E-2 Vizesi İçin Şirket Ne Kadar Karlı Olmalı?-İstanbul Avukat
E-2 Yatırımcı Vizesi, Amerika Birleşik Devletleri’nde iş kurmak veya mevcut bir işletmeyi devralmak isteyen yatırımcılar için en esnek göçmen olmayan vize türlerinden biridir. Ancak yatırımın yalnızca sermaye aktarımıyla sınırlı kalmaması, işletmenin “gerçek ve aktif” olması kadar, kar sağlaması da beklenir. Bu noktada akıllara şu önemli soru gelir:
E-2 vizesi almak için kurulan şirket ne kadar karlı olmalıdır?
Bu makalede, E-2 vizesi başvurularında şirket kârlılığına ilişkin aranan kriterler, hukuki değerlendirme ölçütleri, “marjinal işletme” tanımı, kar-zarar dengesinin yatırımcı statüsüne etkisi, USCIS ve konsolosluk uygulamaları ve Yargıtay benzeri içtihat yapıları ayrıntılı şekilde analiz edilecektir.
1. E-2 Vizesi Nedir?
E-2 vizesi, ABD ile Ticaret ve Dostluk Anlaşması bulunan ülkelerin vatandaşlarına tanınan bir yatırıma dayalı, göçmen olmayan vize türüdür.
Türkiye, bu anlaşmaya taraf bir ülke olduğu için Türk vatandaşları E-2 vizesine başvurabilir.
Bu vizeyle yatırımcı:
-
ABD’de bir şirket kurar ya da mevcut bir şirketi devralır,
-
Şirketi aktif şekilde yönetir,
-
Ailesiyle birlikte ABD’de yaşama ve çalışma hakkına sahip olur.
Ancak bu vizeyi alabilmek için yatırımın niteliği kadar, yatırımın sürdürülebilirliği ve ekonomiye katkı da göçmenlik makamları tarafından değerlendirilir. Bu noktada karlılık kritik öneme sahiptir.
2. E-2 Vizesinde Şirket Karlılığı Neden Önemlidir?
2.1 “Marjinal İşletme” Tanımı
ABD Göçmenlik ve Vatandaşlık Yasası’na göre, E-2 vizesi başvurusunda yatırım yapılan şirketin marjinal (marginal) bir işletme olmaması gerekir.
Marjinal İşletme Nedir?
-
Sadece yatırımcının ve ailesinin geçimini sağlayacak düzeyde gelir üreten işletmelerdir.
-
Ekonomiye katkı sağlamayan, istihdam yaratmayan veya büyüme potansiyeli olmayan şirketler marjinal kabul edilir.
Dolayısıyla şirketin yalnızca “ayakta kalması” değil, kar elde etmesi ve büyüme stratejisi olması gerekir.
2.2 Karlılıkla Ne Amaçlanır?
-
İşletmenin sürdürülebilir olduğunu göstermek,
-
ABD ekonomisine katkı sunduğunu ispatlamak,
-
Vergi beyanları ve çalışan maaşları yoluyla ülke ekonomisine katkıda bulunmak.
3. Şirket Ne Kadar Karlı Olmalı?
E-2 vizesi yönetmeliklerinde “mutlak bir kar tutarı” belirtilmemiştir. Ancak kar beklentisi, şirketin sektörü, büyüklüğü ve iş planına göre nispi olarak değerlendirilir.
3.1 Ortalama Karlılık Beklentisi
Genel uygulamada kabul edilen karlılık ölçütleri:
-
İlk 1 yıl: Düşük kar veya zarar makul kabul edilir (başlangıç maliyetleri).
-
-
ve 3. yıl: Giderleri karşılayan, maaşları ödeyen ve yatırımcının geçimini sağlayan düzeyde gelir beklenir.
-
-
-
yıl: İşletmenin net kar elde etmesi ve istikrarlı gelir yaratması gerekir.
-
3.2 Karlılık Nasıl Belgelendirilir?
-
Finansal tablolar (income statement, balance sheet),
-
Vergi beyannameleri (IRS Form 1120, Schedule C),
-
Bankadan alınan gelir gider raporları,
-
Çalışan bordroları ve gider faturaları ile ispat edilir.
