Hangi Yollardan ABD Vatandaşı Olabilirim?

Amerika Birleşik Devletleri (ABD), dünyada en çok göç alan ülkelerden biri olmasının yanı sıra, birçok kişi için hayatını orada sürdürmenin nihai adımı olan vatandaşlık süreciyle de büyük önem taşır. ABD vatandaşlığı yalnızca bireylere siyasi ve hukuki haklar sağlamakla kalmaz, aynı zamanda küresel ölçekte birçok avantaj da sunar: Vizesiz seyahat, seçimlere katılım, ABD vatandaşlarını ilgilendiren yasal koruma mekanizmaları gibi…

Peki, bir yabancı olarak ABD vatandaşlığına nasıl geçilir? Bu makalede, 2025 yılı itibariyle yürürlükte olan ABD Vatandaşlık Hukuku çerçevesinde tüm geçerli yollar detaylı olarak ele alınacaktır.

---

1. Vatandaşlık Kazanma Yolları

ABD vatandaşlığı doğum yoluyla veya sonradan kazanma (naturalization) yoluyla elde edilir. Türk vatandaşları başta olmak üzere yabancı uyruklu bireylerin vatandaşlık elde etmesi genellikle ikinci kategoriye, yani “naturalization” sürecine tabidir.

1.1. Doğumla Kazanılan Vatandaşlık (Citizenship by Birth)

ABD Anayasası’nın 14. Maddesi uyarınca, ABD topraklarında doğan herkes, ebeveynlerinin statüsüne bakılmaksızın otomatik olarak Amerikan vatandaşı olur.
Bu durum jus soli (toprak esaslı vatandaşlık) ilkesiyle açıklanır. Diplomatik ayrıcalık taşıyan kişiler hariç olmak üzere, bu kural mutlak geçerlidir.

1.2. Ebeveyn Üzerinden Vatandaşlık (Citizenship Through Parents)

ABD vatandaşı bir ebeveynin yurtdışında doğan çocuğu, bazı şartlarla vatandaşlık hakkı kazanabilir. Şartlar şunlardır:

• Ebeveynin ABD vatandaşlığı süresi

• ABD’de yaşanmışlık süresi

• Çocuğun 18 yaşını doldurmamış olması

Yasal Dayanak: Immigration and Nationality Act (INA) §301-§309

---

2. Sonradan Vatandaşlık (Naturalization)

Green Card sahibi olan bir kişi, belirli bir süre sonra ve bazı şartları sağladığında ABD vatandaşlığına başvurabilir.

2.1. Genel Başvuru Şartları

Naturalization için başvuracak kişilerin sağlaması gereken temel kriterler şunlardır:

Başvuru Formu: N-400
Yasal Dayanak: INA §316, §319

---

3. Özel Durumlara Dayalı Vatandaşlık Yolları

3.1. ABD Vatandaşı ile Evlilik (INA §319(a))

ABD vatandaşıyla en az 3 yıldır evli olan Green Card sahipleri, vatandaşlığa 3 yıl sonunda başvurabilir.

• Evliliğin devam ediyor olması şarttır.

• Fizikî ikamet şartı bu süreçte de aranır (en az 18 ay).

• Evliliğin sahte olmadığını gösteren belgeler istenir.

3.2. ABD Ordusunda Hizmet (INA §328-§329)

ABD Silahlı Kuvvetlerinde görev yapmış bireyler, normal süreleri beklemeksizin vatandaşlık başvurusu yapabilir.

• Barış döneminde 1 yıl hizmet

• Savaş döneminde hizmet varsa Green Card bile gerekmez

• Askerî hizmet belgeleri ibraz edilmelidir.

3.3. Vatansız Kişiler ve Mülteciler

Sığınma (asylum) ya da mülteci (refugee) statüsünde ABD’ye kabul edilen bireyler, statülerinin onaylanmasından sonra 1 yıl Green Card ile yaşadıktan sonra vatandaşlık için başvuru yapabilirler.

3.4. Çocuklar İçin Otomatik Vatandaşlık

18 yaş altındaki çocuklar, ebeveynlerinden biri ABD vatandaşı olduğunda ve ABD’de birlikte yaşadıklarında otomatik olarak vatandaş sayılır.

