ABD’de Gayrimenkul Yatırımı Oturma İzni Sağlar mı?
GİRİŞ
ABD, dünyanın en büyük gayrimenkul pazarlarından biri olması ve yatırımcılara sunduğu çeşitli fırsatlarla, birçok yabancı yatırımcının ilgisini çekmektedir. Türk vatandaşları da dahil olmak üzere pek çok kişi, ABD’den ev, arsa veya ticari gayrimenkul satın alarak Amerika’da oturma izni (Green Card) elde etmenin mümkün olup olmadığını merak etmektedir. Ancak, ABD göçmenlik hukuku ve uygulamaları incelendiğinde, gayrimenkul yatırımı ile doğrudan oturma izni kazanmak sanıldığı kadar kolay değildir. Bu makalede, gayrimenkul yatırımının ABD’de oturma ve çalışma hakkı sağlamadaki rolü, mevcut vize rejimi, hukuki yollar, sıkça yapılan yanlışlar ve Türk vatandaşları için pratik bilgiler ayrıntılı olarak ele alınacaktır.
1. ABD’de Gayrimenkul Yatırımı ve Yasal Statü
A. Yabancılar için Gayrimenkul Satın Alma Serbestisi
ABD, yabancı yatırımcıların ve bireylerin ev, daire, ticari alan, arsa gibi taşınmazları satın almasını engelleyen bir yasa veya kısıtlama getirmemiştir.
-
Türkiye vatandaşları dahil olmak üzere, herkes ABD’de bireysel veya şirket adına gayrimenkul satın alabilir.
-
Tapu işlemleri ve yasal sahiplik, ABD vatandaşlarına tanınan haklarla neredeyse aynıdır.
-
Banka hesabı açmak, kredi almak, kira geliri elde etmek mümkündür.
B. Gayrimenkul Alımı Oturma İzni (Green Card) Verir mi?
ABD göçmenlik hukukuna göre, yalnızca gayrimenkul satın almak, yatırım miktarı ne kadar yüksek olursa olsun, başvuru sahibine doğrudan oturma izni, çalışma izni veya Green Card hakkı sağlamaz.
2. Gayrimenkul ile ABD’de Oturum Almanın Alternatif Yolları
ABD’de taşınmaz yatırımı, doğrudan göçmenlik hakkı vermez. Ancak dolaylı olarak, aşağıda açıklanan bazı yatırımcı vizeleri ve programları üzerinden oturum elde etmek mümkündür:
A. EB-5 Yatırımcı Vizesi
-
EB-5 programı, genellikle aktif ticari yatırımlar (iş kurma, istihdam yaratma) içindir.
-
Gayrimenkul projelerine yatırım yapmak mümkündür; ancak bu yatırım, bir iş projesinin parçası olmalı, pasif yatırım (sadece ev/arsa almak) olarak değerlendirilmez.
-
Koşullar:
-
En az 800.000 USD (hedefli bölgelerde) veya 1.050.000 USD yatırım
-
En az 10 ABD vatandaşı için tam zamanlı iş yaratılması
-
-
Gayrimenkul geliştirme projelerinde yatırımcı olarak yer almak, EB-5’e uygun olabilir; ancak salt konut alımı bu kapsama girmez.
B. E-2 Yatırımcı Vizesi
-
Türkiye, E-2 vizesine başvurabilen ülkelerden biridir.
-
ABD’de aktif ve sürdürülebilir bir işletme kurmak için makul bir sermaye yatırılmalıdır.
-
Sadece konut veya arsa satın almak E-2 için yeterli değildir; işlevsel ve istihdam sağlayan bir şirket gereklidir.
-
E-2 vizesi Green Card’a doğrudan geçiş sağlamaz, ancak ABD’de uzun süreli yasal kalış ve iş yönetimi olanağı sunar.
C. L-1 Şirket İçi Transfer ve Ticari Faaliyetler
-
Uluslararası şirketin ABD’de şube açması, ticari yatırım yapması, yönetici veya uzman personelin L-1 vizesiyle transfer edilmesi mümkündür.
-
Gayrimenkul yatırımı bu tür ticari faaliyetin parçasıysa, oturum iznine giden bir yol olabilir; ancak bireysel konut alımı ile doğrudan bir bağ yoktur.
