Çocuk Pornografisi Suçu ve Erişim Engelleme
Çocuk pornografisi, Türk Ceza Kanunu’nun 226. maddesinde düzenlenen müstehcenlik suçları içinde en ağır yaptırımları öngören fiillerden biridir. Çocuğun kullanıldığı müstehcen içeriklerin üretilmesi, bulundurulması, paylaşılması veya yayılması yalnızca cezai yaptırımları doğurmaz; aynı zamanda bu tür içeriklere erişimin engellenmesi yoluyla internet hukuku ve idari önlemler devreye girer.
TCK Boyutu: Çocuğa Karşı Müstehcenlik
TCK m.226/3 hükmü, çocukların kullanıldığı müstehcen ürünlerin üretilmesi ve yayılmasını suç olarak tanımlarken, bu suçun cezasını 5–10 yıl hapis ve adli para cezası olarak belirlemiştir. Aynı maddenin ikinci cümlesinde ise bu ürünlerin bulundurulması, ülkeye sokulması, satılması, çoğaltılması, nakledilmesi ve depolanması düzenlenmiştir. Bu fiillerin tümü, çocuğun cinsel istismarının farklı biçimleri olarak kabul edilmektedir.
İnternet Ortamında Çocuk Pornografisi
Günümüzde çocuk pornografisi içeriklerinin büyük bölümü internet ortamında dolaşmaktadır. Bu nedenle yalnızca ceza yargılaması değil, erişim engelleme ve içerik kaldırma tedbirleri de devreye girer. Türkiye’de bu konuda temel düzenleme 5651 sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi Hakkında Kanun’dur.
5651 Sayılı Kanun Kapsamında Erişim Engelleme
5651 sayılı Kanun’un 8. maddesi, çocukların cinsel istismarı ve müstehcenlik suçlarını katalog suçlar arasında saymıştır. Buna göre:
-
Erişim engelleme kararı, sulh ceza hâkimliği tarafından verilir.
-
Gecikmesinde sakınca bulunan hâllerde, BTK Başkanı (Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu) erişim engelleme kararı verebilir ve bu karar 24 saat içinde hâkim onayına sunulur.
-
Çocuk pornografisi içerikleri tespit edildiğinde, doğrudan erişimin engellenmesine hükmedilir; gerektiğinde içeriğin çıkarılması da talep edilebilir.
-
Karar, içerik sağlayıcıya, yer sağlayıcıya veya erişim sağlayıcıya yöneltilebilir.
Erişim Engelleme – İçerik Kaldırma Ayrımı
Uygulamada erişim engelleme çoğunlukla URL tabanlı yapılmaktadır. Yani yalnızca çocuk pornografisi içeren sayfa veya dosyaya erişim engellenir. Ancak içerik sunucusu Türkiye’de bulunuyorsa, içerik sağlayıcıya doğrudan içeriğin kaldırılması yükümlülüğü de getirilebilir. Bu iki tedbir arasındaki fark önemlidir:
-
Erişim engelleme, Türkiye’den bağlantı kurmayı engeller.
-
İçeriğin kaldırılması, kaynağın tüm dünyada yayından çıkmasını sağlar.
Erişim Engellemenin Etkinliği ve Uluslararası İşbirliği
Çocuk pornografisinin yayılma hızının yüksek olması nedeniyle erişim engelleme tek başına yeterli değildir. Bu nedenle Türkiye, INTERPOL, Europol ve uluslararası InHope ağı ile işbirliği yaparak çocuk pornografisi içeren siteleri belirlemekte ve anında erişim engelleme listelerine eklemektedir.
Yargıtay da verdiği kararlarla, internet yoluyla çocuk pornografisinin paylaşılmasının TCK m.226/3 ve m.226/5 kapsamında suç teşkil ettiğini vurgulamış, erişim engellemenin koruyucu bir önlem olduğunu kabul etmiştir.
Savunma ve Katılan Vekilliği Açısından Notlar
-
Savunma açısından: Erişim engelleme kararlarının ölçülülük ilkesine uygun olup olmadığı tartışılabilir. Failin kişisel cihazında depolanan içerikle, kamuya açık internet yayımı farklı değerlendirilir.
-
Katılan vekilliği açısından: Çocuğun üstün yararı gereği, erişim engellemenin hızlı ve kapsamlı uygulanması talep edilmeli; ayrıca içerik sağlayıcılara karşı maddi ve manevi tazminat davaları açılabileceği hatırlatılmalıdır.
Sonuç
Çocuk pornografisi suçu yalnızca ağır hapis ve para cezalarıyla değil, aynı zamanda internet erişim engeli ve içerik kaldırma kararlarıyla da mücadele edilen bir suç tipidir. 5651 sayılı Kanun’un BTK ve sulh ceza hâkimliklerine verdiği yetkiler sayesinde, çocukların cinsel istismarının çevrimiçi mecralarda yayılmasının önüne geçilmeye çalışılmaktadır. Ancak bu konuda hem ulusal hem uluslararası düzeyde sürekli işbirliği ve hızlı teknik tedbirler hayati önem taşımaktadır.
Ada Ceren KENDİGELEN
About Post Author