Yasal Dayanak: Child Citizenship Act (CCA) – 2000

---

4. Vatandaşlık Başvuru Süreci

4.1. N-400 Formunun Doldurulması

Başvuru USCIS web sitesinden elektronik olarak ya da posta ile yapılabilir. Belgeler arasında şunlar bulunur:

• Green Card fotokopisi

• Kimlik belgeleri

• Varsa evlilik belgeleri

• Adli sicil kayıtları

• Pasaport fotokopileri (seyahat geçmişi)

4.2. Biyometrik İşlemler ve Randevu

Başvurudan sonra biyometrik randevu verilir. Parmak izi alınır ve FBI tarafından adli geçmiş sorgulanır.

4.3. Mülakat ve Sınav

USCIS tarafından çağrılan aday, İngilizce ve ABD tarihi testi ile mülakata tabi tutulur. Sorular genellikle şu konulardandır:

• ABD Anayasası

• Temel haklar

• ABD tarihindeki önemli olaylar ve kişiler

• Federal hükümetin yapısı

4.4. Yemin Töreni

Tüm aşamaları başarıyla geçen aday, “Oath of Allegiance” törenine katılarak resmi olarak ABD vatandaşı olur.

---

5. Vatandaşlık Başvurularında Red Nedenleri

USCIS, aşağıdaki nedenlerle vatandaşlık başvurusunu reddedebilir:

• Sahte evlilik

• Eksik ya da yanlış bilgi

• Sabıka kaydı

• Göçmenlik ihlali (uzun yurtdışı kalış, Green Card iptali vb.)

• Vergi ödememe

• Nafaka ya da kamu borcu yükümlülüklerini yerine getirmeme

Red kararı halinde, başvuru sahibi 30 gün içinde itiraz (Form N-336) edebilir ya da tekrar başvuru hakkını kullanabilir.

---

6. ABD Vatandaşlığının Sağladığı Haklar

ABD vatandaşlığı sadece statü değil, bir dizi anayasal ve siyasal hak da sunar:

• Oy kullanma ve seçilme hakkı

• ABD pasaportuna sahip olma (185+ ülkeye vizesiz seyahat)

• Federal memuriyet hakkı

• Aile bireylerine göçmenlik sponsoru olma kolaylığı

• Konsolosluk koruması

• ABD dışında uzun süre ikamet edebilme özgürlüğü

---

7. Çifte Vatandaşlık Mümkün mü?

ABD hukuku çifte vatandaşlığa doğrudan karşı çıkmaz. Türk hukuku da 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu m.44 uyarınca izinli çoklu vatandaşlık sistemine imkân tanımaktadır. ABD vatandaşlığına geçen Türk vatandaşları, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığını korumak için çıkma izni ya da muvafakatname ile süreci yürütmelidir.

---

8. Hukuki Destek Neden Önemli?

Vatandaşlık başvurusu görünüşte basit bir prosedür gibi dursa da, her bireyin durumu kendine özgüdür. Vize ihlali, geçmişteki hatalar, yasal boşluklar, yanlış beyan gibi durumlar başvurunun akıbetini belirleyebilir.

Bir göçmenlik avukatı:

• Doğru form ve belge düzeni

• Sabıka kaydı veya diğer risklerin analizi

• Ret kararlarına karşı itiraz stratejisi

• Evlilik, çocuk statüsü, askerî hizmet gibi özel durumların yönetimi
  konularında profesyonel destek sunar.

---

Sonuç

ABD vatandaşlığına giden yollar çeşitli ve hukuki detaylarla doludur. Doğum, ebeveyn, evlilik, askerlik, mültecilik, hatta uzun süreli oturum gibi birçok alternatif mevcut olsa da, her yolun kendine özgü şartları ve prosedürü vardır.

Bu nedenle, başvuru stratejisi belirlerken yalnızca mevcut statü değil, kişinin geçmişi ve gelecekteki planları da dikkate alınmalıdır. Özellikle 2025 itibariyle artan başvuru sayıları ve güncellenen USCIS uygulamaları nedeniyle profesyonel hukuki destek, süreci başarıyla sonuçlandırmak adına kritik önem taşır.