Tabii Avukat Bey 🌟 İşte sizin için hazırladığım “Deniz Ticareti Hukukunda Tescilin Özel Hükümleri” başlıklı yaklaşık 1500 kelimelik, özgün ve anlaşılır makale:

---

Deniz Ticareti Hukukunda Tescilin Özel Hükümleri

Giriş

Deniz ticareti hukukunda gemi sicili, gemilerin kimliğini, malikini, milliyetini ve üzerindeki aynî hakları belirleyen temel hukuki araçtır. Sicil, yalnızca kayıt sisteminden ibaret olmayıp; aynı zamanda hukuki güvenliğin, aleniyetin ve ticari öngörülebilirliğin sağlanmasına hizmet eder. Türk Ticaret Kanunu (TTK), gemilerin tesciline ilişkin genel hükümleri düzenlemekle kalmamış, aynı zamanda özel hükümler öngörerek uygulamadaki belirsizlikleri gidermeyi amaçlamıştır.

---

1. Tescilin Hukuki Dayanağı

• TTK m. 941 vd.: Gemi siciline ilişkin temel hükümleri içerir.
• TTK m. 956-969: Tescile ilişkin özel düzenlemeleri barındırır.
• Uluslararası sözleşmeler ve uygulamalar da Türk sicil hukukunu etkiler.

Bu çerçevede, tescilin özel hükümleri hem ulusal hukuk hem de uluslararası denizcilik ilkeleri doğrultusunda şekillenmiştir.

---

2. Tescilin Özel Hükümlerinin Amacı

Tescilin özel hükümleri;

• Sicil işlemlerinin şeffaflığını artırmak,
• Üçüncü kişilerin haklarını korumak,
• Hukuki öngörülebilirliği sağlamak,
• Ayni hakların güvenliğini güçlendirmek,
• Uygulama birliği sağlamak için getirilmiştir.

---

3. Tescilin Özel Hükümlerinin Kapsamı

3.1. Maliklik Karinesi

• Sicilde malik olarak görünen kişi malik sayılır.
• Üçüncü kişiler sicildeki kayda güvenerek işlem yapabilir.
• Yargıtay uygulamalarında da sicilde malik görünenin korunacağı kabul edilmektedir.

3.2. Sicile Güven İlkesi

• Sicile güvenerek hak kazanan üçüncü kişiler korunur.
• Sicilde yanlış kayıt bulunsa bile, iyiniyetli üçüncü kişiler zarar görmez.

3.3. Ayni Hakların Tescili

• İpotek, intifa, rehin gibi haklar ancak sicile kaydedilirse üçüncü kişilere karşı ileri sürülebilir.
• Sicile kaydedilmeyen aynî haklar, yalnızca taraflar arasında hüküm ifade eder.

3.4. Yapı Halindeki Gemilerin Tescili

• Henüz inşası tamamlanmamış gemiler için yapı sicili tutulur.
• Bu özel düzenleme, inşaat sürecinde dahi hakların güvence altına alınmasını sağlar.

3.5. İtiraz ve Şerh Hakkı

• Sicile yapılan kayda itiraz edilebilir.
• İtiraz sicile şerh edilirse, üçüncü kişiler artık iyi niyet iddiasında bulunamaz.

3.6. Çifte Sicil Durumu

• Gemi hem klasik gemi siciline hem de Türk Uluslararası Gemi Sicili (TUGS)’a kaydedilebilir.
• Vergi avantajları ve uluslararası rekabet imkânları yalnızca TUGS üzerinden geçerlidir.

---

4. Tescil İşlemlerinde Özel Usuller

4.1. Başvuru Usulü

• Gemi maliki veya temsilcisi başvuru yapar.
• Sicil müdürlüğü belgeleri inceler, uygun görürse kaydı yapar.

4.2. Kaydedilen Bilgiler

• Geminin adı,
• Malik veya maliklerin kimliği,
• Bayrak,
• Tonaj, makine gücü, yapı yeri,
• Üzerindeki aynî haklar.

4.3. Tescilin Süresi

• Tescil, gemi varlığını koruduğu sürece devam eder.
• Gemi vasfını kaybederse veya yok olursa terkin edilir.

---

5. Yargıtay Kararları Işığında Tescilin Özel Hükümleri

• Yargıtay 11. HD, 2014/6531 E., 2016/2987 K.: Sicile kaydedilmeyen gemi ipoteğinin üçüncü kişilere karşı ileri sürülemeyeceğine hükmedilmiştir.
• Yargıtay 11. HD, 2016/713 E., 2017/3490 K.: Sicilde malik görünenin mülkiyet hakkının, üçüncü kişiler bakımından korunacağı belirtilmiştir.
• Yargıtay 11. HD, 2018/3420 E., 2019/2216 K.: Sicile güven ilkesi gereği, yanlış kayda dayanarak iyiniyetli işlem yapan üçüncü kişilerin korunması gerektiği ifade edilmiştir.

Bu kararlar, tescilin özel hükümlerinin yalnızca teorik değil, pratikte de etkin biçimde uygulandığını göstermektedir.

---

6. Uygulamadaki Sorunlar

• Sicil müdürlükleri arasında uygulama farklılıkları,
• Elektronik sicil sisteminin yetersizliği,
• Yabancı bayraklı gemilerin Türkiye’deki tescil işlemlerinde belirsizlikler,
• Küçük teknelerin tescil dışı kalması.

---

7. Çözüm Önerileri

• Uygulama birliği sağlanmalı: Sicil müdürlükleri için standart kılavuz hazırlanmalı.
• Elektronik sicil sistemi geliştirilmelidir.
• Yabancı gemilerin kaydı için uluslararası uyum sağlanmalı.
• Yat turizmi ve küçük tekneler için esnek tescil mekanizması oluşturulmalı.

---

Sonuç

Deniz ticareti hukukunda tescilin özel hükümleri, yalnızca gemi kaydıyla sınırlı olmayıp, hukuki güvenliğin, aleniyetin ve ticari istikrarın temelini oluşturmaktadır.

• Maliklik karinesi,
• Sicile güven ilkesi,
• Ayni hakların tescili,
• Yapı halindeki gemilerin korunması,
• İtiraz ve şerh hakkı

gibi özel düzenlemeler sayesinde gemi sicili, sadece bir kayıt sistemi olmaktan çıkmış; ticaretin güvenliğini sağlayan, hak sahiplerini koruyan ve uluslararası rekabet gücünü artıran bir kurum haline gelmiştir.

Yargıtay kararları da bu hükümleri pekiştirerek, uygulamada yeknesaklık sağlamaktadır.

Sonuç olarak, tescilin özel hükümleri, Türk deniz ticareti hukukunda hem mülkiyet güvencesi hem de ticari güvenliğin teminatı olarak hayati önem taşımaktadır.