Göçmen Kaçakçılığı Suçunun Nitelikli Halleri

Göçmen kaçakçılığı suçunun nitelikli halleri TCK m.79/2,3’de düzenlenmiştir;

5237 Sayılı TCK m.79/2,

(Ek fıkra: 22/7/2010 – 6008/6 md.) Suçun, mağdurların;
a) Hayatı bakımından bir tehlike oluşturması,
b) Onur kırıcı bir muameleye maruz bırakılarak işlenmesi,
hâlinde, verilecek ceza yarısından üçte ikisine kadar artırılır.

TCK m.79/3

(Değişik:6/12/2019-7196/56 md.) Bu suçun; birden fazla kişi tarafından birlikte
işlenmesi halinde verilecek ceza yarısına kadar, bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenmesi
halinde verilecek ceza yarısından bir katına kadar artırılır

Şimdi bu halleri ayrı ayrı inceleyelim.

a) Hayati Tehlike Oluşturan Koşullar

Göçmenlerin, can güvenliğini tehdit eden araçlarla taşınması halinde suç ağırlaşır.

• Kapalı kasa tır dorsesi,

• Aşırı dolu tekneler/botlar,

• Havasız araçlar.

•  Yargıtay, bu gibi yöntemlerin mağdurların yaşam hakkını ciddi şekilde tehlikeye soktuğunu kabul etmektedir.

b) İnsan Onuru Açısından Tehlikeli Koşullar

Göçmenlerin onur kırıcı, insanlık dışı koşullarda taşınması nitelikli haldir.

• Havasız, susuz, gıdasız bırakılmaları,

• Aşırı kalabalık ortamlarda yolculuk ettirilmeleri,

• Zorla kötü muameleye maruz kalmaları.

• Yargıtay 18. CD, 2016/13955 E., 2018/7483 K. kararında göçmenlerin kapalı kamyon kasasında havasız bırakılmasını nitelikli hal saymıştır.

c) Örgüt Faaliyeti Çerçevesinde İşlenmesi

Eğer suç bir örgütün faaliyeti kapsamında işlenirse:

• Ceza yarı oranında artırılır.

• Ayrıca fail TCK m.220 (örgüt kurma/üyelik) kapsamında da ayrıca cezalandırılır.

• Yargıtay 18. CD, 2017/4358 E., 2019/2211 K. kararında bu noktayı açıkça belirtmiştir.

  3. Cezanın Artırımı

  TCK m.79/2’ye göre:

  • Bu nitelikli hallerden biri gerçekleşirse ceza yarı oranında artırılır.

  • Örneğin: Temel ceza 5 yıl hapis ise, nitelikli halde bu ceza 7 yıl 6 aya çıkar.

  ---

  4. Yargıtay Kararlarından Örnekler

  • Yargıtay 18. CD, 2016/13955 E., 2018/7483 K.
    Kapalı kasa araçla göçmen taşınması → hayatı tehlikeye sokma → nitelikli hal.

  • Yargıtay 18. CD, 2014/2439 E., 2015/2940 K.
    Maddi menfaat olmadan suç oluşmaz, ama menfaat varsa → ağır ceza.

  • Yargıtay 18. CD, 2017/4358 E., 2019/2211 K.
    Örgütlü şekilde göçmen kaçakçılığı → hem TCK 79 hem TCK 220 uygulanır.

Sonuç

Göçmen kaçakçılığı suçunun nitelikli halleri şunlardır:

1. Tehlikeli araçlarla işlenmesi,

2. İnsanlık dışı, onur kırıcı koşullar,

3. Örgüt faaliyeti çerçevesinde işlenmesi.

Bu haller, cezayı yarı oranında artırmakta ve faillerin daha ağır yaptırımlarla karşılaşmasına yol açmaktadır.

                                                                                                                                                           Hukuk Fakültesi Öğrencisi Ada Ceren KENDİGELEN