Golden Visa Programlarının 2025’te Geleceği ve AB Düzenlemeleri

Giriş

Son on yılda Avrupa’da yatırım yoluyla oturum hakkı sağlayan Golden Visa programları, küresel göç politikalarının en tartışmalı konularından biri haline geldi. Yunanistan, İspanya, Portekiz, Malta, Macaristan ve Kıbrıs gibi ülkeler, yabancı yatırımcıları çekmek için düşük vergiler, hızlı oturum izinleri ve kısa sürede vatandaşlığa giden yollar sundular.

Ancak bu programlar yalnızca yatırımcılar için cazip birer fırsat olmakla kalmadı; aynı zamanda AB içinde siyasi tartışmaların odağına oturdu. Avrupa Komisyonu, kara para aklama, vergi kaçakçılığı ve güvenlik endişeleri nedeniyle bu programlara karşı daha sıkı düzenlemeler getirmeyi gündemine aldı.

Bu rehberde, Golden Visa programlarının 2025’te geleceği kapsamlı şekilde ele alınacak; AB düzeyindeki tartışmalar, ülke bazında gelişmeler, Türk yatırımcılar için fırsatlar, yatırım seçeneklerinin dönüşümü ve gelecekteki stratejiler değerlendirilecektir.

---

1. Golden Visa’nın Hukuki Temeli

1.1. Ulusal Hukuklar

Her ülke kendi yabancılar ve göç yasası çerçevesinde Golden Visa düzenlemesi yapar. Örneğin:

• Yunanistan: 4251/2014 sayılı yasa,

• İspanya: 14/2013 sayılı girişimcilik yasası,

• Portekiz: 29/2012 sayılı yasa.

1.2. AB Hukuku

AB hukuku doğrudan Golden Visa’yı yasaklamaz, ancak serbest dolaşım hakkı nedeniyle bir üye ülkenin verdiği oturum izni tüm Schengen alanında geçerli olur. Bu durum, AB düzeyinde tartışma yaratır.

1.3. Schengen Sistemi

Golden Visa ile verilen oturum kartları, yatırımcıya Schengen ülkelerinde 90/180 gün kuralıyla serbest dolaşım sağlar.

---

2. Avrupa Komisyonu’nun Eleştirileri

2.1. Kara Para Aklama

AB, yatırım yoluyla oturum programlarının kara para aklama riskini artırdığını savunmaktadır.

2.2. Vergi Kaçakçılığı

Özellikle offshore fonlar ve düşük vergili gayrimenkul yatırımları vergi kaçakçılığı endişesi yaratmaktadır.

2.3. Güvenlik Riski

Ülkeye giriş yapan yatırımcıların yeterince denetlenmediği, bazı kişilerin AB’ye kolayca giriş yaptığı iddiaları vardır.

---

3. Yunanistan’ın Geleceği

Yunanistan Golden Visa halen 250.000 € gayrimenkul yatırımı ile oturum izni vermektedir. Ancak 2025’te bu eşiğin 500.000 €’ya çıkarılması tartışılmaktadır. Atina ve Selanik gibi büyük şehirlerde fiyatların artışı, hükümeti yeni düzenleme arayışına yöneltmiştir.

---

4. İspanya’nın Tutumu

İspanya, 500.000 € gayrimenkul yatırımı şartını sürdürmektedir. Ancak İspanyol Parlamentosu’nda, yabancıların yoğun alımlarının konut fiyatlarını artırdığına dair eleştiriler vardır. 2025–2026 döneminde reform gündeme gelebilir.

---

5. Portekiz’in 2023 Reformu

Portekiz, gayrimenkul seçeneğini tamamen kaldırmış ve programı fon, AR-GE, istihdam ve kültürel katkılar üzerinden sürdürmektedir. Bu değişiklik, AB’nin baskısıyla yapılmıştır. 2025 itibarıyla Portekiz Golden Visa daha seçici ama daha sürdürülebilir bir modele dönüşmüştür.

---

6. Macaristan’ın Yeniden Dönüşü

Macaristan, 2017’de kapattığı Residence Bond Programı’nı 2024’te yeniden açtı. 2025’te 250.000 € fon yatırımı veya 300.000 € devlet tahvili ile Golden Visa almak mümkündür. Bu, Türk yatırımcılar için Avrupa’da en düşük maliyetli seçeneklerden biridir.

---

7. Diğer AB Ülkeleri

• Malta: Doğrudan vatandaşlık programı, AB içinde en tartışmalı olanıdır.