4. Kâr Etmeyen Şirketle E-2 Vize Alınabilir mi?
4.1 Evet, ancak kısıtlıdır.
Özellikle ilk başvuru sırasında:
-
Şirket henüz açılmışsa veya aktif ticaret yeni başladıysa,
-
Henüz kâr oluşmadıysa ancak yatırım yapılmış, personel alınmış ve iş planı güçlü ise, vize onaylanabilir.
Ancak bu durumda, beş yıllık iş planında net kar hedefi, büyüme stratejisi ve istihdam verileri ikna edici biçimde sunulmalıdır.
5. USCIS ve Konsolosluk Uygulaması
E-2 vizesi başvurusu:
-
Türkiye’den yapılıyorsa ABD İstanbul Başkonsolosluğu veya Ankara Büyükelçiliği tarafından değerlendirilir.
-
ABD içinde yapılmışsa USCIS (U.S. Citizenship and Immigration Services) tarafından incelenir.
Her iki kurum da şirketin ekonomik olarak uygulanabilir (economically viable) olmasını bekler.
5.1 Başvuru Dosyasında Beklenen Belgeler:
-
Güncel iş planı,
-
Minimum 2 yıllık mali projeksiyon,
-
Gider ve gelir tabloları,
-
Net kar beklentisi,
-
Yatırımın nasıl kullanıldığını gösteren dekontlar.
5.2 Red Gerekçesi: Yetersiz Kârlılık
USCIS ve konsoloslukların verdiği ret kararlarının önemli bir kısmı:
-
Marjinal işletme değerlendirmesi,
-
Yetersiz finansal belge sunumu,
-
Net kar öngörüsünün gerçek dışı olması gibi gerekçelere dayanır.
6. Hangi Sektörlerde Karlılık Daha Kolay Gösterilir?
6.1 Gıda Sektörü (Restoran, Kafe)
-
Geniş müşteri potansiyeli,
-
Yüksek günlük ciro,
-
Düşük kar marjı olsa da toplam gelir yüksek.
6.2 Danışmanlık ve Eğitim
-
Personel gideri düşük,
-
Yüksek net kar potansiyeli,
-
İkna edici iş planı ile marjinal değerlendirmesi dışına çıkabilir.
6.3 Temizlik ve Lojistik
-
Hizmet odaklı işler, düşük sabit giderlerle çalışabilir,
-
Ancak istihdam yaratma yönünden dikkatli planlama gerekir.
7. Uzatma (Renewal) Başvurularında Karlılık Daha Kritik
İlk E-2 vizesi başvurusu sırasında kar olmaması makul görülebilir. Ancak uzatma başvurularında (extension) şirketin:
-
Gelir elde etmiş olması,
-
Çalışan istihdam etmiş olması,
-
Net kar veya en azından yatırımcının geçimini sağlayacak brüt gelir üretmiş olması gerekir.
7.1 Aksi Durumda:
-
Vize uzatılmaz,
-
E-2 statüsü kaybedilir,
-
Yatırım boşa gider.
8. Karlılığı Etkileyen Diğer Hususlar
8.1 Şirketin Yatırım Tutarı ile Orantılı Gelir
-
50.000 USD yatırımla aylık 2000 USD gelir makul,
-
Ancak 200.000 USD yatırımla aynı gelir, yetersiz görülür.
8.2 İstihdam Desteği
-
2-3 kişilik bordrolu çalışan olması,
-
Sosyal güvenlik katkısı,
-
Vergi beyannamesi sunulması, karlılık etkisini olumlu gösterir.
SONUÇ
E-2 vizesi başvurularında şirketin karlı olması şarttır ancak “ne kadar karlı” sorusunun cevabı bağlamdan bağlama değişir.
Bu kar, kesin bir rakamsal değer değil; yatırımın boyutu, sektör özellikleri, istihdam, büyüme potansiyeli ve sürdürülebilirlik açısından değerlendirilir.
Başvurunun başarılı olabilmesi için:
-
Güçlü bir iş planı,
-
Gerçekçi mali projeksiyonlar,
-
Belgelerle desteklenen gelir ve gider kayıtları sunulmalı,
-
İşletmenin “marjinal” olmadığını gösteren stratejik belgeler hazırlanmalıdır.
E-2 vizesi sürecinde kârlılık değerlendirmesi, teknik ve hukuki bir analiz gerektirdiğinden, sürecin başından itibaren göçmenlik hukuku alanında uzman bir avukattan profesyonel danışmanlık alınması tavsiye edilir.