Almanya’da Süresiz Oturum İzni (Niederlassungserlaubnis) Nasıl Alınır? Şartlar ve Hukuki Süreçler
Giriş
Almanya, Avrupa’nın en büyük ekonomilerinden biri olup, dünya genelinde birçok göçmenin yaşam ve çalışma için tercih ettiği bir ülkedir. Almanya’da belirli bir süre oturma izniyle kaldıktan sonra, kalıcı olarak oturum hakkı elde etmek isteyen bireyler Niederlassungserlaubnis (süresiz oturum izni) başvurusu yapabilirler. Bu izin, kişilere süresiz olarak Almanya’da yaşama ve çalışma hakkı tanırken, birçok sosyal ve ekonomik avantaj da sunmaktadır.
Bu makalede, Almanya’da süresiz oturum izni almak için gereken şartları, hukuki dayanakları ve başvuru sürecini detaylı bir şekilde ele alacağız.
1. Süresiz Oturum İzninin (Niederlassungserlaubnis) Hukuki Dayanağı
Almanya’da süresiz oturum izni, Alman Yabancılar Yasası (Aufenthaltsgesetz – AufenthG) 9. maddesi kapsamında düzenlenmiştir. Bu yasa çerçevesinde belirli şartları yerine getiren bireyler, geçici oturum izninden (Aufenthaltserlaubnis) süresiz oturum iznine geçiş yapabilirler.
Süresiz oturum izni sahipleri, Almanya’da serbestçe çalışma ve iş değiştirme hakkına sahip olup, Almanya’da kalıcı olarak ikamet edebilirler. Ancak bu izin, Alman vatandaşlığına eşdeğer değildir; dolayısıyla vatandaşlık haklarını doğrudan sağlamaz.
2. Süresiz Oturum İzni İçin Genel Şartlar
Almanya’da süresiz oturum izni almak için başvuru sahibinin aşağıdaki şartları yerine getirmesi gerekmektedir:
a) En Az 5 Yıl Yasal İkamet
Başvuru sahibinin, Almanya’da en az 5 yıl boyunca kesintisiz ve yasal olarak oturum izni ile yaşamış olması gerekir. Bu süre boyunca, kişinin çalışıyor olması ve düzenli bir gelire sahip olması önemlidir.
b) Geçimini Kendi Geliriyle Sağlayabiliyor Olmak
Başvuru sahibinin, devlet yardımlarına (Sozialhilfe veya Bürgergeld – eski adıyla Hartz IV) ihtiyaç duymadan geçimini sağlayabiliyor olması gerekir. Bu nedenle, sabit ve yeterli bir gelir kanıtlanmalıdır. 2024 yılı itibarıyla, aşağıdaki gelir kaynakları kabul edilebilir:
- Düzenli maaşlı bir iş
- Serbest meslek kazançları
- Emeklilik maaşı (asgari düzeyde olması gerekir)
c) Emeklilik Sigortasına (Rentenversicherung) En Az 60 Ay Prim Ödenmiş Olması
Başvuru sahibinin en az 60 ay boyunca Alman emeklilik sigortasına (Deutsche Rentenversicherung) prim ödemiş olması gerekmektedir. Bu şart, kişinin uzun vadeli ekonomik istikrarını gösteren önemli bir kriterdir.
d) Yeterli Almanca Bilgisine Sahip Olmak (B1 Seviyesi)
Başvuru sahibinin en az B1 seviyesinde Almanca bilgisine sahip olduğunu belgeleyen bir sertifikaya (örneğin Goethe, Telc veya ÖSD) sahip olması gerekmektedir.
e) Almanya’nın Hukuki ve Sosyal Düzenini Biliyor Olmak
Başvuru sahiplerinin, Almanya’nın temel hukuki ve sosyal düzeni hakkında bilgi sahibi olduğunu kanıtlaması gerekmektedir. Bu kapsamda, genellikle “Leben in Deutschland” adlı vatandaşlık testi uygulanır.
f) Sabıka Kaydının Temiz Olması
Başvuru sahibinin herhangi bir suç kaydına sahip olmaması ve kamu güvenliği açısından risk oluşturmaması gerekmektedir.
g) Yeterli Konut Şartlarının Sağlanması
Başvuru sahibinin kendisi ve ailesi için yeterli büyüklükte bir konutta yaşadığını kanıtlaması gerekmektedir. Bu, kira kontratı veya tapu belgesi ile ispatlanabilir.