• İrlanda: 2023’te programı kapatmıştır.

• Kıbrıs: 2020’de programı AB baskısıyla kaldırdı.

---

8. AB’nin Ortak Standart Arayışları

Avrupa Komisyonu, 2025 itibarıyla tüm Golden Visa programlarına ortak standartlar getirmek istemektedir:

• Yatırımcıların geçmişinin sıkı incelenmesi,

• Minimum bekleme sürelerinin artırılması,

• Vatandaşlığa geçiş için daha uzun süreli ikamet şartı.

---

9. Türk Yatırımcılar Açısından Değerlendirme

Türk yatırımcılar için en cazip seçenekler:

• Yunanistan: 250.000 € ile oturum, 7 yıl sonrası vatandaşlık.

• Macaristan: 250.000 € fon ile oturum, 8 yıl sonrası vatandaşlık.

• Portekiz: 500.000 € fon ile oturum, 5 yıl sonrası vatandaşlık.

• İspanya: 500.000 € gayrimenkul ile oturum, 10 yıl sonrası vatandaşlık.

---

10. Yatırım Seçeneklerinin Geleceği

• Gayrimenkul yatırımı: Yavaş yavaş kaldırılıyor.

• Fon yatırımları: Artış trendinde.

• İstihdam yaratma: AB tarafından teşvik ediliyor.

• Kültürel projeler: AB destekli yeni model.

---

11. Vatandaşlık Süreleri Karşılaştırması

---

12. Schengen Serbest Dolaşımı ve Brexit Sonrası Durum

Golden Visa sahipleri Schengen’de serbest dolaşım hakkına sahiptir. Ancak İngiltere AB’den ayrıldığı için artık bu hak İngiltere’ye geçiş sağlamaz.

---

13. Vergi Avantajlarının Geleceği

• Portekiz NHR sistemi: 10 yıl avantaj, ancak 2025 sonrası daraltılabilir.

• Macaristan kurumlar vergisi: %9 ile AB’nin en düşüğü.

• Malta: Düşük kurumlar vergisi nedeniyle AB denetimi altında.

---

14. Uygulama Senaryoları

1. Türk İş Adamı: Yunanistan’da ev alır, Schengen serbest dolaşım hakkı kazanır.

2. Yatırımcı Grup: Portekiz’de fon yatırımı yapar.

3. Emekli Çift: İspanya’da villa alır.

4. Genç Girişimci: Macaristan’da start-up yatırımı yapar.
   5–10: Vatandaşlığa geçiş, vergi planlaması, çocukların eğitimi, aile birleşimi, ikinci yatırım.

---

15. Sık Sorulan Sorular (FAQ)

S1: AB Golden Visa programlarını yasaklayacak mı?
Hayır, ancak standartlar getirilebilir.

S2: Gayrimenkul yatırımı tüm ülkelerde kaldırılıyor mu?
Portekiz kaldırdı, Yunanistan ve İspanya’da tartışılıyor.

S3: Türkler için en hızlı vatandaşlık hangi ülkede?
Portekiz (5 yıl).

S4: En düşük maliyetli program hangisi?
Yunanistan ve Macaristan (250.000 €).

S5: Aile fertleri programa dahil ediliyor mu?
Evet.

S6: Çifte vatandaşlık mümkün mü?
Çoğu ülkede evet.

S7: Schengen serbest dolaşımı sağlanır mı?
Evet.

S8: Vergi avantajları devam edecek mi?
Bazı ülkelerde daraltılabilir.

S9: Golden Visa ile İngiltere’ye gidilebilir mi?
Hayır, Brexit sonrası mümkün değil.

S10–30: miras intikali, fon riskleri, ret sonrası dava, oturum yenileme, vatandaşlık testleri, AB denetimleri.

---

Sonuç: 2025 ve Sonrası Golden Visa Stratejileri

2025 itibarıyla Golden Visa programları AB içinde varlığını sürdürmektedir, ancak giderek daha seçici hale gelmektedir. Gayrimenkul yatırımı yerine fon ve istihdam temelli yatırımlar ön plana çıkarken, vatandaşlığa giden yollar daha uzun ve sıkı hale gelmektedir.

Türk yatırımcılar için en uygun stratejiler:

• Kısa sürede vatandaşlık isteyenler: Portekiz,

• Düşük maliyet isteyenler: Yunanistan veya Macaristan,

• Gayrimenkul yatırımıyla ilgilenenler: İspanya.

---