına başvuran bir kişi, mevcut vatandaşlığından feragat etmek zorundadır. Bunun için başvuruda bulunan kişinin kendi ülkesinin yasalarına uygun olarak vatandaşlıktan çıkması gerekir.
6. Vatandaşlık Başvuru Süreci
Hollanda vatandaşlığı için başvuru yaparken gerekli belgelerle birlikte Form N-600 doldurulmalıdır. Süreç genellikle şu aşamaları içerir:
- Gerekli Belgelerin Toplanması: Pasaport, kimlik belgesi, doğum belgesi, oturma izni, sabıka kaydı gibi belgeler sunulmalıdır.
- Dil ve Entegrasyon Testleri: Hollandaca dil yeterliliği sınavı ve entegrasyon sınavı (inburgeringsexamen) başarıyla tamamlanmalıdır.
- Başvuru Ücreti: Vatandaşlık başvurusunun işleme alınması için başvuru ücreti ödenmelidir.
- Başvuru Süreci: Başvurular, Hollanda’daki yerel belediyeler veya göçmenlik ofisleri aracılığıyla yapılır. Sürecin tamamlanması birkaç ay sürebilir.
- Yemin Töreni: Vatandaşlık başvurusu onaylandığında, başvuru sahibi bir yemin törenine katılarak resmen Hollanda vatandaşı olur.
Sonuç
Hollanda vatandaşlığına başvurma yolları arasında doğum, evlilik, uzun süreli ikamet ve istisnai durumlar gibi seçenekler bulunur. Başvuruların başarıyla sonuçlanabilmesi için kişinin dil yeterliliğini kanıtlaması, entegrasyon sürecini tamamlaması ve sabıka kaydının temiz olması gereklidir. Ayrıca Hollanda, çifte vatandaşlık konusunda kısıtlayıcı bir tutum benimsemekte olup, başvuru sırasında mevcut vatandaşlıktan feragat edilmesi istenebilir.
Stajyer Hukuk Fakültesi Öğrencisi
Mert Emir Balcı