ABD’ye Yatırımcı Olarak Gitmek için Hangi Vize Türü Seçilmeli?

GİRİŞ

Amerika Birleşik Devletleri, dünyanın dört bir yanından yatırımcıları çeken ve girişimcilik için en elverişli ekosistemi sunan ülkelerden biridir. Yabancı yatırımcılar için ABD’ye girişte tercih edilebilecek farklı vize türleri vardır. Ancak, yatırımcının sermaye miktarı, yatırımın niteliği, kalıcı mı yoksa geçici mi ikamet hedeflendiği, şirket kurma veya iş satın alma planı gibi faktörler, en doğru vize türünün seçimini belirler. Bu makalede, ABD’ye yatırımcı olarak gitmek isteyenler için mevcut vize türleri, aralarındaki farklar, hukuki gereklilikler, avantajlar ve dezavantajlar ayrıntılı biçimde incelenecektir.

---

1. ABD’de Yatırımcı Vizeleri Genel Çerçeve

ABD göçmenlik sistemi, yatırımcılara yönelik hem göçmen (immigrant) hem de göçmen olmayan (non-immigrant) vize türleri sunar:

• Göçmen Yatırımcı Vizesi (EB-5): Kalıcı oturum (Green Card) ve ileride vatandaşlığa geçiş hedefiyle sermaye yatırımı.

• Göçmen Olmayan Yatırımcı Vizeleri (E-2, L-1): Daha düşük sermaye ile şirket kurma, iş yönetimi veya şube açma gibi amaçlarla geçici ABD’de bulunma hakkı.

Yatırımcının hedefi, sermaye miktarı ve ABD’de kalma süresi beklentisi, hangi vize türünün seçileceğinde belirleyici olur.

---

2. EB-5 Yatırımcı Green Card Vizesi

A. Temel Özellikler

EB-5 vizesi, ABD’de kalıcı oturum (Green Card) almak isteyen yatırımcılara yönelik göçmen vizesidir.
Başvuru sahibine ve ailesine doğrudan Green Card sağlar.

B. Şartlar

• Minimum yatırım tutarı:

  • 1.050.000 USD (genel bölge yatırımları)

  • 800.000 USD (Hedefli İstihdam Alanı – TEA)

• Yatırım aktif ve ticari olmalı:

  • Yeni bir ticari işletme kurmak veya mevcut bir işte sermaye artışı

  • Pasif gayrimenkul yatırımı uygun değildir.

• İstihdam koşulu:

  • Yatırım, en az 10 tam zamanlı ABD vatandaşı veya Green Card sahibi için iş yaratmalıdır.

C. Başvuru Süreci

• Form I-526 ile USCIS’e başvuru yapılır.

• Yatırımın kaynağı, iş planı ve sermaye transferi belgelenir.

• Onay alındıktan sonra, yatırımcı ve ailesi göçmen vizesiyle ABD’ye giriş yapar ve koşullu Green Card alır.

• 2 yılın sonunda yatırımın ve istihdamın sürdüğü ispatlanır (Form I-829), kalıcı Green Card’a geçiş yapılır.

D. Avantajlar ve Dezavantajlar

Avantajlar:

• Yatırımcı, eşi ve 21 yaş altı çocuklarına Green Card

• ABD’de iş kurma ve yönetme özgürlüğü

• ABD’de ikamet, eğitim ve sağlık haklarından yararlanma

Dezavantajlar:

• Yüksek yatırım tutarı

• Süreç uzun ve yoğun belge gerektirir

• Yatırımın başarısız olması Green Card’ın iptaline yol açabilir

---

3. E-2 Yatırımcı Vizesi

A. Temel Özellikler

E-2 vizesi, ABD ile yatırım anlaşması olan ülkelerin vatandaşlarına yönelik geçici (non-immigrant) yatırımcı vizesidir.
Türkiye E-2 anlaşmalı ülkelerden biridir.

B. Şartlar

• “Önemli” miktarda yatırım:

  • Minimum bir alt sınır yoktur, ancak genellikle 100.000 USD ve üzeri önerilir.

  • Yatırım “riskli” olmalı; ABD ekonomisine katkı sağlamalı ve istihdam yaratmalı.

• Aktif yönetim zorunluluğu:

  • Yatırımcı, şirketi aktif şekilde yönetmeli veya denetlemelidir.

• Şirket türü:

  • Yeni şirket kurulabilir veya mevcut bir şirket satın alınabilir.

C. Başvuru Süreci

• ABD Konsolosluğuna doğrudan E-2 başvurusu (Form DS-160 ve E-2 ekleri)

• Şirket kuruluş evrakları, banka transferleri, iş planı, yatırımın kaynağı ve yönetim rolüne dair belgeler sunulur

• Onaylanırsa ilk başta genellikle 2-5 yıllık vize verilir, süresiz uzatılabilir

D. Avantajlar ve Dezavantajlar

Avantajlar:

• Düşük başlangıç yatırımı

• Eş ve çocuklara eşlik etme ve ABD’de eğitim/çalışma hakkı

• Hızlı başvuru ve esnek yönetim

Dezavantajlar:

• Doğrudan Green Card sağlamaz

• Şirket kapatılırsa statü sona erer

• ABD dışında uzun süre kalmak vizeyi riske atar

---

4. L-1 Şirket İçi Transfer Vizesi

A. Temel Özellikler

L-1 vizesi, Türkiye’deki veya başka bir ülkedeki şirketin ABD’de ofis veya şube açması ve şirketin yöneticisi/uzmanı olarak kişinin transfer edilmesini sağlar.

