ABD’de Şirket Kurmak Yabancılar İçin Kolay mı?
Delaware ve Wyoming Tercihleri Üzerinden Hukuki ve Pratik İnceleme
Giriş
Amerika Birleşik Devletleri, yalnızca dünyanın en büyük ekonomilerinden biri olmasıyla değil; aynı zamanda girişimcilik, dijital ticaret ve teknoloji alanlarında sunduğu yasal ve ticari altyapı ile de yabancı yatırımcıların ilgisini çekmektedir. Özellikle küreselleşen e-ticaret ve yazılım ekonomisinde, ABD’de şirket kurmak, pek çok yabancı girişimci için rekabet avantajı anlamına gelmektedir.
Ancak sık sorulan soru şudur: ABD’de yabancı biri şirket kurabilir mi? Kolay mı? Hangi eyalet seçilmeli? Özellikle Delaware ve Wyoming eyaletleri, vergi kolaylıkları ve gizlilik düzeyleriyle öne çıkmakta; fakat bu tercihler arasında farklar ve hukuki sonuçlar bulunmaktadır.
Bu makalede; ABD’de bir yabancı olarak şirket kurmanın genel şartları, süreçleri, avantajları ve Delaware ile Wyoming eyaletlerinin karşılaştırmalı değerlendirmesi yapılacaktır.
1. ABD’de Yabancılar Şirket Kurabilir mi?
Cevap: Evet. ABD’de şirket kurmak için ABD vatandaşı olma şartı yoktur. Herhangi bir yabancı uyruklu gerçek kişi veya tüzel kişi, ABD’de Limited Şirket (LLC) ya da Anonim Şirket (Corporation – C-Corp veya S-Corp) kurabilir. Ancak dikkat edilmesi gereken bazı hususlar vardır:
1.1. Vize Gerekliliği
Şirket kurmak, ABD’de yaşama veya çalışma izni sağlamaz. Yani yatırımcının şirket kurması, o kişiye doğrudan oturum izni (Green Card) ya da çalışma vizesi (örn. E-2, L-1) vermez.
1.2. Yasal Temsilcilik ve Adres
ABD’de şirket kurulabilmesi için her eyalette zorunlu olan iki unsur:
- Registered Agent (Kayıtlı Temsilci): Şirketin yasal bildirimlerinin iletileceği temsilci.
- Business Address: Şirketin ticari adresi.
Yabancılar genellikle bu hizmetleri üçüncü parti servis sağlayıcılardan alırlar.
2. Şirket Türleri: LLC mi, C-Corp mu?
2.1. LLC (Limited Liability Company)
- Esnek yapısı ile küçük ve orta ölçekli girişimciler için uygundur.
- Vergi avantajları sağlar.
- Yönetim yükümlülükleri daha azdır.
- Kâr dağıtımı serbesttir.
2.2. C-Corp
- Yatırım almak isteyen startup’lar için daha uygundur.
- Hissedar yapısı esnektir.
- Kurumsal yapı gerektirir.
- Çifte vergilendirme riski vardır (şirket + hissedar düzeyi).
Yabancı girişimciler genellikle LLC türünü tercih etmektedir, çünkü vergisel açıdan daha uygun ve daha basit yönetim süreçleri sunar.
3. Neden Delaware ve Wyoming Popüler?
3.1. Delaware
- Şirketlerin yüzde 65’inden fazlası Delaware’de kuruludur.
- Ticaret hukuku konusunda gelişmiş bir içtihat birikimi vardır.
- Yatırımcıların en çok tercih ettiği eyalettir.
- Şirket yönetiminde esneklik ve gizlilik sağlar.
- Şirket ortaklarının isimleri kamuya açık değildir.
- Franchise vergisi yüksektir (yıllık ödeme gerektirir).
3.2. Wyoming
- Vergi avantajları bakımından Delaware’e rakip olarak görülmektedir.
- Eyalet gelir vergisi yoktur.
- Yıllık franchise vergisi çok düşüktür.
- Şirket bilgileri (hissedar vs.) gizli tutulabilir.
- Girişimciler için daha düşük maliyetli çözümler sunar.