3. Süresiz Oturum İzni İçin Özel Durumlar
Bazı durumlarda, süresiz oturum izni almak için 5 yıl bekleme süresi kısaltılabilir veya farklı prosedürler uygulanabilir:
a) AB Mavi Kart (Blaue Karte EU) Sahipleri İçin Süre 33 Aya Kadar Kısaltılabilir
AB Mavi Kart sahipleri, 33 ay içinde süresiz oturum izni alabilirler. Eğer B1 seviyesinde Almanca bilgileri varsa, bu süre 21 aya düşmektedir.
b) Almanya’da Yüksek Lisans veya Doktora Mezunları
Almanya’da yüksek lisans veya doktora yapmış olan kişiler, bazı durumlarda 2-3 yıl içinde süresiz oturum izni alabilirler. Ancak bunun için iyi bir gelir seviyesine ve sürekli bir iş sözleşmesine sahip olmaları gerekmektedir.
c) Aile Birleşimi Yoluyla Gelenler
Almanya’da bir Alman vatandaşı ile evli olanlar veya Alman vatandaşı çocuğu olanlar için oturum süresi 3 yıla kadar kısaltılabilir. Ancak başvuru sahibinin evliliğinin gerçek olması ve yukarıdaki temel şartları yerine getirmesi gerekmektedir.
d) Mülteciler ve İltica Sahipleri
İltica başvurusu kabul edilen kişiler için, 3 ila 5 yıl içinde süresiz oturum izni alma hakkı doğabilir. Ancak bu süre içinde kişinin topluma uyum sağlamış olması ve mali bağımsızlığını kazanmış olması gerekmektedir.
4. Başvuru Süreci
Süresiz oturum izni başvurusu şu adımlarla yapılır:
-
Gerekli Belgeleri Hazırlayın:
- Geçerli pasaport
- Mevcut oturum izni belgesi
- İş sözleşmesi veya gelir belgesi
- Emeklilik sigortası prim ödeme dökümü
- Almanca dil sertifikası (B1)
- Kira sözleşmesi veya tapu belgesi
- “Leben in Deutschland” sınav sonuç belgesi
- Sabıka kaydı belgesi
-
Yerel Yabancılar Dairesine (Ausländerbehörde) Randevu Alın: Almanya’da bulunduğunuz şehirdeki Yabancılar Dairesi’ne (Ausländerbehörde) başvuruda bulunmalısınız.
-
Başvuruyu Yapın ve Ücreti Ödeyin:
- Süresiz oturum izni başvuru ücreti 113-147 Euro arasındadır.
- AB Mavi Kart sahipleri için ücret 113 Euro’dur.
- Mülteciler ve belirli kategorilerde indirim uygulanabilir.
-
Değerlendirme Süreci:
- Başvurular genellikle 6 ila 12 hafta içinde sonuçlandırılır.
- Eksik veya hatalı belge sunulması süreci uzatabilir.
5. Süresiz Oturum İzni Almanın Avantajları
- Almanya’da süresiz oturma ve çalışma hakkı
- İş değiştirme özgürlüğü (çalışma izni sınırlaması kalkar)
- Devlet yardımlarına erişim (asgari şartlar sağlandığında)
- AB ülkelerine vizesiz seyahat imkanı
- Alman vatandaşlığına başvuru hakkı (8 yıl sonra)
Sonuç
Almanya’da süresiz oturum izni (Niederlassungserlaubnis) almak, belirli yasal ve ekonomik şartları yerine getiren bireyler için mümkün olan bir süreçtir. Başvuruda bulunmadan önce şartları dikkatlice değerlendirmek, gerekli belgeleri eksiksiz hazırlamak ve süreci doğru yönetmek, başarı şansını artıracaktır. Eğer başvurunuz reddedilirse, itiraz hakkınız bulunmaktadır ve bir hukuk uzmanından destek almak faydalı olabilir.
About Post Author