B. Şartlar

• Başvuranın, son 3 yılda en az 1 yıl ana şirkette çalışmış olması

• ABD’de yeni bir şube, iştirak veya ofis açılması

• Yönetici, müdür veya uzman pozisyonunda transfer

• Şirketlerin aktif ve faal olması

C. Başvuru Süreci

• ABD’deki şirket veya şube üzerinden L-1 başvurusu (Form I-129)

• Şirket bağlantısını, çalışma geçmişini, yönetici/uzmanlığını gösteren belgeler

• Onaylanırsa genellikle 1-3 yıl vize, toplamda 7 yıla kadar uzatılabilir

D. Avantajlar ve Dezavantajlar

Avantajlar:

• Green Card’a (EB-1C) başvuru yolu açabilir

• Yönetici ve aileye ABD’de yaşama hakkı

• Düşük sermaye ile “iş kurarak göç” imkanı

Dezavantajlar:

• Türkiye’deki şirketin faal ve ciddi olması gerekir

• ABD’deki iş planı ve faaliyet titizlikle takip edilir

• Başarısızlık durumunda vize iptali riski

---

5. Diğer Alternatifler ve Kısa Değerlendirme

A. E-1 Tüccar Vizesi

ABD ile ticaret anlaşması olan ülke vatandaşları için, iki ülke arasında ciddi ticari faaliyet yürütülüyorsa kullanılabilir. E-2 kadar yaygın değildir.

B. O-1 (Olağanüstü Yetenek) ve H-1B (Uzmanlık Mesleği) Vizeleri

Yatırımcıya doğrudan hitap etmez; daha çok bilim, sanat, akademi veya yüksek vasıflı profesyoneller içindir.

C. Doğrudan Green Card veya EB-5 Yerine Diğer Göçmenlik Yolları

Aile birleşimi, işveren sponsorluğu veya Lottery gibi yöntemler yatırımcılara uygun değildir.

---

6. Hangi Vize Türü Kim İçin Uygundur?

• EB-5:
  Yüksek sermayesi olan, ABD’de kalıcı oturum ve ileride vatandaşlık isteyen, 10 kişilik istihdam yaratacak düzeyde yatırım yapmak isteyenler için.

• E-2:
  Orta düzey sermaye ile ABD’de iş kurmak, şirket yönetmek ve uzun vadeli (ama kalıcı olmayan) ABD’de yaşamak isteyenler için.

• L-1:
  Halihazırda yurt dışında kurulu ve faal bir şirketi olan, ABD’de şirket açıp kendini veya kilit personelini transfer etmek isteyenler için.

---

7. Dikkat Edilmesi Gereken Hukuki ve Pratik Noktalar

• Yatırımın kaynağı ve transferi belgelenmeli, yasal olmalı.

• Başvuru dosyası titizlikle hazırlanmalı; iş planı, finansal belgeler ve şirket evrakları eksiksiz olmalı.

• Danışmanlık almak, süreçte hata riskini azaltır.

• ABD’de şirket yönetimi ve fiili faaliyet şarttır; pasif yatırım yoluyla uzun süreli statü elde edilemez.

• Hangi vizeye başvurulursa başvurulsun, ABD’de ikamet ve vergi yükümlülükleri dikkatle takip edilmeli.

---

8. Sıkça Sorulan Sorular

EB-5 ile Green Card hemen alınır mı?
Hayır, önce koşullu Green Card verilir; yatırım ve istihdam ispatlandıktan sonra kalıcı Green Card alınır.

E-2 vizesiyle vatandaşlık mümkün mü?
Doğrudan mümkün değildir; ancak ileride başka Green Card yollarına geçiş denenebilir.

L-1 vizesiyle Green Card başvurusu yapılabilir mi?
L-1A (yönetici ve müdürler) statüsü, EB-1C yoluyla kalıcı oturum başvurusu imkânı tanır.

Yatırım tutarı dışında başka önemli kriter var mı?
Evet; yatırımın aktif olması, yönetim ve istihdam yaratma şartları çok önemlidir.

---

9. Yargıtay, ABD Federal ve AİHM Kararları Bağlamında

Türkiye’de Yargıtay, ABD’ye yatırımcı olarak giden Türk vatandaşlarının malvarlığı, ticari faaliyet ve aile hukuku davalarında ABD’deki yasal statüyü dikkate alır.
ABD federal mahkemeleri, yatırımcı vizelerinde sermaye kaynağı, iş planı ve istihdamın gerçekliğini titizlikle denetler.
AİHM ise, ayrımcılık yasağı ve adil yargılanma ilkesini ön plana çıkarır.

---

10. Sonuç ve Hukuki Değerlendirme

ABD’ye yatırımcı olarak gitmek isteyenler için en uygun vize türü, kişinin hedefleri, sermaye miktarı ve uzun vadeli planlarına göre değişir.

• Kalıcı oturum ve vatandaşlık isteyenler için EB-5,

• Daha düşük sermaye ile şirket kurup iş yönetmek isteyenler için E-2,

• Yurt dışında faal şirketi olup ABD’ye şube açmak isteyenler için L-1 vizesi öne çıkar.
  Her durumda süreç titizlik ve profesyonel hazırlık ister. Yanlış ya da eksik başvurular zaman ve para kaybına yol açabilir.