Ağır Bedensel Zarar Görenlerin Yakınlarının Tazminat Talebi
1. Giriş
Türk hukukunda tazminat davalarının en önemli alanlarından biri, trafik kazaları, iş kazaları, doktor hataları veya şiddet olayları gibi sebeplerle ağır bedensel zarar gören kişilerin yakınlarının haklarıdır.
Yalnızca doğrudan zarar gören değil, onun yakın çevresi de bu olaydan etkilenebilir. Ağır yaralanma, sakatlık veya uzun süreli tedavi gerektiren hallerde aile bireyleri de manevi tazminat talep edebilir.
⚖️ Yargıtay 4. HD., 2015/10354 E., 2016/12567 K.
“Trafik kazasında ağır yaralanan kişinin anne ve babasının yaşadığı üzüntü, kişilik hakkı ihlali niteliğindedir; manevi tazminat talepleri kabul edilmelidir.”
2. Hukuki Dayanaklar
-
TBK m.49: Hukuka aykırı fiil sonucu başkasına zarar veren, bu zararı tazmin etmekle yükümlüdür.
-
TBK m.58: Kişilik hakkı ihlal edilen kimse, manevi tazminat isteyebilir.
-
Anayasa m.17: Herkesin maddi ve manevi varlığını koruma hakkı vardır.
-
Yargıtay içtihatları: Yakınların da kişilik haklarının zedelendiğini kabul etmektedir.
3. Ağır Bedensel Zararın Tanımı
-
Basit yaralanma dışında, mağdurun yaşamını köklü şekilde etkileyen,
-
Uzun süreli tedavi,
-
Kalıcı sakatlık,
-
İş gücü kaybı,
-
Psikolojik travma doğuran haller.
⚖️ Yargıtay 21. HD., 2017/6542 E., 2018/8761 K.
“Kalıcı maluliyet oluşturan yaralanmalar, ağır bedensel zarar kapsamında değerlendirilir.”
4. Yakınların Tazminat Talebi
4.1. Manevi Tazminat
Yakınların yaşadığı derin üzüntü ve elem nedeniyle manevi tazminat isteme hakkı vardır.
⚖️ Yargıtay HGK., 2014/21-56 E., 2015/112 K.
“Ağır bedensel zarar halinde, mağdurun yakınlarının da manevi tazminat talep etmesi mümkündür.”
4.2. Maddi Tazminat
-
Yakınlar, doğrudan maddi kayıp yaşamışlarsa (ör. mağdurun sürekli bakıma muhtaç hale gelmesi nedeniyle yapılan harcamalar) maddi tazminat talep edebilir.
⚖️ Yargıtay 4. HD., 2013/9876 E., 2014/12345 K.
“Ağır yaralanma nedeniyle sürekli bakım ihtiyacı doğduğundan, yakınların yaptığı bakım giderleri maddi tazminat kapsamında değerlendirilmiştir.”
5. Uygulama Alanları
5.1. Trafik Kazaları
-
Ağır yaralanma halinde yalnızca mağdur değil, ailesi de manevi tazminat talep edebilir.
⚖️ Yargıtay 4. HD., 2015/12345 E., 2016/5678 K.
“Trafik kazasında felç kalan kişinin eşi ve çocuklarının manevi tazminat istemleri kabul edilmiştir.”
5.2. İş Kazaları
-
İşçinin ağır şekilde yaralanması halinde, yakınlarının manevi tazminat hakkı vardır.
⚖️ Yargıtay 21. HD., 2016/9876 E., 2017/5432 K.
“İş kazasında ağır bedensel zarar gören işçinin ailesinin de manevi tazminat hakkı olduğu kabul edilmiştir.”
5.3. Doktor Hataları (Tıbbi Malpraktis)
-
Yanlış teşhis veya ihmal sonucu kalıcı sakatlık doğarsa, mağdurun yakınları da zarar görmüş kabul edilir.
⚖️ Yargıtay 13. HD., 2015/27128 E., 2017/13205 K.
“Yanlış ameliyat sonucu kalıcı sakatlık yaşayan kişinin ailesine de manevi tazminat verilmesi gerektiğine hükmedilmiştir.”
6. Yargıtay’ın Ölçütleri
Yargıtay, manevi tazminat miktarını belirlerken:
-
Mağdurun uğradığı zararın ağırlığı,
-
Yakınların yaşadığı psikolojik etkiler,
-
Tarafların sosyal-ekonomik durumu,
-
Hakkaniyet ilkesi,
-
Olayın toplumsal etkisini dikkate alır.
⚖️ Yargıtay HGK., 2017/21-2432 E., 2019/652 K.
“Manevi tazminatın amacı, mağdur yakınlarının acısını hafifletmek olup, zenginleşme aracı olamaz.”
7. Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
1. Ağır yaralanma halinde mağdurun ailesi tazminat isteyebilir mi?
→ Evet, özellikle manevi tazminat talep edebilir.
2. Hangi yakınlar dava açabilir?
→ Eş, çocuk, anne-baba ve olayın niteliğine göre kardeşler.
3. Maddi tazminat da talep edilebilir mi?
→ Evet, özellikle bakım masrafları için.
4. Basit yaralanmalarda aile fertleri tazminat alabilir mi?
→ Hayır, Yargıtay’a göre sadece ağır bedensel zarar hallerinde.
5. Manevi tazminat miktarı nasıl belirlenir?
→ Hakim hakkaniyet esasına göre, olayın ağırlığını dikkate alarak belirler.
6. Manevi tazminat mirasçılara geçer mi?
→ Dava açıldıysa evet, açılmadıysa hayır.
7. Ağır bedensel zarar kavramı nelere girer?
→ Kalıcı sakatlık, felç, ağır beyin hasarı, uzuv kaybı gibi durumlar.
8. Trafik kazalarında sigorta bu tazminatı öder mi?
→ Zorunlu mali sorumluluk sigortası yalnızca mağdurun zararlarını karşılar; yakınların manevi tazminatı ayrıca sürücüden istenir.
9. İş kazasında yakınların manevi tazminat talebi için işverenin kusuru aranır mı?
→ Evet, işverenin kusuru varsa sorumluluk doğar.
10. Yargıtay’ın yaklaşımı nasıldır?
→ Ağır bedensel zarar hallerinde yakınların manevi tazminat hakkını tanımaktadır.
8. Sonuç
Türk hukukunda, ağır bedensel zarar yalnızca mağduru değil, onun aile bireylerini de doğrudan etkileyen bir durumdur. Bu nedenle Yargıtay, anne, baba, eş ve çocuklara manevi tazminat hakkı tanımıştır.
-
Manevi tazminat: Yakınların yaşadığı acı ve üzüntüyü hafifletmek için,
-
Maddi tazminat: Bakım ve tedavi masrafları için,
açılacak davalarda talep edilebilmektedir.
⚖️ Yargıtay içtihatları, bu konuda mağdurları koruyucu ve genişletici bir yaklaşım sergilemektedir.
About Post Author
