E-2 Vizesi ile Amerika’da Çalışmak Mümkün mü?-İstanbul Avukat
Amerika Birleşik Devletleri’nde yatırım yaparak yaşamak ve faaliyet göstermek isteyen girişimciler için E-2 Yatırımcı Vizesi, en çok tercih edilen göçmen olmayan vize türlerinden biridir. Özellikle Türkiye gibi ABD ile Ticaret ve Dostluk Anlaşması bulunan ülkelerin vatandaşları için, bu vize Amerika’da şirket kurmanın ve fiilen çalışmanın kapılarını aralamaktadır. Ancak birçok başvuru sahibinin aklındaki temel soru şudur:
“E-2 vizesi ile Amerika’da çalışmak mümkün müdür?”
Ve bu çalışma hakkı varsa, hangi sınırlar içinde, hangi pozisyonlarda ve hangi hukuki dayanaklara göre mümkündür?
Bu kapsamlı makalede, E-2 vizesi ile ABD’de çalışma hakkının sınırları, yatırımcının işlevi, eş ve çocukların çalışma olanakları, statü ihlali riskleri, vize süresi ve iş planının rolü gibi başlıklar ayrıntılı olarak incelenmektedir.
1. E-2 Vizesi Nedir?
E-2 vizesi, ABD Göçmenlik ve Vatandaşlık Yasaları (Immigration and Nationality Act – INA) kapsamında, ABD ile Ticaret ve Dostluk Anlaşması imzalamış ülkelerin vatandaşlarına tanınan bir göçmen olmayan (non-immigrant) vize türüdür. Türkiye, bu anlaşmaya taraf bir ülke olduğundan Türk vatandaşları da E-2 vizesine başvurma hakkına sahiptir.
Bu vize türü ile Amerika’ya gelen kişi:
-
ABD sınırları içinde bir iş kurmak ya da var olan bir işletmeye yatırım yapmak,
-
Bu işi aktif olarak yönetmek ve denetlemek,
-
Bu işletmeden gelir elde etmek amacıyla ABD’ye giriş yapar.
Bu çerçevede, E-2 vizesinin yatırım amacına dayandığı ve çalışma hakkının bu yatırım faaliyetleriyle doğrudan bağlantılı olduğu görülmektedir.
2. Yatırımcının Çalışma Hakkı
2.1 Yalnızca Kendi Şirketinde Çalışabilir
E-2 yatırımcıları, yalnızca başvuru sırasında beyan ettikleri şirketin faaliyet alanı içerisinde ve yönetici, denetleyici veya uzman personel sıfatıyla çalışabilirler.
Bu çalışma izni, doğrudan yatırımcının Amerika’da bulunma gerekçesi ile ilintilidir.
ABD Göçmenlik Hizmetleri (USCIS) ve konsolosluklar, yatırımcının sadece pasif sermaye koyan biri değil, aktif şekilde şirketi yöneten ve büyüten biri olmasını beklemektedir.
Bu nedenle yatırımcı:
-
Günlük işleyişte aktif rol almalı,
-
Personel idaresi, finansal karar alma, sözleşme yürütme gibi faaliyetleri yürütmelidir.
2.2 Diğer Şirketlerde Çalışmak Yasaktır
E-2 vizesi belirli bir işverenle sınırlıdır. Yani yatırımcı, kendi dışında başka bir işverene bağlı olarak maaşlı çalışamaz.
Danışmanlık, dış kaynaklı hizmet verme gibi girişimler bile statü ihlali anlamına gelebilir.
Ayrıca vize, serbest meslek faaliyetlerine veya freelance çalışmalara da izin vermez.
3. Vize Süresi ve Çalışma Hakkı Ne Kadar Geçerlidir?
E-2 vizesi sahibine, Amerika’ya her girişte I-94 belgesi ile 2 yıl süreyle kalış ve çalışma hakkı tanınır.
Bu süre sona erdiğinde iki seçenek mevcuttur:
-
ABD içinden I-129 formu ile statü uzatma başvurusu yapılması,
-
ABD dışına çıkıp geçerli E-2 vizesi ile tekrar giriş yapılarak yeni 2 yıllık süre alınması.
Her iki durumda da yatırımcının şirketinin aktif şekilde faaliyet göstermesi ve kişinin işin başında bulunması gerekir.
