Ceza Hukukunda Hareketin Tipte Düzenleniş Şekline Göre Suçlar:
Ceza hukuku, toplumsal düzenin korunması ve adaletin sağlanması amacıyla suç teşkil eden fiilleri ve bu fiillerin faillerine uygulanacak yaptırımları düzenler. Ceza hukukunda suçların sınıflandırılması, bu hukukun temel taşlarından biridir. Bu sınıflandırma, suçların çeşitli açılardan kategorize edilmesini sağlar ve hukukun uygulanmasını kolaylaştırır. Hareketin tipte düzenleniş şekline göre suçlar, bu sınıflandırmalar arasında önemli bir yer tutar. Bu yazıda, hareketin tipte düzenleniş şekline göre suçların tanımını, çeşitlerini ve uygulamalarını ele alacağız.
Hareketin Tipte Düzenleniş Şekline Göre Suçların Tanımı
Ceza hukukunda hareket, suçun işlenmesi sırasında failin gerçekleştirdiği fiil veya ihmal olarak tanımlanır. Hareketin tipte düzenleniş şekline göre suçlar, kanun koyucunun belirli bir suçu tanımlarken failin hangi tür hareketleri gerçekleştirdiğini esas alarak oluşturduğu suç tipleridir. Bu suçlar, hareketin niteliğine ve kanunda nasıl düzenlendiğine göre sınıflandırılır.
Hareketin Tipte Düzenleniş Şekline Göre Suç Türleri
Hareketin tipte düzenleniş şekline göre suçlar, genellikle şu başlıklar altında incelenir:
- İhmali Suçlar
- İcracı Suçlar
- Bağlı Hareketli Suçlar
- Serbest Hareketli Suçlar
- Ani ve Sürekli Suçlar
- Tek Hareketli Suçlar
- Çok Hareketli Suçlar
- Seçimlik Hareketli Suçlar
- Kesintisiz Suçlar
- İhmali Suçlar
İhmali suçlar, failin yapması gereken bir hareketi yapmaması nedeniyle ortaya çıkan suçlardır. Bu suçlarda, failin belirli bir yükümlülüğü yerine getirmemesi esas alınır. İhmali suçlar, kendi içinde ikiye ayrılır:
a.Gerçek İhmali Suçlar
Gerçek ihmali suçlarda, kanun belirli bir hareketin yapılmasını zorunlu kılar ve bu hareketin yapılmaması suç oluşturur. Örneğin, bir ebeveynin çocuğuna gerekli bakımı sağlamaması durumu bu kategoriye girer.
b.Görünüşte İhmali Suçlar
Görünüşte ihmali suçlar, bir icrai (aktif) hareketle işlenebilecek olan suçların, aynı zamanda bir ihmali hareketle de işlenebilmesidir. Örneğin, bir kişinin yüzme bilmeyen birini denizde boğulmaktan kurtarmaması.
- İcracı Suçlar
İcracı suçlar, failin belirli bir hareketi gerçekleştirmesiyle meydana gelen suçlardır. Bu suçlarda, failin aktif bir davranışta bulunması esastır. Örneğin, bir kişinin diğerine fiziksel saldırıda bulunması icrai bir suçtur.
- Bağlı Hareketli Suçlar
Bağlı hareketli suçlar, kanun koyucunun suçun işlenebilmesi için belirli bir hareketin yapılmasını şart koştuğu suçlardır. Bu suçlarda, suçun gerçekleşebilmesi için failin belirli bir hareketi gerçekleştirmesi gerekmektedir. Örneğin, sahtecilik suçunda, sahte belge düzenlenmesi gereklidir.
- Serbest Hareketli Suçlar
Serbest hareketli suçlar, kanun koyucunun suçun işlenebilmesi için belirli bir hareket şartı koymadığı, yani suçun çeşitli hareketlerle işlenebileceği suçlardır. Bu suçlarda, suçun hangi hareketle işlenmiş olduğunun önemi yoktur. Örneğin, adam öldürme suçu serbest hareketli bir suçtur; fail, mağduru çeşitli yollarla öldürebilir.
5. Ani ve Sürekli Suçlar
a.Ani Suçlar
Ani suçlar, failin suç teşkil eden hareketi gerçekleştirmesiyle birlikte suçun tamamlandığı ve sonuçlarının anında ortaya çıktığı suçlardır. Bu suçlar, belirli bir zaman diliminde gerçekleşir. Örneğin, hırsızlık suçu ani bir suçtur.
b.Sürekli Suçlar
Sürekli suçlar, failin suç teşkil eden hareketi gerçekleştirmesiyle başlayan ve bu hareketin sonuçlarının devam ettiği sürece suçun da devam ettiği suçlardır. Bu suçlarda, suçun işlenişi belirli bir süreye yayılır. Örneğin, kişinin bir başkasını kaçırarak alıkoyması sürekli bir suçtur.
- Tek Hareketli Suçlar
Tek hareketli suçlar, failin tek bir hareketiyle suçun tamamlandığı suçlardır. Bu suçlarda, belirli bir fiil gerçekleştirilir ve bu fiil suçun oluşması için yeterlidir. Örneğin, bir kişiye bir kez vurularak yaralanması tek hareketli bir suçtur.
- Çok Hareketli Suçlar
Çok hareketli suçlar, suçun oluşması için failin birden fazla hareketi gerçekleştirmesini gerektiren suçlardır. Bu suçlarda, birden fazla hareketin birleşmesiyle suç tamamlanır. Örneğin, dolandırıcılık suçu genellikle birden fazla hareketin (aldatma, hile vb.) birleşmesiyle meydana gelir.
- Seçimlik Hareketli Suçlar
Seçimlik hareketli suçlar, kanun koyucunun belirlediği çeşitli hareketlerden herhangi birinin gerçekleştirilmesiyle suçun oluştuğu suçlardır. Bu suçlarda, failin farklı hareketlerle suçu işlemesi mümkündür. Örneğin, mala zarar verme suçu, malın yakılması, kırılması, çizilmesi gibi çeşitli hareketlerle işlenebilir.
- Kesintisiz Suçlar
Kesintisiz suçlar, failin suç teşkil eden hareketi gerçekleştirmesiyle başlayan ve bu hareketin sonuçlarının kesintisiz olarak devam ettiği sürece suçun da devam ettiği suçlardır. Bu suçlar, belirli bir süreye yayılır ve failin sürekli bir hareketiyle devam eder. Örneğin, kişinin başkasına ait bir malı sürekli olarak kullanması kesintisiz bir suçtur.
Sonuç
Ceza hukukunda hareketin tipte düzenleniş şekline göre suçlar, suçların niteliklerini ve cezalandırma süreçlerini belirlemede önemli bir rol oynar. İhmali ve icrai suçlar, bağlı ve serbest hareketli suçlar, ani ve sürekli suçlar gibi çeşitli kategoriler, ceza hukukunun adil ve doğru uygulanmasını sağlar. Bu sınıflandırmalar, yargılamaların adaletli bir şekilde yürütülmesine ve bireylerin hukuki güvenliğinin korunmasına katkı sağlar. Ceza hukuku uygulayıcıları ve akademisyenler için bu sınıflandırmalar, suçların değerlendirilmesinde ve yorumlanmasında vazgeçilmez araçlardır.
About Post Author