3. Sıkça Yapılan Yanlışlar ve Dolandırıcılık Riskleri
-
Yanlış Bilgilendirme:
“Amerika’dan ev alın, Green Card alın” gibi reklam ve vaatler, gerçeği yansıtmaz. ABD yasalarında böyle bir hak yoktur. -
Sahte Aracı ve Danışmanlar:
Bazı aracı kurumlar, fahiş komisyonlarla yatırım karşılığı oturum vaadiyle dolandırıcılık yapmaktadır. Her zaman resmi ve güvenilir kaynaklardan bilgi alınmalıdır. -
Gayrimenkul Yatırımı ile Turist Vizesi:
Ev sahibi olmak, turist vizesi başvurularında olumlu bir gösterge olabilir (ABD’ye dönüş niyetinin işareti), fakat oturma izniyle ilgisi yoktur.
4. ABD’de Gayrimenkul Yatırımı ile Sağlanan Haklar
-
Taşınmazın Tam Mülkiyeti:
Satın alınan konut veya ticari mülk, ABD kanunlarına göre tam mülkiyet hakkı sağlar. -
Kira Geliri ve Vergi Mükellefiyeti:
Kira geliri elde edilebilir; ancak ABD’de vergi beyannamesi verilmesi gerekir. Yabancı yatırımcılar da ABD vergi sistemine tabidir. -
Banka Hesabı Açma ve Finansal İşlemler:
Taşınmaz sahibi olarak ABD’de banka hesabı açmak, kredi almak, sigorta işlemleri yapmak mümkündür. -
ABD’ye Seyahat Kolaylığı:
Vize başvurularında taşınmaz sahibi olmak “bağlayıcı unsur” olarak görülebilir, ancak otomatik vize veya oturma hakkı yaratmaz.
5. Alternatif Göçmenlik Programları ile Gayrimenkul Entegrasyonu
Dünyada bazı ülkeler “Golden Visa” adıyla gayrimenkul yatırımı karşılığı doğrudan oturma izni veren programlar (ör. Portekiz, İspanya, Yunanistan) sunmaktadır.
ABD’de ise bu tip bir Golden Visa sistemi yoktur. Ancak:
-
EB-5 ve benzeri yatırımcı vizelerinde, gayrimenkul projeleri, otel, AVM, konut geliştirme gibi ticari projelerde ortaklık/sermaye yatırımı yapılabilir.
-
Bu projelerde aktif yatırımcı veya ortak olarak yer almak, EB-5 şartlarını sağlıyorsa Green Card alma imkânı doğar.
-
Salt mülk alımı (ör. konut almak), EB-5 için yeterli değildir.
6. Hukuki ve Pratik Tavsiyeler
-
Oturma izni hedefleniyorsa:
Sadece gayrimenkul değil, ABD’de aktif ticari yatırım ve istihdam yaratımı planlanmalı. -
Herhangi bir başvuru veya yatırım öncesi:
ABD göçmenlik hukuku uzmanı avukatlardan danışmanlık alınmalı; yatırımların yasal uygunluğu, vergi yükümlülükleri ve mali riskleri iyi analiz edilmeli. -
Gayrimenkul yatırımı sonrası ABD’de uzun süre kalmayı planlıyorsanız:
Mevcut vize kurallarını ve ABD dışındaki kalış sürelerinizi titizlikle takip edin.
7. Yargıtay, ABD Federal ve AİHM Kararları Bağlamında
Türkiye’de Yargıtay, ABD’de taşınmaz sahibi olan Türk vatandaşlarının mal paylaşımı, miras ve aile davalarında, Amerika’daki mülkiyet haklarını dikkate alır.
ABD federal mahkemeleri, taşınmaz yatırımıyla göçmenlik hakkı taleplerinde, yatırımın pasif veya aktif olmasına, istihdam yaratılıp yaratılmadığına ve yatırımcı vizesi gerekliliklerine çok önem verir.
AİHM kararlarında, mülkiyet hakkı, adil yargılanma ve ayrımcılık yasağı esas alınır.
8. Sonuç ve Hukuki Değerlendirme
ABD’de gayrimenkul yatırımı, otomatik olarak oturma izni, çalışma izni veya Green Card sağlamaz.
-
Yasal oturum hakkı için yatırımın aktif, ticari ve istihdam yaratıcı olması gerekir.
-
Yalnızca ev/konut/arsa almak yeterli değildir.
-
EB-5 ve E-2 gibi yatırımcı vizeleri ile, gayrimenkul projelerinde yatırım ve şirket kurmak oturumun önünü açabilir.
-
Tüm süreçlerde hukuki danışmanlık alınmalı, resmi ve güvenilir kaynaklar dışında yatırım yapılmamalıdır.