Bilgisayarınızda Hangi Korsan Yazılım Türü Var? Cezası Var mı?-İstanbul Avukat

GİRİŞ

Günümüzde neredeyse her sektörde bilgisayar kullanımı zorunlu hale gelmiş, buna bağlı olarak da yazılım ihtiyacı artmıştır. Ancak yazılımların maliyeti, bilinçsizlik ya da hızlı çözüm arayışı, birçok birey ve kurumun lisanssız yani korsan yazılım kullanımına yönelmesine neden olmaktadır.

Peki bilgisayarınızda hangi tür korsan yazılım bulunuyor olabilir? Bu yazılımlar hangi yasal düzenlemelere aykırıdır? En önemlisi; bu tür yazılımların kullanımı halinde cezai ve mali yaptırımlar ne kadar ciddi olabilir?

Bu yazımızda, Türk hukuk sistemi çerçevesinde korsan yazılım türlerini, bunların hukuki değerlendirmesini, cezai risklerini ve önleyici tedbirleri detaylı biçimde ele alıyoruz.

I. KORSAN YAZILIM NEDİR?

Korsan yazılım, yazılımın telif hakkı sahibinin izni olmadan:

• Kurulması,

• Çoğaltılması,

• Kullanılması,

• Dağıtılması,

• Ticari amaçla işletilmesi
  gibi yollarla elde edilmesi veya kullanılmasıdır.

Bu fiiller, 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu (FSEK) kapsamında cezai ve hukuki yaptırımlara tabidir.

II. KORSAN YAZILIM TÜRLERİ

1. Crack Yazılımlar

• Orijinal yazılımın lisans kontrolünü devre dışı bırakmak için kullanılan programlardır.

• En yaygın korsan türüdür.

• Genellikle internette yasa dışı forumlar ve dosya paylaşım sitelerinde bulunur.

📌 Hukuki Değerlendirme:
Crack dosyasının yüklenmesi “çoğaltma”, kullanılması ise “işleme” fiilidir. FSEK m.71 kapsamında cezai sorumluluk doğurur.

2. Keygen (Key Generator) Kullanımı

• Yazılımın lisans kodunu üretmek için kullanılan yasa dışı araçlardır.

• Bir tür lisans sahteciliğidir.

📌 Hukuki Değerlendirme:
Keygen ile sahte lisans üretmek dolandırıcılık boyutuna varabilir. FSEK yanında TCK m.157 (nitelikli dolandırıcılık) da uygulanabilir.

3. Deneme Sürümünün Sınırsız Hale Getirilmesi (Trial Reset)

• Yazılımın demo sürümünü sürekli olarak kullanmak için sistem tarihini sıfırlayan veya kayıt dosyalarını değiştiren uygulamalardır.

📌 Hukuki Değerlendirme:
Deneme süresi biten bir yazılımın tekrar tekrar kullanımını sağlamak, eser sahibinin mali haklarını ihlal eder.

4. Yasadışı İndirilmiş Yazılımlar (Torrent, Warez Siteleri)

• Kullanıcılar, programı doğrudan yasa dışı kaynaklardan indirerek kullanır.

📌 Hukuki Değerlendirme:
Yükleyen ve kullanan kişi hem telif hakkını ihlal eder hem de veri güvenliği açısından risk altındadır.

5. Kişisel Lisansların Ticari Kullanımı

• Bireysel lisanslı yazılımlar (örneğin Office 365 Personal) şirket bilgisayarlarında kullanılır.

📌 Hukuki Değerlendirme:
Lisans şartlarının ihlali ticari avantaj sağlar ve haksız rekabet suçu oluşturabilir.

III. HANGİ YASALAR UYGULANIR?

✔️ 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu (FSEK)

• Madde 2: Yazılımlar “ilim ve edebiyat eseridir.”

• Madde 71: Hak sahibinin izni olmadan yazılım kullanan kişi 2 yıldan 4 yıla kadar hapis veya adli para cezası ile cezalandırılır.

• Madde 68: Yazılımın lisans bedelinin 3 katına kadar maddi tazminat talep edilebilir.

✔️ Türk Ceza Kanunu (TCK)

• Madde 157: Sahte lisans sunulması halinde nitelikli dolandırıcılık suçu oluşabilir.

• Madde 244: Sistemlere zarar veren crack yazılımlar bilişim suçu kapsamında değerlendirilir.

IV. CEZALAR NE KADAR YÜKSEK OLABİLİR?

V. ÖNLEYİCİ HUKUKİ TEDBİRLER

✅ 1. Yazılım Lisans Belgelerinizi Saklayın

• Fatura, lisans anahtarı ve e-posta onayları arşivlenmelidir.

✅ 2. Açık Kaynak Yazılım Kullanın

• LibreOffice, GIMP, Inkscape gibi ücretsiz ve yasal yazılımlar birçok ihtiyacı karşılar.

✅ 3. BT Departmanınızı Eğitin

• Lisans ihlallerinin farkında olunması sağlanmalı, yazılım politikaları netleştirilmelidir.

✅ 4. Düzenli Yazılım Denetimi Yapın

• Şirket içinde lisans uyumluluğu denetlenmeli, dışarıdan denetim alınmalıdır.

SONUÇ

Bilgisayarınızda bulunan korsan yazılım türü ne olursa olsun, Türk hukukuna göre bu kullanım suç teşkil eder. Üstelik bazı türlerde hapis cezası, tazminat ve itibari yaptırımlar birlikte uygulanabilir. Yargıtay içtihatları da göstermektedir ki, özellikle şirketlerde yapılan lisanssız yazılım kullanımı, yöneticilere doğrudan şahsi sorumluluk yüklemektedir.

Bu nedenle her kullanıcı ve kurum, yazılım envanterini gözden geçirmeli, lisans belgelerini saklamalı ve yasal olmayan yöntemlerden kesinlikle kaçınmalıdır. Zira “korsan yazılım”, sadece yazılım hakkı sahibine değil, kullanıcıya da özgürlüğüne ve mali durumuna zarar verebilecek bir risktir.