Estonya’da Yatırım, Şirket Kurma ve Oturum İzni Süreci Nasıl İşler?
Estonya, son yıllarda hem Avrupa Birliği içindeki girişimciler hem de üçüncü ülke vatandaşları için dijitalleşme, yatırım kolaylıkları ve sadeleştirilmiş bürokratik süreçleriyle öne çıkan bir Baltık ülkesi hâline gelmiştir. Gelişmiş e-devlet sistemi, düşük vergi oranları ve e-Residency programı sayesinde Estonya, şirket kurmak ve oturum almak isteyen yabancı yatırımcılar için dikkat çekici bir destinasyona dönüşmüştür.
Bu yazımızda, 2025 itibarıyla Estonya’da yatırım yapmak, şirket kurmak ve oturum izni almak isteyen kişiler için hukuki süreçler, başvuru aşamaları, gerekli belgeler ve dikkat edilmesi gereken noktalar adım adım açıklanacaktır.
1. Estonya’da Yatırımcı Olarak Oturum Almak Mümkün mü?
Evet. Estonya yasalarına göre, belirli bir yatırım gerçekleştiren üçüncü ülke vatandaşları (örneğin Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları), Estonya Göçmenlik Dairesi’ne başvurarak oturum izni alma hakkına sahiptir.
Bu oturum izni, hem girişimcilik amacıyla faaliyet göstermek isteyen bireyleri hem de pasif sermaye yatırımı yapanları kapsar. Başvuru sahibinin ülkede ekonomik değer yaratan bir girişim ortaya koyması esastır.
2. Hukuki Dayanaklar
Estonya’da yatırım temelli oturum izni süreçleri aşağıdaki yasal düzenlemelere dayanır:
-
Aliens Act (Välismaalaste seadus) – Yabancıların Hukuki Statüsü Hakkında Kanun
-
Commercial Code (Äriseadustik) – Ticaret Kanunu
-
Estonian Taxation Act
-
Estonian Police and Border Guard Board (PBGB) – Göç ve Güvenlik Kurumu
-
e-Residency Digital ID Act – Estonya e-Oturum Yasası
3. Estonya’da Şirket Kurma Süreci
📌 Şirket Türü: OÜ (Osaühing) – Limited Şirket
Estonya’da yabancı yatırımcıların en çok tercih ettiği şirket türü “OÜ” yani “Limited Company”dir. Türk Limited şirketine benzer.
✅ Kuruluş Şartları (2025):
-
En az 1 kurucu ortak (şahıs ya da tüzel kişi olabilir)
-
Asgari sermaye: 1 Euro (pratikte 2.500–25.000 Euro önerilir)
-
Kuruluş süresi: 1–3 iş günü
-
Yönetici olarak en az 1 kişi atanmalıdır.
-
Estonya adresi zorunludur (sanal ofis kabul edilir).
⚖️ Şirket Kuruluş Adımları:
-
e-Residency kartı alınması (veya vekâletname ile avukat aracılığı)
-
Şirket adının tescili
-
Ana sözleşmenin hazırlanması
-
Ticaret Siciline kayıt
-
Vergi numarası ve KDV kaydı
-
Şirket hesabı açılması
4. Yatırım Tutarı Ne Olmalı?
Estonya Göçmenlik Kurumu (PBGB) 2025 yılı itibarıyla yatırımcı oturumu için asgari yatırım miktarını aşağıdaki şekilde belirlemiştir:
💶 Asgari Yatırım Tutarları:
-
Start-up veya küçük ölçekli işletme: En az 16.000 Euro
-
Standart ticari faaliyet (örneğin danışmanlık, ihracat, teknoloji): En az 65.000 Euro
-
Yüksek istihdam yaratan veya stratejik sektörlerde yatırım: En az 130.000 Euro
Bu yatırım, şirkete sermaye olarak aktarılmış olmalı veya aktif olarak Estonya’da faaliyet gösteren bir şirket üzerinden yapılmalıdır.
