Bulgaristan’da Şirket Kurmanın Hukuki Süreçleri ve Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar
Giriş
Bulgaristan, Avrupa Birliği üyeliği sayesinde yatırımcılar için cazip bir iş ortamı sunmaktadır. Özellikle stratejik coğrafi konumu, uygun vergi oranları ve ekonomik istikrarı, uluslararası yatırımcıları kendine çekmektedir. Bu makalede, Bulgaristan’da şirket kurma süreci, yasal gereklilikler ve dikkat edilmesi gereken hususlar detaylı bir şekilde ele alınacaktır.
Şirket Türleri ve Hukuki Yapı
Bulgaristan’da kurulabilecek şirket türleri şunlardır:
- Limited Şirket (OOD/EOOD): En çok tercih edilen şirket türüdür. EOOD, tek ortaklı limited şirketi ifade ederken, OOD birden fazla ortağı olan limited şirket anlamına gelir.
- Anonim Şirket (AD/EAD): Daha büyük ölçekli yatırımlar için tercih edilir. EAD, tek bir hissedar tarafından kurulabilir.
- Şube: Mevcut bir yabancı şirketin Bulgaristan’da şube açması mümkündür. Şube, ana şirketin bir parçası olarak faaliyet gösterir.
- Temsilcilik: Bulgaristan’da ticari faaliyet yürütmeyen ancak pazarlama ve tanıtım gibi işlemler yapan yapı türüdür.
Her şirket türü farklı hukuki sorumluluklar ve sermaye gereklilikleri taşır.
Şirket Kuruluş Süreci
1. Şirket İsmi ve Rezervasyonu:
İlk adım, şirketin adının seçilmesi ve Bulgaristan Ticaret Sicili’nde rezervasyonunun yapılmasıdır. Seçilen isim daha önce kullanılmamış olmalı ve yasalara uygun olmalıdır.
2. Kuruluş Sözleşmesi:
Şirket türüne göre bir kuruluş sözleşmesi veya ana sözleşme hazırlanmalıdır. Bu belgede, şirketin faaliyet alanı, sermaye yapısı, ortakların sorumlulukları ve şirket yönetimi gibi detaylar yer alır.
3. Sermaye Katkısı:
Limited şirketler için asgari sermaye miktarı 2 Bulgar Levası (BGN) iken, anonim şirketlerde bu tutar daha yüksektir. Sermaye, şirketin banka hesabına yatırılarak bloke edilir.
4. Ticaret Sicili Kaydı:
Tüm belgeler tamamlandıktan sonra, şirket Bulgaristan Ticaret Sicili’ne kaydedilmelidir. Gerekli belgeler arasında şunlar bulunur:
- Kuruluş sözleşmesi veya ana sözleşme,
- Kurucuların kimlik belgeleri,
- Banka sermaye yatırımı belgesi,
- Yönetici atanmasına ilişkin karar.
5. Vergi Kaydı ve Sosyal Güvenlik:
Şirket kurulduktan sonra Bulgaristan Vergi Kurumu’na kaydedilmeli ve bir KDV numarası alınmalıdır. Ayrıca, çalışanlar için sosyal güvenlik kayıtları yapılmalıdır.
Vergilendirme ve Avantajlar
Bulgaristan, Avrupa Birliği’nde en düşük kurumlar vergisi oranlarından birine sahiptir:
- Kurumlar Vergisi: %10
- KDV Oranı: Genel KDV oranı %20’dir, ancak bazı ürün ve hizmetler için %9’luk indirimli oran uygulanmaktadır.
- Gelir Vergisi: Bireysel gelir vergisi de %10 düzeyindedir.
Bu uygun vergi oranları, yatırımcılar için ciddi bir mali avantaj sağlamaktadır.
Yasal Gereklilikler ve Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Yerel Temsilci Zorunluluğu:
Yabancı yatırımcılar, genellikle yerel bir temsilci veya danışmanlık şirketi aracılığıyla işlemlerini yürütürler. Bu, dil engelini aşmak ve bürokratik süreçleri hızlandırmak açısından faydalıdır. - Yerel Adres Gerekliliği:
Şirketin kayıtlı bir adresinin Bulgaristan sınırları içinde olması zorunludur. - Yıllık Raporlama ve Denetim:
Bulgaristan’da faaliyet gösteren şirketler, yıllık mali raporlarını sunmak zorundadır. Büyük ölçekli şirketler için bağımsız denetim şarttır. - Faaliyet İzni ve Lisanslar:
Bazı sektörlerde (bankacılık, sağlık, sigortacılık vb.) faaliyet göstermek için özel izinler veya lisanslar gereklidir.
Bulgaristan’da Şirket Kurmanın Avantajları
- Stratejik Konum:
Avrupa, Asya ve Orta Doğu pazarlarına kolay erişim sağlar. - Düşük İşçilik Maliyetleri:
Avrupa ortalamasına kıyasla düşük iş gücü maliyetleri, şirketler için önemli bir avantajdır. - AB Üyeliği ve Gümrük Avantajları:
Avrupa Birliği’nin serbest ticaret ve dolaşım avantajlarından yararlanabilirsiniz. - Yatırım Teşvikleri:
Bulgaristan, özellikle yenilenebilir enerji, teknoloji ve üretim alanlarında yatırım teşvikleri sunmaktadır.
Sonuç
Bulgaristan’da şirket kurmak, yatırımcılar için hem Avrupa pazarına açılma hem de düşük maliyetli iş yapma fırsatları sunmaktadır. Ancak, bu sürecin yasal çerçevede yürütülmesi ve doğru planlama yapılması büyük önem taşır. Uzman bir hukukçu veya danışman ile çalışmak, sürecin sorunsuz tamamlanmasına yardımcı olacaktır.
Not: Bu makale genel bilgi sağlama amacıyla hazırlanmıştır. Bulgaristan’da şirket kurma süreciyle ilgili detaylı hukuki bilgi almak için uzman bir danışmanlık firması veya avukattan destek almanız önerilir.