Avusturya’da Çalışma İzni Olanların Aile Bireyleri İçin Oturum ve Çalışma Hakları

Giriş

Avusturya, nitelikli iş gücüne yönelik göç politikaları çerçevesinde, çalışma izni olan yabancı uyrukluların aile bireylerine de belirli haklar tanımaktadır. Ancak, bu haklar çalışma izni sahibinin statüsüne ve aile bireylerinin özelliklerine bağlı olarak değişmektedir. Bu makalede, Avusturya’da çalışma izni bulunan bir kişinin eşine ve çocuklarına sağlanan oturum ve çalışma hakları hukuki çerçevede ele alınacaktır.

---

1. Avusturya’da Çalışma İzni Türleri ve Aile Bireylerine Etkileri

Avusturya’da çalışma izni, belirli bir işverene bağlı veya bağımsız çalışma hakkı tanıyan farklı türlerde düzenlenebilir. Çalışma izni sahibinin ailesinin oturum ve çalışma hakları, büyük ölçüde hangi vize türüne sahip olduğuna bağlıdır:

• Rot-Weiß-Rot Kartı (Kırmızı-Beyaz-Kırmızı Kart)

  • Bu kart, nitelikli göçmenler için verilir ve sahibine belirli bir işverene bağlı olarak çalışma hakkı tanır.
  • Kart sahibinin ailesi “Rot-Weiß-Rot Plus Kartı” başvurusunda bulunarak hem oturum hem de çalışma izni alabilir.

• Mavi Kart (EU Blue Card)

  • Avrupa Birliği’nin nitelikli işçileri hedefleyen programına dayalı olarak verilen bir çalışma iznidir.
  • Mavi Kart sahibi bir yabancının aile bireyleri “Rot-Weiß-Rot Plus Kartı” ile hem oturma hem de bağımsız çalışma hakkına sahip olabilirler.

• İşçi İzni (Beschäftigungsbewilligung) ve Çalışma İzni (Arbeitserlaubnis)

  • Belirli işverenlere bağlı olarak verilen bu izinler, aile bireylerine doğrudan çalışma hakkı vermez.
  • Ancak, aile bireyleri bağımsız bir oturum izni alarak çalışma iznine başvurabilirler.

---

2. Aile Bireyleri İçin Oturum İzni Başvurusu

Çalışma izni bulunan bir kişinin eşinin ve çocuklarının Avusturya’da yaşaması için oturum izni başvurusu yapması gerekmektedir.

Başvuru için gerekenler:

• Çalışma izni sahibinin geçerli oturum ve çalışma izni belgesi,
• Aile bağlarını kanıtlayan belgeler (evlilik cüzdanı, doğum belgesi vb.),
• Gelir durumu ve barınma koşullarının yeterli olduğunu gösteren belgeler,
• Sağlık sigortası poliçesi,
• Almanca dil bilgisi şartını sağladığını gösteren belge (bazı durumlarda istenebilir).

Aile bireyleri için oturum izni başvuruları Avusturya’daki göçmenlik ofislerine veya Avusturya dış temsilciliklerine yapılabilir.

---

3. Aile Bireylerinin Çalışma Hakları

Çalışma izni olan yabancıların eşleri ve çocukları, belirli koşullarda Avusturya’da çalışma hakkına sahip olabilirler.

• Rot-Weiß-Rot Plus Kartı Sahipleri:
  • Bu karta sahip olan eş ve çocuklar, iş piyasasında herhangi bir kısıtlama olmaksızın çalışabilirler.
• Normal Oturum İzni Sahipleri:
  • Eğer aile bireyleri standart oturum izni almışlarsa, çalışmak için ek bir izin (Beschäftigungsbewilligung) almaları gerekmektedir.
• 18 Yaş Altındaki Çocuklar:
  • Zorunlu eğitim yaşına kadar eğitim alabilirler ancak çalışma hakları yoktur.
  • 18 yaşından sonra üniversite eğitimi alabilir veya belirli koşullarda çalışma iznine başvurabilirler.

---

4. Aile Birleşimi ve Oturum Süresinin Uzatılması

Aile birleşimi kapsamında verilen oturum izinleri genellikle çalışma izni sahibinin izin süresiyle bağlantılıdır. Ancak, uzun vadede süresiz oturum hakkı kazanmak mümkündür:

• Beş yıl boyunca kesintisiz oturum hakkı elde edenler “Daimi Yerleşim İzni – AB” (Daueraufenthalt – EU) alabilir.
• Aile bireyleri, belirli bir süre sonra Avusturya vatandaşlığına başvurabilirler.

---

5. Hukuki Zorluklar ve Dikkat Edilmesi Gerekenler

• Almanca Dil Şartı:
  • Çoğu oturum izni başvurusu için A1 veya A2 seviyesinde Almanca bilgisi şart koşulmaktadır.
• Maddi Yeterlilik:
  • Çalışma izni sahibi kişinin gelir düzeyinin ailesini geçindirebilecek seviyede olması gerekir.
• İkamet Süresi:
  • Aile bireylerinin belirli süreler içinde ülkede bulunmaması halinde oturum izni iptal edilebilir.

---

Sonuç

Avusturya’da çalışma izni olan bireylerin aileleri, belirli şartlar altında oturum ve çalışma haklarına sahip olabilmektedir. Bu haklar, çalışma izni sahibinin vize türüne bağlı olarak değişiklik göstermektedir. Aile bireyleri için en avantajlı sistem Rot-Weiß-Rot Plus Kartı olup, bu kart sayesinde eşler ve çocuklar serbest çalışma hakkına kavuşmaktadır. Ancak, başvuru sürecinde hukuki şartların dikkatlice yerine getirilmesi büyük önem taşımaktadır.

Yabancıların ve aile bireylerinin Avusturya’da oturum ve çalışma haklarına ilişkin yasal çerçevenin sürekli güncellendiği unutulmamalıdır. Bu nedenle, oturum ve çalışma izni başvuruları yapmadan önce bir hukuk uzmanından destek almak faydalı olacaktır.