Dubai’de Haksız Rekabet ve Ticaret Sırlarının Korunması: Şeffaflık ve Yaptırımlar

Giriş
Dubai, bölgesel ticaret ve yatırım merkezi olarak hızla büyürken, adil rekabetin korunması ve ticaret sırlarının gizliliğinin sağlanması da kritik önem kazanmıştır. Bu bağlamda Birleşik Arap Emirlikleri, rekabeti düzenleyen Federal Decree-Law No. 36 of 2023’ü çıkararak eski Federal Law No. 4 of 2012’yi yürürlükten kaldırmış; ticaret sırlarını koruma altına almak üzere Federal Decree-Law No. 26 of 2021’i yayımlamıştır. Bu düzenlemeler, hem şeffaf bir iş ortamı hem de ağır yaptırımlarla haksız rekabeti ve bilgi suiistimalini engellemeyi amaçlamaktadır.

1. Rekabet Hukuku Çerçevesi

Yeni Federal Decree-Law No. 36 of 2023 on the Regulation of Competition, pazar yapısını bozacak her türlü tekelci ve anti-rekabetçi uygulamayı yasaklar. Kanun, “rekabet”i; tüketici çıkarlarına, sürdürülebilir kalkınmaya veya ticarete zarar verebilecek sınırlamalardan bağımsız ekonomik faaliyet olarak tanımlar. Tüm işletmeler, Bundaki yetki alanında kalan ürün ve hizmet piyasalarında bu hükümlere tabidir.

2. Haksız Rekabet Davranışları

Kanun, özellikle şu uygulamaları haksız rekabet sayar:

• Fiyat sabitleme, piyasa bölüşümü veya teklifi birlikte manipüle etme,

• Hakim durumun kötüye kullanılması, örneğin rakipleri dışlayıcı indirimler veya forcible bundling yoluyla pazar kontrolü,

• Rekabet dışı birliktelikler, üretici veya tedarikçi anlaşmalarıyla rakip girişimlerin piyasa erişimini engelleme.

3. Şeffaflık ve Bildirim Yükümlülükleri

Birleşmeler ve devralmalar, belirlenen ciro veya piyasa payı eşiklerini aştığında Competition Regulatory Committee’ye bildirilmek zorundadır. İşletmeler, başvuru sırasında gerçeğe uygun veri sunmalı; aksi hâlde idari para cezalarına muhatap kalır.

4. Rekabet İhlallerine Yaptırımlar

Rekabet ihlalleri, işletmenin yıllık cirosunun yüzde 2–10’una kadar idari para cezaları, ihlalin durdurulması için idarî tedbirler ve tekrarı hâlinde işlem kısıtlamalarıyla sonuçlanabilir. Ayrıca, zarar gören taraflar tazminat davası açabilir; rekabet otoritesi kararı, mahkemede delil niteliği taşır.

5. Ticaret Sırlarının Korunması

Federal Decree-Law No. 26 of 2021 ile tanımlanan “ticaret sırrı”, genel kamuya mal olmamış, ekonomik değer taşıyan ve makul gizlilik önlemleriyle korunan her türlü bilgiye (formül, süreç, müşteri listesi vb.) işaret eder. Kanun, hukuka aykırı şekilde edinme, kullanma veya ifşayı fiilî suç kapsamında yasaklar.

6. Ticaret Sırrı İhlallerine Karşı Hukuki Çözüm

Ticaret sırrı ihlali durumunda sahip, mahkemeden;

• Erişimi engelleme,

• Delillerin müsaderesi,

• Zarar tazmini veya

• Yayın yasağı kararları talep edebilir.
  DIFC bölgesinde ise DIFC IP Law kapsamında ayrı bir koruma ve tahkim ortamı da mevcuttur.

7. Şeffaflık İçin İşletme Uygulamaları

İç denetim, gizlilik sözleşmeleri (NDA), personel eğitimleri ve veri erişim kontrolü gibi proaktif tedbirler ticaret sırrı riskini azaltır. Rekabet uyum programları ise fiyat sabitleme ve pazar ayrımı iddialarını önleyici rol oynar.

8. Uyuşmazlık Çözümü Mekanizmaları

Rekabet uyuşmazlıkları önce Otorite gözetiminde uzlaştırma ile çözülmeye çalışılır; sonuç alınamazsa Dubai Courts veya ICC/DIAC tahkimi devreye girer. Böylece hızlı ve uluslararası kabul görmüş yöntemlerle çözüm sağlanır.

9. İşletmelere Stratejik Öneriler

1. Rekabet İncelemesi: Pazara giriş, fiyat ve dağıtım stratejilerini rekabet hukuku açısından değerlendirin.

2. Ticaret Sırrı Envanteri: Kritik bilgilerinizi sınıflandırın, koruma seviyelerini belirleyin.

3. Sözleşme Düzenlemeleri: Tedarikçi ve çalışan sözleşmelerine net gizlilik, rekabet yasağı ve yaptırım maddeleri ekleyin.

4. Uyum Eğitimi: Tüm kadroyu güncel rekabet ve gizlilik yükümlülükleri konusunda periyodik olarak eğitin.

Sonuç
Dubai, Federal Decree-Law No. 36 of 2023 ve No. 26 of 2021 ile şeffaflığı güçlendirip ağır yaptırımlarla haksız rekabet ve bilgi suiistimalini caydırıcı hale getirmiştir. İşletmeler, güçlü uyum ve koruma mekanizmalarıyla hem tüketici güvenini pekiştirir hem de sürdürülebilir bir rekabet ortamına katkı sağlar.