Arapça Belgelerin Türkiye’de Resmi Geçerliliği ve Tercüme Zorunluluğu
Giriş
Türkiye, hem Orta Doğu ülkeleri ile ticari ilişkileri hem de göçmen ve yabancı yatırımcı sayısındaki artış nedeniyle Arapça belgeler ile sıkça muhatap olmaktadır.
Mahkemeler, noterler, tapu daireleri, ticaret sicili müdürlükleri ve diğer resmi kurumlar önünde Arapça belgelerin geçerliliği, ilgili belgelerin Türkçe’ye yeminli tercüme edilmesi ve çoğu zaman noter onayı ile mümkündür.
1. Hukuki Dayanak
1.1 Anayasa ve Kanunlar
-
Türkiye Cumhuriyeti Anayasası m.3: Resmi dil Türkçedir.
-
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu (HMK) m.222 ve m.224: Yabancı dildeki belgelerin mahkemeye sunulabilmesi için Türkçe tercümesinin ibrazı zorunludur.
-
1512 sayılı Noterlik Kanunu: Yeminli tercümanlar aracılığıyla yapılan çevirilerin noter onayı ile geçerlilik kazanması.
-
7201 sayılı Tebligat Kanunu m.25: Yabancı dile çevrilecek tebligatlarda resmi tercüme şartı.
1.2 Uluslararası Düzenlemeler
-
Lahey Apostil Sözleşmesi: Belgelerin Türkiye’de geçerli olması için kaynak ülkede apostil şerhi eklenmesi.
-
Türkiye ile bazı Arap ülkeleri arasında ikili adli yardım ve tanıma-tenfiz anlaşmaları.
2. Hangi Belgeler Arapça Olarak Türkiye’ye Sunulabilir?
Arapça belgeler Türkiye’de doğrudan kullanılmaz; önce Türkçe tercüme gerekir. Örnek belgeler:
-
Ticari belgeler: Şirket ana sözleşmesi, fatura, gümrük evrakı
-
Hukuki belgeler: Mahkeme kararı, vekaletname, sözleşme
-
Kişisel belgeler: Doğum belgesi, evlilik cüzdanı, diploma
-
Mali belgeler: Banka dekontu, mali tablo, vergi belgesi
3. Tercüme ve Onay Süreci
3.1 Yeminli Tercüman Tercümesi
-
Belge, noter yeminli Arapça–Türkçe tercüman tarafından çevrilmelidir.
-
Mahkeme ve resmi daireler genellikle noter onaylı tercüme talep eder.
3.2 Noter Onayı
-
Yeminli tercüman imzası noter huzurunda atılır.
-
Noter, tercümenin doğruluğunu ve tercümanın yetkinliğini tasdik eder.
3.3 Apostil ve Konsolosluk Onayı
-
Apostil Sözleşmesine taraf olan Arap ülkelerinde belgeler apostillenebilir.
-
Taraf olmayan ülkelerden gelen belgelerde ilgili ülke dışişleri ve Türk konsolosluğu onayı gerekir.
4. Mahkemelerde ve Resmi İşlemlerde Arapça Belgeler
4.1 Mahkeme Süreci
-
HMK m.224 gereği tercüme yapılmadan Arapça belge delil olarak kabul edilmez.
-
Tercüme masrafları, belgeyi ibraz eden tarafa aittir.
4.2 Noterlik İşlemleri
-
Arapça vekaletnameler, Türkiye’de kullanılmadan önce yeminli tercüman ve noter onayından geçmelidir.
-
Yurt dışında düzenlenen vekaletnameler apostil veya konsolosluk onayına tabidir.
4.3 Ticaret ve Tapu İşlemleri
-
Şirket kuruluşu, sermaye artırımı veya tapu devri gibi işlemlerde Arapça belgelerin noter onaylı tercümesi şarttır.
-
Ticaret sicili müdürlükleri ve tapu daireleri aksi takdirde belgeyi kabul etmez.
5. Yargıtay Uygulaması
-
Yargıtay 12. Hukuk Dairesi, 2016/9813 E., 2017/5401 K.: “Yabancı dildeki belgeler, tercümesi yapılmadan ve onaylanmadan hukuki sonuç doğurmaz.”
-
Yargıtay 11. Hukuk Dairesi, 2014/11218 E., 2015/6725 K.: Ticari belgelerin tercümesinin, yeminli tercüman ve noter onayı olmadan geçerli olmayacağı vurgulanmıştır.
6. Pratik Öneriler
-
Belgeleri Türkiye’ye getirmeden önce apostil veya konsolosluk onayını tamamlayın.
-
Yeminli tercüman ile çalışarak çevirinin resmi standartlara uygun olmasını sağlayın.
-
Tercüme ve onay masraflarını önceden planlayın; büyük hacimli belgelerde maliyet yüksek olabilir.
-
Mahkeme veya resmi kurumdan önceden hangi onayların istendiğini teyit edin.
Sonuç
Türkiye’de Arapça belgelerin resmi geçerliliği için tercüme ve çoğu zaman noter onayı zorunludur.
Bu süreçler, hem belgelerin hukuki güvenilirliğini sağlar hem de mahkemeler ve resmi kurumlar nezdinde delil niteliğini güçlendirir.
Yatırım, ticaret, göçmenlik veya kişisel işlemlerinizde uluslararası belge yönetimi ve tercüme süreçlerinde deneyimli bir avukattan destek almanız önerilir.