Çocuk Pornografisi (Çocuğa Karşı Müstehcenlik) Suçu
Giriş
Çocukların cinsel bütünlüğünün korunması, ceza hukukunun en temel önceliklerinden biridir. Çocuk pornografisi suçu, yalnızca bireysel mağduriyet yaratmakla kalmaz, toplumsal düzeni ve kamu güvenliğini de doğrudan etkiler. Türk Ceza Kanunu (TCK), bu kapsamda çocukların cinsel içerikli görsellerde veya materyallerde kullanılması, üretilmesi, yayılması ve bulundurulmasını “çocuğa karşı müstehcenlik suçu” başlığı altında düzenlemiştir.
2. Hukuki Dayanak
Çocuğa karşı müstehcenlik suçu, TCK m.226‘da ayrıntılı olarak yer alır. Özellikle üçüncü, dördüncü ve beşinci fıkralar çocuk pornografisine ilişkin hükümleri içermektedir. İlgili hükümler özetle şöyledir:
-
TCK m.226/3: Çocukların kullanıldığı müstehcen görüntü, yazı, film veya diğer içerikleri üretmek, satışa arz etmek, satmak, dağıtmak veya başkalarının kullanımına sunmak suçtur.
-
TCK m.226/4: Bu tür ürünleri ülkeye sokmak, nakletmek, depolamak, başkalarının kullanımına sunmak veya bulundurmak da cezalandırılır.
-
TCK m.226/5: Çocukların cinsel istismarına yönelik görüntüleri içeren ürünleri üreten, yayan ya da bunları başkalarına veren kişiler hakkında daha ağır ceza uygulanır.
Bu hükümler, hem çocukların korunmasını hem de toplumun ahlaki yapısının güvence altına alınmasını amaçlar.
3. Korunan Hukuki Değer
Suçun korunmak istenen hukuki değeri yalnızca çocukların cinsel bütünlüğü değil, aynı zamanda:
-
Fiziksel ve ruhsal gelişim hakları,
-
İnsan onuru,
-
Toplumun genel ahlak düzeni
olarak belirlenmiştir.
4. Suçun Unsurları
a) Maddi Unsur
Çocuğa karşı müstehcenlik suçunun oluşabilmesi için:
-
Çocukların kullanıldığı müstehcen içerik üretilmeli,
-
Yayılmalı, satılmalı, dağıtılmalı veya başkalarının kullanımına sunulmalı,
-
Bulundurulmalı veya depolanmalı ya da
-
Ülkeye sokulmalıdır.
Bu fiillerden herhangi birinin gerçekleşmesi suçun oluşması için yeterlidir.
Çocuk kavramı: TCK m.6/1-b’ye göre, henüz 18 yaşını doldurmamış kişiler çocuktur. Bu nedenle 17 yaşındaki bir mağdurun rızası hukuken geçerli değildir.
b) Manevi Unsur
Bu suç kasten işlenebilir. Fail, içeriğin çocuk pornografisi olduğunu bilmeli ve buna rağmen eylemini gerçekleştirmelidir. Taksirli hareketler cezalandırılmaz.
5. Fail ve Mağdur
-
Fail: Herkes olabilir. Suç özgü suç değildir.
-
Mağdur: Müstehcen içerikte yer alan çocuktur. Mağdurun rızası hukuki değer taşımaz.
6. İnternet ve Dijital Boyut
Teknolojik gelişmeler, bu suçun işlenme yöntemlerini değiştirmiştir:
-
Bilişim sistemleri üzerinden paylaşım: TCK m.226/5, internet aracılığıyla yapılan yayımı açıkça suç sayar.
-
Bulundurma: Sadece izlemek değil, bilgisayarda veya dijital cihazda depolamak da suçtur.
-
Erişim engelleme: 5651 sayılı Kanun, bu içeriklerin bulunduğu sitelere erişimin engellenmesine imkân tanır.
7. Nitelikli Hâller
-
Üretim fiili, en ağır cezayı gerektirir.
-
Organize şekilde işlenmesi, ayrıca suç örgütü kapsamında değerlendirilebilir.
-
Bilişim yoluyla yayılması, kamuya etkisi nedeniyle daha ağır yaptırıma tabidir.
8. Cezalar
TCK m.226’ya göre:
-
Çocuğun kullanıldığı içerikleri üreten, yayan, satan veya başkalarına verenler: 3 yıldan 10 yıla kadar hapis ve adli para cezası.
-
Bu içerikleri bulunduranlar: 2 yıldan 5 yıla kadar hapis ve adli para cezası.
-
Diğer müstehcenlik fiilleri daha düşük ceza öngörür.
9. Yargıtay Uygulaması
Yargıtay’ın birçok kararında:
-
USB, CD veya bilgisayarda depolamak bile suçun oluşmasına yeterli görülmüştür.
-
Failin içerikte yer alan kişinin çocuk olduğunu bilmesi aranır.
-
İçerikteki kişilerin yaşının tespiti için bilirkişi incelemesi yapılır.
10. Uluslararası Hukuk
-
BM Çocuk Haklarına Dair Sözleşme (m.34): Devletlere çocukları pornografiden koruma yükümlülüğü yükler.
-
Lanzarote Sözleşmesi (2007): Çocuk pornografisinin tanımını yapar, bulundurmayı da suç haline getirir ve devletlere etkin soruşturma yükümlülüğü getirir.
Türkiye bu sözleşmelere taraftır.
11. Suçun Özel Görünüş Biçimleri
-
Teşebbüs: Örneğin, çocuk pornografisi içeren dosyaları yüklemeye çalışırken yakalanan fail hakkında teşebbüs hükümleri uygulanır.
-
İştirak: Birden fazla kişi birlikte hareket ederse iştirak hükümleri devreye girer.
-
Zincirleme suç: Aynı failin farklı zamanlarda benzer içerikleri depolaması zincirleme suç sayılır (TCK m.43).
12. Değerlendirme
Çocuk pornografisi suçu, hem çocuğun bireysel haklarını hem de toplumsal düzeni korur. Dijital çağda suçun yaygınlığı artmıştır. Bu nedenle:
-
Etkin soruşturma ve teknik takip,
-
Uluslararası işbirliği,
-
Rehabilitasyon politikaları
gerekir.
13. Sonuç
Çocuğa karşı müstehcenlik suçu, Türk hukukunda ciddi yaptırımlarla düzenlenmiştir. Ancak yalnızca cezalandırma değil, önleyici tedbirler ve çocukların korunmasına yönelik sosyal politikalar da büyük önem taşır. Hukuki düzenlemelerin, AİHM içtihatları ve uluslararası sözleşmelerle uyumlu olarak geliştirilmesi gerekmektedir.