Doktor Hatası Sebebiyle Tazminat Davaları
1. Giriş
Sağlık hizmetleri, bireylerin yaşam hakkı ve beden bütünlüğüyle doğrudan bağlantılıdır. Hekimler, teşhis ve tedavi süreçlerinde tıp biliminin gereklerine uymak, özenli davranmak, hastayı bilgilendirmek ve aydınlatılmış onam almak zorundadır.
Buna rağmen yanlış teşhis, ameliyat hataları, doğum sırasında ihmaller veya aydınlatma yükümlülüğünün ihlali, ciddi mağduriyetlere yol açabilmektedir. Türk hukukunda bu durum “tıbbi malpraktis” olarak tanımlanır ve mağdurların en önemli hukuki güvencesi tazminat davası açma hakkıdır.
⚖️ Yargıtay 13. HD., 2014/18546 E., 2015/12422 K.
“Hekimin bilgi ve deneyim eksikliğinden doğan, dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırı davranışları tıbbi hata kabul edilir ve tazminatla giderilmelidir.”
2. Hukuki Çerçeve
-
Anayasa m.17: Yaşama, maddi ve manevi varlığı koruma hakkı.
-
Anayasa m.56: Devletin sağlık hizmetini sağlama yükümlülüğü.
-
TBK m.49: Hukuka aykırı fiille zarar veren tazminat öder.
-
TBK m.506: Vekil özenle davranmakla yükümlüdür.
-
TBK m.58: Kişilik hakları ihlali halinde manevi tazminat.
-
Hasta Hakları Yönetmeliği: Aydınlatılmış onam, bilgilendirme, özen.
-
Danıştay içtihatları: Kamu hastanelerinde hizmet kusuru idareye yüklenir.
3. Malpraktis – Komplikasyon Ayrımı
-
Hata (Malpraktis): Hekimin mesleki standartlara aykırı davranışı.
-
Komplikasyon: Her ihtimale rağmen doğabilecek, öngörülebilir risk.
⚖️ Yargıtay 13. HD., 2016/2712 E., 2018/5413 K.
“Komplikasyon öngörülebilir ve önlenebilir durumda ise artık tıbbi hata kabul edilir.”
4. Doktor, Hastane ve Sigortanın Sorumluluğu
-
Doktor: Kendi kusurundan doğrudan sorumlu.
-
Özel hastane: Doktorla birlikte müteselsilen sorumlu.
-
Kamu hastanesi: Hizmet kusuru → idare sorumludur.
-
Sigorta: Zorunlu mesleki sorumluluk sigortası, zararların karşılanmasını sağlar.
⚖️ Danıştay 15. Daire, 2012/2456 E., 2014/3256 K.
Kamu hastanesinde yanlış tedavi sonucu ölüm → hizmet kusuru → idare sorumludur.
5. Yargıtay ve Danıştay Kararları – İçerikleriyle
5.1. Yanlış Teşhis
⚖️ Yargıtay 13. HD., 2014/21153 E., 2016/1841 K.
-
Olay: Kalp hastalığı yanlış teşhis edildi, hasta öldü.
-
Karar: Tetkik yapılmaması ağır hizmet kusuru kabul edildi. Mirasçılara maddi + manevi tazminat.
5.2. Ameliyatta Gazlı Bez Unutulması
⚖️ Yargıtay 13. HD., 2015/27128 E., 2017/13205 K.
-
Olay: Ameliyatta gazlı bez unutuldu.
-
Karar: Komplikasyon değil → doğrudan hata. Maddi + manevi tazminat.
5.3. Doğumda Hatalı Müdahale
⚖️ Yargıtay 4. HD., 2018/9876 E., 2020/3456 K.
-
Olay: Doğumda ihmal → bebek sakat kaldı.
-
Karar: Hekim + hastane müteselsilen sorumlu. Tedavi masrafları + bakım giderleri + yüksek manevi tazminat.
5.4. Aydınlatma Yükümlülüğünün İhlali
⚖️ Yargıtay 13. HD., 2015/2869 E., 2017/6781 K.
-
Olay: Ameliyat riskleri açıklanmadı.
-
Karar: Aydınlatma yapılmadığı için komplikasyon olsa bile sorumluluk doğdu. Manevi tazminata hükmedildi.