4. Delaware ve Wyoming Karşılaştırması
| Kriter | Delaware | Wyoming |
|---|---|---|
| Kuruluş Ücreti | Orta-Yüksek | Düşük |
| Yıllık Franchise Vergisi | Yüksek | Düşük |
| Gizlilik Düzeyi | Orta | Yüksek |
| Mahkeme Sistemi | Kurumsal uyuşmazlıklarda gelişmiş | Daha genel nitelikte |
| Yatırımcı Güveni | Çok yüksek | Orta düzey |
| Banka Hesabı Açma | Kolay | Kolay |
| Vergi Rejimi | Kurumlar vergisi var | Kurumlar vergisi yok |
Sonuç: Delaware yatırımcı dostu, yüksek prestijli ve hukuki altyapısı gelişmiş bir eyaletken; Wyoming düşük maliyetli, sade ve küçük işletmeler için uygun bir alternatif sunar.
5. Şirket Kurulum Süreci Adımları
- Eyalet seçimi (Delaware, Wyoming veya diğerleri)
- Şirket türünün belirlenmesi (LLC veya C-Corp)
- Şirket isminin tescili
- Registered Agent ile anlaşma
- Kuruluş belgelerinin hazırlanması ve eyalete sunulması
- Employer Identification Number (EIN) alınması (IRS üzerinden)
- ABD banka hesabı açılması
- (Opsiyonel) İş adresi kiralama / sanal ofis
- (Varsa) E-ticaret lisansları, vergi kayıtları vs.
6. Banka Hesabı Açma ve Vergi Numarası (EIN)
Şirket kurulduktan sonra yabancıların en zorlandığı adımlardan biri şirket için banka hesabı açmaktır. ABD’de fiziki varlık (adres, telefon, temsilci) talep eden bankalar bulunmaktadır. Ancak bazı fintech çözümler (Mercury, Wise, Brex gibi) uzaktan hesap açılmasına izin verir.
EIN (Employer Identification Number) ise, IRS üzerinden alınır ve şirketin tüm vergi işlemlerinde kullanılır.
7. ABD’de Şirket Kurmanın Avantajları
- Küresel güvenilirlik ve prestij
- Stripe, PayPal, Amazon, Shopify gibi platformlarla entegrasyon kolaylığı
- Dolar bazlı ticaret yapma imkânı
- Vergisel planlama ve ticari esneklik
- Yatırım alma şansı (özellikle Delaware C-Corp’lar için)
- Uluslararası pazarlara erişim kolaylığı
8. ABD Şirketi Kurmanın Yabancılar İçin Hukuki Sınırları
- Green Card sağlamaz.
- İkamet hakkı vermez.
- Şirket sahibi olmak, çalışma izni ile eşdeğer değildir. Şirket için çalışabilmek adına E-2 veya L-1 gibi vizeler gerekir.
- Gelir vergisi beyanı zorunludur.
- Bankacılık ve finansal raporlama kurallarına uyulmalıdır.
9. En Sık Yapılan Hatalar
- Yanıltıcı danışmanlıklarla “şirket kur, oturum al” beklentisi
- EIN alınmadan faaliyet başlatmak
- Vergi beyanlarını yapmamak
- Registered Agent hizmetini aksatmak
- Delaware kurup, başka eyalette fiziksel faaliyet yürütmek (nexus riski)
Bu nedenlerle her kurulum süreci, hem ABD ticaret hukuku hem de uluslararası vergi danışmanlığı kapsamında yürütülmelidir.
Sonuç
ABD’de şirket kurmak, yabancı yatırımcılar ve girişimciler için hem pratik hem de hukuki açıdan ulaşılabilir bir hedeftir. Ancak bu sürecin yatırımcıya oturum veya vatandaşlık hakkı tanımadığı; sadece ticari bir zemin sunduğu unutulmamalıdır.
Delaware, büyük yatırımlar ve start-up’lar için öne çıkarken; Wyoming, düşük maliyetli, gizliliğe önem veren küçük işletmeler için ideal bir alternatiftir. Tercih yapılırken, şirketin amacı, hedef pazarı, yatırım potansiyeli ve vergi planlaması gibi unsurlar dikkatle değerlendirilmelidir.
Profesyonel destekle kurulan bir ABD şirketi, küresel ticarette önemli bir kapı aralayabilir.
About Post Author