5. Oturum İzni Başvurusu: Aşamalar ve Belgeler
📝 Gerekli Belgeler:
-
Pasaport (en az 18 ay geçerli)
-
Şirket belgeleri (ticaret sicil kaydı, faaliyet belgesi, banka dekontları)
-
İş planı (iş modeli, finansal tahminler, istihdam projeksiyonu)
-
Sabıka kaydı (apostilli)
-
Sağlık sigortası (AB normlarına uygun)
-
Konaklama beyanı
-
Gelir beyanı (yaşam giderlerini karşılayabilecek düzeyde)
📍 Başvuru Yeri:
-
Estonya Konsolosluğu veya
-
Estonya Göçmenlik Dairesi (PBGB)
⏳ Değerlendirme Süresi:
-
Ortalama 2–3 ay
-
Eksik belgeler varsa başvuru süreci uzatılabilir.
6. Oturum İzninin Süresi ve Yenilenmesi
🗓️ İlk Verilen Süre:
-
Genellikle 1 yıl süreyle geçici oturum izni verilir.
🔁 Yenileme Şartları:
-
Şirket faal olmalı ve beyan ettiği faaliyeti sürdürüyor olmalı
-
Vergi borcu bulunmamalı
-
Sosyal güvenlik ve muhasebe bildirimleri düzenli yapılmalı
-
İstihdam taahhüdü yerine getirilmiş olmalı
Başvuru sahibi 5 yıl boyunca kesintisiz oturum hakkını sürdürebilirse, daimi oturum izni (Permanent Residence) için başvuru yapabilir.
7. Aile Bireylerinin Oturum Hakkı
Yatırımcı, eş ve çocukları için de oturum başvurusu yapabilir.
👨👩👧👦 Aile Üyeleri Şunlara Hak Kazanır:
-
Oturum kartı
-
Eğitim hakkı (çocuklar için ücretsiz devlet okulları)
-
Eşin çalışma izni
-
Sağlık hizmetlerine erişim
8. Vergi ve Sosyal Güvenlik Yükümlülükleri
Estonya’da yatırım yoluyla oturum alan girişimci, aynı zamanda şirket sahibi olarak aşağıdaki yükümlülüklere tabidir:
💼 Vergiler:
-
Kurumlar vergisi: %0 (yeniden yatırıma yönlendirilen kazançlar için)
-
Dağıtılmış kâr vergisi: %20
-
KDV (AB içi hizmetler için): %20
-
Gelir vergisi: %20
🩺 Sosyal Güvenlik:
-
Zorunlu sigorta primleri yönetici maaşı üzerinden alınır.
-
Sağlık hizmetlerinden faydalanmak için sosyal sigorta sistemine kayıt gerekir.
9. e-Residency Nedir? Oturum Yerine Geçer mi?
Estonya e-Residency, Estonya’nın geliştirdiği dijital kimlik programıdır. e-Residency ile:
-
Estonya’da şirket kurulabilir
-
AB içinde fatura kesilebilir
-
Online banka ve ödeme sistemleri kullanılabilir
Ancak e-Residency oturum izni değildir. Sadece dijital iş yapma ortamı sağlar. Fiziksel olarak Estonya’da yaşamak isteyen yatırımcılar, ayrıca yatırım temelli oturum izni başvurusu yapmalıdır.
10. Sık Yapılan Hatalar ve Red Sebepleri
Letonya Göçmenlik Dairesi başvuruları aşağıdaki gerekçelerle reddedebilir:
-
Gerçek olmayan şirket yapısı (yalnızca kurulmuş ama faal olmayan)
-
Eksik iş planı ve finansal tahminler
-
Sabıka kaydı eksikliği
-
Yanıltıcı beyanlar (örneğin hayali istihdam, göstermelik ofis)
-
Yetersiz yatırım tutarı
Sonuç ve Değerlendirme
Estonya, dijital devlet yapısı, uygun maliyetli ticaret sistemi ve yatırımcılara açık hukuki altyapısıyla yatırım ve şirket kurma yoluyla oturum izni almak isteyen girişimciler için ideal bir ülkedir. Ancak sürecin başarıyla tamamlanabilmesi için:
-
Gerçek ve belgelenebilir bir iş modeli kurulmalı,
-
Yeterli düzeyde sermaye yatırımı yapılmalı,
-
Tüm belgeler eksiksiz sunulmalı,
-
Vergi ve sosyal güvenlik yükümlülükleri doğru şekilde yerine getirilmelidir.
Ayrıca yatırım ve oturum süreçlerinin Estonya hukukuna uygun yürütülmesi için uluslararası göç hukuku alanında uzman bir avukatla çalışılması şiddetle tavsiye edilir.
