Adli Sicil ve Sabıka Kaydının Silinmesi – Hukuki Rehber
Giriş
Günümüzde birçok iş başvurusu, kamu görevlisi olma, vize işlemleri ve bazı özel sektör pozisyonlarında adli sicil kaydı (sabıka kaydı) talep edilmektedir.
Adli sicil kaydında yer alan mahkûmiyet bilgileri, belirli şartlar altında silinebilir veya arşiv kaydına alınabilir.
Bu yazımızda, adli sicil ve sabıka kaydının silinmesi sürecini hukuki çerçevede ele alacağız.
1. Hukuki Dayanak
Adli sicil ve sabıka kaydının tutulması, silinmesi ve arşivlenmesi işlemleri, 5352 sayılı Adli Sicil Kanunu ve Adli Sicil Yönetmeliği ile düzenlenmiştir.
2. Adli Sicil Kaydı Nedir?
Adli sicil kaydı, kesinleşmiş mahkeme kararlarının işlendiği resmi kayıt sistemidir.
Adli sicil kaydında; mahkûmiyet kararları, ceza türü ve süresi gibi bilgiler bulunur.
3. Sabıka Kaydının Silinme Şartları
3.1 Ceza Süresinin Tamamlanması
-
Hapis veya adli para cezası tamamen infaz edilmelidir.
3.2 Kanuni Bekleme Süresinin Dolması
-
Ceza infazının bitiminden sonra belirli bir süre geçmelidir.
-
Örneğin;
-
Kısa süreli hapis cezaları: 5 yıl
-
Uzun süreli hapis cezaları: 10 yıl
-
Ağırlaştırılmış müebbet: 30 yıl
-
3.3 Tekerrür ve Denetim Süresinin Bitmesi
-
Hükümlü hakkında verilen denetimli serbestlik süresi sona ermelidir.
3.4 Genel Af ve Özel Af
-
Af halinde bekleme süresi aranmadan kayıt silinebilir.
4. Arşiv Kaydına Alınma
Adli sicilden silinen kayıtlar, tamamen yok olmaz; arşiv kaydı olarak Adli Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğü’nde saklanır.
Arşiv kaydı;
-
Tekrar suç işlenmesi,
-
Yargı mercilerinin talebi,
-
Güvenlik soruşturmaları gibi durumlarda kullanılabilir.
5. Sabıka Kaydının Silinmesi Başvurusu
5.1 Başvuru Yerleri
-
Adliyelerde Adli Sicil Büroları
-
Kaymakamlıklar
-
E-Devlet Üzerinden (yalnızca kayıt görüntüleme, silme talebi için fiziki başvuru gerekir)
5.2 Gerekli Belgeler
-
Nüfus cüzdanı veya kimlik kartı
-
Silinme talebini içeren dilekçe
-
Gerekirse infazın tamamlandığına dair belge
5.3 Süreç
-
Başvuru yapılır.
-
Adli Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğü, koşulların oluşup oluşmadığını inceler.
-
Şartlar oluşmuşsa kayıt silinir veya arşive alınır.
6. Yargıtay Karar Örnekleri
-
Yargıtay 8. CD, 2018/4215 E., 2019/3726 K.
Adli sicil kaydının silinmesi için ceza infazının bitiminden sonra kanuni sürenin dolmasının zorunlu olduğuna hükmetmiştir. -
Yargıtay 5. CD, 2017/2458 E., 2018/1652 K.
Genel af halinde bekleme süresine gerek olmadan kayıt silinebilir.
7. Uygulamada Dikkat Edilecek Hususlar
-
Adli sicil ve arşiv kaydı, farklı kavramlardır; adli sicilden silinen kayıt, arşivde kalabilir.
-
Arşiv kayıtlarının tamamen silinmesi yalnızca ölüm halinde mümkündür.
-
Silinme talebi reddedilirse, idari yargıda dava açılabilir.
8. Sonuç
Adli sicil ve sabıka kaydının silinmesi, kişinin sosyal ve ekonomik hayatını doğrudan etkileyen önemli bir haktır.
Şartların oluşması halinde, bu hakkın kullanılması ve başvurunun doğru şekilde yapılması için hukuki destek alınması faydalı olacaktır.