BAE’de Yatırımcılar İçin Hukuki Riskler ve Çözümler
1. Giriş
Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), özellikle Dubai ve Abu Dhabi merkezli yatırım fırsatlarıyla dünyanın en cazip iş destinasyonlarından biridir. Stratejik konumu, serbest bölgeleri, gelişmiş finans sistemi ve düşük vergi avantajları sayesinde yabancı yatırımcıların ilgisini çekmektedir. Ancak her yatırım ortamında olduğu gibi, BAE’de de yatırımcıların karşılaşabileceği hukuki riskler bulunmaktadır. Bu riskler, doğru hukuki danışmanlık ve uygun sözleşmelerle büyük ölçüde azaltılabilir.
Bu makalede, BAE’de şirket kurmak veya yatırım yapmak isteyen yabancıların bilmesi gereken hukuki riskler ve bunlara karşı çözüm önerileri detaylı olarak ele alınacaktır.
2. BAE’de Hukuk Sisteminin Temel Özellikleri
-
Çift Hukuk Sistemi: BAE’de hem Şeriat hukuku hem de modern hukuk birlikte uygulanmaktadır. Ticaret ve yatırım hukuku modern düzenlemelere dayansa da, aile ve miras gibi konularda Şeriat hükümleri geçerlidir.
-
Serbest Bölgeler: Dubai DIFC (Dubai International Financial Centre), ADGM (Abu Dhabi Global Market) gibi bölgelerde İngiliz ortak hukukuna dayalı özel yargı sistemi mevcuttur.
-
Yabancı Yatırım Kanunları: 2019’da yürürlüğe giren Foreign Direct Investment Law (FDI) ile birçok sektörde %100 yabancı sermaye mülkiyetine izin verilmiştir.
3. Hukuki Riskler
3.1 Yerli Ortak Zorunluluğu
-
BAE’de bazı sektörlerde hâlâ %51 yerli ortak zorunluluğu bulunmaktadır.
-
Yatırımcıların, yerli ortakla yapacakları sözleşmelerde kâr dağılımı, yönetim yetkisi ve çıkış şartları net bir şekilde düzenlenmelidir.
Çözüm:
-
Güçlü bir ortaklık sözleşmesi hazırlanmalı.
-
Uluslararası tahkim klozları eklenmeli.
-
Yerli ortak yerine serbest bölge şirketi tercih edilebilir.
3.2 Sözleşmelerde Şeriat Hükümleri
-
Ticari sözleşmelerin icrasında Şeriat hükümleri devreye girebilir. Özellikle faiz (riba) yasağı nedeniyle kredi sözleşmeleri ve borçlanma ilişkileri farklı şekilde düzenlenmektedir.
Çözüm:
-
Sözleşmeler İslami finans ilkelerine uygun hazırlanmalı.
-
Alternatif finansman yöntemleri (murabaha, sukuk, mudaraba) kullanılmalı.
3.3 Tahkim ve Uyuşmazlık Çözümü
-
BAE, New York Tahkim Sözleşmesi’ne taraf olsa da, bazı uyuşmazlıklarda yerel mahkemeler devreye girebilir.
-
Serbest bölgelerde kurulan tahkim merkezleri daha güvenilir çözümler sunar.
Çözüm:
-
Sözleşmelere mutlaka uluslararası tahkim klozu eklenmeli.
-
Dubai DIFC-LCIA veya ADGM tahkim merkezleri tercih edilmeli.
3.4 Finansal Denetim ve MASAK Benzeri Yükümlülükler
-
Kara para aklamayı önleme (AML) ve terörün finansmanı ile mücadele (CFT) kapsamında sıkı düzenlemeler vardır.
-
Banka hesapları açılırken yatırımcılar KYC (Know Your Customer) belgeleri sunmak zorundadır.
Çözüm:
-
Şirketler düzenli olarak şüpheli işlem bildirimleri yapmalı.
-
Mali denetim yükümlülükleri için profesyonel danışmanlık alınmalı.
3.5 Vergilendirme Riskleri
-
BAE uzun yıllar “vergi cenneti” olarak bilinse de, 2023 itibariyle %9 oranında kurumlar vergisi uygulanmaya başlanmıştır.
-
Yanlış muhasebe kayıtları ve vergi beyannameleri, ciddi yaptırımlara yol açabilir.
Çözüm:
-
Profesyonel muhasebe firmalarıyla çalışılmalı.
-
Çifte vergilendirmeyi önleme anlaşmaları incelenmeli.
3.6 Çalışma İzinleri ve Kafala Sistemi
-
Çalışanların oturum ve çalışma izinleri işverene bağlıdır.
-
Bu durum, yabancı yatırımcı için çalışan bağımlılığı ve işçi anlaşmazlıkları riskini artırır.
Çözüm:
-
İş sözleşmeleri detaylı hazırlanmalı.
-
Serbest bölgelerde daha esnek göçmenlik kuralları tercih edilmeli.
3.7 İflas ve Alacak Tahsili Sorunları
-
BAE’de iflas kanunları son yıllarda modernize edilse de, alacak tahsili süreçleri hâlâ uzun sürebilmektedir.
-
Mahkemeler yerli firmaları koruyucu kararlar alabilmektedir.
Çözüm:
-
Ticari sözleşmelere teminat mekanizmaları eklenmeli.
-
Çek ve banka garantisi gibi güvence araçları kullanılmalı.
4. Yatırımcılar İçin Stratejik Çözümler
-
Yerel Hukuk Danışmanlığı: Her yatırım öncesinde yerel bir hukuk firmasıyla çalışmak riskleri azaltır.
-
Sözleşme Güvenceleri: Ortaklık, kira ve ticaret sözleşmelerine uluslararası standartlarda hükümler eklenmeli.
-
Serbest Bölgeler: %100 yabancı mülkiyet, düşük vergi ve tahkim avantajları için en güvenilir yoldur.
-
Tahkim Şartı: Uyuşmazlıklarda yerel mahkemeler yerine uluslararası tahkime başvurulmalıdır.
-
Finansal Uyum: AML, KYC ve vergi uyumluluğu için profesyonel danışmanlık alınmalıdır.
5. Sonuç
BAE, yatırımcılar için büyük fırsatlar sunan bir merkezdir. Ancak bu avantajların yanında yerel ortak zorunluluğu, Şeriat kaynaklı sınırlamalar, tahkim ve vergi düzenlemeleri gibi hukuki riskler de vardır.
Yatırımcılar, bu riskleri hukuki danışmanlık, sağlam sözleşmeler, serbest bölge yapıları ve uluslararası tahkim mekanizmalarıyla minimize edebilir. Doğru stratejiyle hareket eden yabancı yatırımcılar için BAE, hem güvenli hem de kazançlı bir yatırım merkezi olmaya devam etmektedir.
About Post Author