4. E-2 Yatırımcısının Eşinin Çalışma Hakkı
E-2 yatırımcısı ile birlikte ABD’ye gelen eş, E-2 dependent spouse statüsündedir.
ABD Göçmenlik Hukuku’nda yapılan önemli bir değişiklikle, E-2 eşlerine çalışma izni (Employment Authorization Document – EAD) alma hakkı tanınmıştır.
EAD belgesi ile eş:
-
Herhangi bir şirkette maaşlı çalışabilir,
-
Serbest meslek faaliyetlerinde bulunabilir,
-
Kendi işini kurabilir.
Bu hak, eşin I-94 süresi boyunca geçerlidir ve EAD’nin süresi buna göre belirlenir.
Eşin iş yerinin faaliyet alanı, yatırım yapılan şirketle bağlantılı olmak zorunda değildir.
5. E-2 Vizesi ile Gelen Çocukların Durumu
E-2 yatırımcısının 21 yaş altı bekar çocukları da E-2 dependent olarak ABD’ye giriş yapabilir.
Bu çocuklar:
-
ABD’deki devlet veya özel okullarda eğitim görebilir,
-
Sosyal güvenlik numarası alma hakkına sahip değildir,
-
Çalışamazlar.
21 yaşını dolduran çocukların dependent statüsü sona erer ve F-1 öğrenci vizesine ya da başka bir uygun göçmen olmayan vizeye geçiş yapmaları gerekir.
6. Statü İhlalinin Sonuçları
ABD Göçmenlik sisteminde vize statüsünün ihlali, son derece ciddi sonuçlar doğurabilir.
Özellikle çalışma hakkının kötüye kullanılması, örneğin:
-
Yetki dışında işlerde çalışmak,
-
Serbest meslek faaliyeti yürütmek,
-
Diğer şirketlere danışmanlık yapmak,
gibi eylemler, yatırımcının göçmenlik sicilini olumsuz etkiler.
Bu durum:
-
Vize iptali,
-
ABD’den sınır dışı edilme,
-
Gelecekteki göçmenlik başvurularının reddedilmesi
gibi sonuçlara yol açabilir.
7. Vize Uzatma Sürecinde Çalışma Durumunun Belgelenmesi
E-2 vizesi süresi dolduğunda, uzatma başvurusu yapılırken USCIS’e sunulacak belgeler arasında, yatırımcının gerçekten işin başında olduğunu gösteren kanıtlar yer alır:
-
Şirketin mali tabloları,
-
Vergi beyannameleri,
-
Kira sözleşmeleri,
-
Personel listeleri ve bordrolar,
-
Yatırımcının yaptığı işlere dair açıklamalar.
Bu belgeler, yatırımcının yalnızca kağıt üstünde değil, fiilen çalışan bir yönetici olduğunu kanıtlamalıdır.
8. Sektör Bazlı Uygulama Farklılıkları
Bazı sektörlerde (örneğin teknoloji danışmanlığı, restoran işletmeciliği, ithalat/ihracat firmaları) yatırımcının aynı anda farklı alanlarda çalışması gündeme gelebilir.
Ancak unutulmamalıdır ki, her faaliyet E-2 başvurusunda belirtilen kapsamla sınırlıdır.
Yeni bir iş alanına girilmek isteniyorsa, E-2 vizesi için revize başvuru yapılması gerekebilir.
SONUÇ: E-2 Vizesi ile Amerika’da Çalışmak Mümkün mü?
Evet. Ancak bu çalışma hakkı, yatırım yapılan işletmeyle sınırlıdır.
Yatırımcı yalnızca:
-
Başvuru sırasında belirtilen işletme bünyesinde,
-
Yönetici veya denetleyici pozisyonda,
-
Aktif şekilde işin başında bulunarak,
çalışabilir.
Eş, ayrı bir başvuru ile dilediği işte çalışma hakkı elde edebilirken; çocukların böyle bir hakkı yoktur.
Bu haklar, vize süresi boyunca geçerlidir ve her yenileme döneminde belgelenmelidir.
Amerika’da yatırım yaparak çalışma ve yaşama sürecinde yapılacak küçük bir hata bile ciddi statü kaybına yol açabilir. Bu nedenle, E-2 vizesine başvuru yapmadan önce ve vize süresince karşılaşılabilecek hukuki riskleri azaltmak için göçmenlik hukuku alanında uzman bir avukattan profesyonel destek alınması şiddetle tavsiye edilir.
About Post Author
