Bilgisayarda Korsan Yazılım Varsa Ne Olur?-İstanbul Ceza Avukatı

GİRİŞ

Yazılım programları, dijital çağın temel yapı taşlarından biridir. Eğitimden ticarete, sanayiden yaratıcılığa kadar hemen her alanda kullanılan bu programlar, aynı zamanda telif hakkı koruması altındadır. Ancak bireylerin veya şirketlerin bazı durumlarda bu programları lisanssız şekilde, yani korsan olarak kullandıkları görülmektedir.

Bu yazıda “Bilgisayarda korsan yazılım bulunması ne gibi sonuçlar doğurur?” sorusu, 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu, Türk Ceza Kanunu, ve Yargıtay içtihatları çerçevesinde açıklanacaktır.

I. KORSAN YAZILIM NEDİR?

Korsan yazılım, bir yazılımın eser sahibinin izni olmadan;

Yüklenmesi (çoğaltılması),
Kullanılması (işlenmesi),
Dağıtılması (yayılması),
Ticari faaliyette kullanılması (umuma iletilmesi)

şeklinde tanımlanabilir.

Korsan yazılım genellikle şu yollarla tespit edilir:

Crack dosyaları ile aktive edilmesi,
Keygen kullanımı,
İnternetten yasa dışı indirilmesi,
Fatura ve lisans sözleşmesinin olmaması,
Kişisel lisansın ticari ortamda kullanılması.

II. BİLGİSAYARDA KORSAN YAZILIM BULUNURSA NE OLUR?

1. Tespitle Başlayan Hukuki Süreç

Bilgisayarınızda korsan yazılım bulunması, aşağıdaki yollarla tespit edilebilir:

Yazılım firmasının şikâyeti,
Rakip firmanın veya eski çalışanın ihbarı,
Kolluk kuvvetlerinin veya bilirkişilerin mahkeme kararıyla yaptığı yerinde denetim.

Tespit sırasında bilgisayar incelenir, yazılım listesi çıkarılır ve lisans belgeleri kontrol edilir.

2. Ceza Soruşturması Başlatılır

5846 sayılı Kanun’un 71. maddesi uyarınca suç duyurusunda bulunulur ve savcılık resen soruşturma başlatır.

3. Cezai ve Hukuki Sorumluluk Doğar

Bilgisayar sahibine ve eğer işyerinde gerçekleşmişse şirket yöneticilerine karşı ceza ve tazminat davaları açılabilir.

III. CEZAİ SORUMLULUK: FSEK m.71

✔️ 5846 Sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu Madde 71

“Bu Kanunla korunan bir eseri hak sahibinin izni olmaksızın çoğaltan, yayan, temsil eden veya umuma ileten kişi, iki yıldan dört yıla kadar hapis veya adli para cezası ile cezalandırılır.”

Bu hükme göre korsan yazılımın:

Bilgisayarda kurulması = çoğaltma,
Kullanılması = işleme,
Şirkette kullanılması = yayma ve kamuya iletme olarak değerlendirilir.

✔️ Ek Olarak Uygulanabilecek Cezalar:

Hapis cezası (2 yıldan 4 yıla kadar),
Adli para cezası,
Bilgisayara ve dijital medya araçlarına el koyma ve müsadere,
Yöneticilere şahsi sorumluluk yüklenmesi.

IV. HUKUKİ SORUMLULUK: FSEK m.68

✔️ Maddi Tazminat Hakkı

FSEK m.68 uyarınca, eser sahibinin uğradığı zarar yerine kendi takdirine göre üç şekilde tazminat talep etme hakkı vardır:

Gerçek zarar,
Faile sağlanan kazanç,
Eserin rayiç değerinin 3 katı.

Uygulamada genellikle 3 kat tazminat talebi kabul görmektedir.

V. ŞİRKETLERDEKİ SORUMLULUK

Korsan yazılımın şirkette bulunması durumunda:

Şirket tüzel kişiliği,
Yazılımı kuran bilgi işlem personeli,
Bu kullanımı onaylayan veya bilerek sessiz kalan şirket yöneticisi,
doğrudan sorumlu tutulur.

Yargıtay uygulamasına göre şirket müdürleri, ortaklar ve BT yöneticileri müşterek ve müteselsil sorumlu kabul edilir.

VI. HANGİ DURUMLARDA CEZA ARTABİLİR?

Yazılım ticari amaçla kullanılıyorsa,
Aynı anda çok sayıda bilgisayarda kullanılmışsa,
Suç daha önce de işlenmişse (tekrar),
Şirket yöneticisi bu durumu bilerek sürdürüyorsa.

Bu durumlarda mahkemeler doğrudan hapis cezası verebilir.

VII. KORUNMA YOLLARI VE ÖNERİLER

✅ 1. Yazılım Envanteri Hazırlayın

Şirketinizde kullanılan her yazılımın lisans belgesi ve faturasını düzenli olarak arşivleyin.

✅ 2. Açık Kaynak Yazılımlara Yönelin

GNU, MIT, Apache gibi açık lisanslı yazılımlar ücretsiz ve yasaldır.

✅ 3. Personelinizi Eğitin

BT çalışanları başta olmak üzere tüm ekip lisanslı yazılım konusunda bilgilendirilmelidir.

✅ 4. Denetim Riskine Karşı Hukuki Hazırlık Yapın

Denetim riski taşıyan firmalarda ön kontrol, tespit ve müdahale planı hazırlanmalıdır.

VIII. SONUÇ

Bilgisayarda korsan yazılım bulunması, Türk hukukuna göre hem ceza hukuku hem de özel hukuk (tazminat hukuku) açısından ciddi sonuçlar doğurur. 5846 sayılı Kanun gereğince bu eylem suçtur ve hapis cezası ile sonuçlanabilir. Ayrıca, yazılımın piyasa değerinin 3 katı kadar tazminat ödenmesi de söz konusu olabilir.

Korsan yazılımın avantajı kısa vadeli, maliyeti ise uzun vadede ağırdır. Bu nedenle, özellikle şirketlerin BT altyapılarını lisanslı yazılımlarla yönetmeleri, personelini eğitmeleri ve düzenli iç denetim yapmaları gereklidir.

Single Blog Title