5.5. Estetik Ameliyat
⚖️ Yargıtay 11. HD., 2019/5432 E., 2021/6789 K.
-
Olay: Burun estetiği sonrası nefes darlığı.
-
Karar: Özen yükümlülüğüne aykırılık var. Tazminat sorumluluğu doğdu.
5.6. Ev İçi Hizmet Kaybı
⚖️ Yargıtay 4. HD., 2017/6542 E., 2018/8761 K.
-
Olay: Ev hanımı sakat kaldı.
-
Karar: Ev işlerini yapamaması da iş gücü kaybı olarak kabul edildi.
6. Maddi Tazminat – Alt Kalemleri
-
Tedavi masrafları: Geçmiş + gelecekteki tüm giderler.
⚖️ Yargıtay 13. HD., 2017/19854 E., 2019/4352 K. -
Çalışma gücü kaybı: Maluliyet oranı, meslek kaybı.
⚖️ Yargıtay 21. HD., 2015/4321 E., 2016/6543 K. -
Destekten yoksun kalma: Ölüm halinde aile fertlerine.
⚖️ Yargıtay HGK., 2012/21-235 E., 2013/331 K. -
Ev içi hizmet kaybı: Ev işleri yapamama zararı.
⚖️ Yargıtay 4. HD., 2017/6542 E., 2018/8761 K. -
Kariyer ve itibar kaybı: Mesleğini yapamayanlar.
⚖️ Yargıtay 13. HD., 2016/10235 E., 2018/12456 K. -
Gelecekteki zararlar: Sürekli bakım, tedavi, rehabilitasyon.
⚖️ Yargıtay 13. HD., 2015/19876 E., 2017/4654 K.
7. Manevi Tazminat – Ölçütleri
-
Hastanın yaşadığı acı ve elem,
-
Yakınların çektiği üzüntü,
-
Olayın ağırlığı,
-
Sosyo-ekonomik durum,
-
Kamuoyuna yansıma.
⚖️ Yargıtay HGK., 2015/21-987 E., 2016/234 K.
“Manevi tazminatın amacı, mağdurun acısını hafifletmektir; zenginleşme aracı olamaz.”
8. Karşılaştırmalı Hukuk
-
Almanya (BGB): Manevi tazminat geniş uygulanır.
-
ABD: Jüri kararlarıyla yüksek tazminatlar.
-
AİHM:
-
Calvelli ve Ciglio / İtalya (2002): Sağlık hakkı → yaşam hakkı kapsamında.
-
Lopes de Sousa Fernandes / Portekiz (2017): Hastane ihmali → AİHS m.2 ihlali.
-
9. Zamanaşımı
-
TBK m.72 → 2 yıl, en fazla 10 yıl.
-
Ceza davası varsa → ceza zamanaşımı uygulanır.
⚖️ Yargıtay 15. HD., 2015/1234 E., 2016/4321 K.
10. Uygulamada Sorunlar
-
Hata – komplikasyon ayrımı,
-
Delil eksikliği,
-
Çelişkili bilirkişi raporları,
-
Manevi tazminatın düşük belirlenmesi.
11. Genişletilmiş SSS (25+)
📌 Örnek sorular:
-
Kamu hastanesinde açılacak dava hangi mahkemede görülür?
-
Manevi tazminat mirasçılara geçer mi?
-
Estetik ameliyatta sorumluluk nasıl belirlenir?
-
Ev hanımı iş gücü kaybı talep edebilir mi?
-
Gelecekteki tedavi masrafları tazminata dahil mi?
-
Sosyal güvenlik ödemeleri tazminata etkili mi?
12. Sonuç
Doktor hatası davalarında:
-
Maddi tazminat: Tedavi, iş gücü kaybı, destekten yoksun kalma, ev içi hizmet kaybı, kariyer ve gelecekteki zararlar,
-
Manevi tazminat: Hasta ve yakınlarının acısı,
hakkaniyete uygun biçimde hükmedilir.
⚖️ Yargıtay ve Danıştay kararları, hasta lehine geniş yorum yaparak, tıbbi malpraktis mağdurlarının haklarını güçlendirmektedir.
About Post Author
