ABD’de Çalışma Vizesi ile Sürekli İkamet Edilebilir mi?

GİRİŞ

Amerika Birleşik Devletleri, dünya genelinde nitelikli işgücünü çekmek için çeşitli çalışma vizesi türleri sunar. ABD’de istihdam edilmek ve orada yaşamak isteyenler için çalışma vizesi önemli bir başlangıçtır; ancak bu vize türlerinin çoğu geçici niteliktedir. ABD’de çalışma vizesi ile ikamet edenlerin en çok merak ettiği konulardan biri ise “bu vizeyle Amerika’da süresiz ve sürekli olarak yaşamak mümkün mü, yoksa belirli bir süre sonra ülkeyi terk etmek zorunda mı kalınır?” sorusudur.

Bu makalede, ABD çalışma vizeleriyle sürekli ikamet imkanları, hukuki sınırlar, Green Card’a geçiş yolları, başvuruda dikkat edilecek noktalar ve Yargıtay, ABD Federal ve AİHM kararları çerçevesinde uygulama örnekleri detaylı olarak incelenecektir.

---

1. ABD Çalışma Vizeleri: Geçici mi, Sürekli mi?

ABD çalışma vizeleri, göçmen olmayan (nonimmigrant) ve göçmen (immigrant) olarak ikiye ayrılır:

A. Göçmen Olmayan (Nonimmigrant) Çalışma Vizeleri

• H-1B (Uzmanlık Gerektiren İşler için)

• L-1 (Şirket İçi Transfer)

• O-1 (Olağanüstü Yetenek)

• E-1/E-2 (Ticaret ve Yatırımcı)

• TN (NAFTA ülkeleri için)

Bu vizelerin çoğu geçici olup belirli sürelerle (1-3 yıl) verilir ve belirli koşullarla uzatılabilir. Ancak, doğrudan sürekli oturum (Green Card) hakkı vermez.

B. Göçmen (Immigrant) Çalışma Vizeleri

• EB-1, EB-2, EB-3 (İşveren sponsorlu Green Card)

• EB-5 (Yatırımcı Green Card)

• Bu vize türleri doğrudan sürekli oturum izni (Green Card) sağlar.

---

2. H-1B, L-1, O-1 Gibi Geçici Çalışma Vizelerinde Sürekli İkamet Hakkı Var mı?

A. H-1B Vizesi

• Genellikle 3 yıl için verilir, toplamda 6 yıla kadar uzatılabilir.

• Vize bitiminde ABD’den ayrılmak gerekir.

• H-1B “dual intent” vize tipidir; yani, başvuru sahibi hem geçici çalışma hem de Green Card başvurusu hakkına sahiptir.

B. L-1 Vizesi

• L-1A (yönetici): 7 yıl, L-1B (uzman): 5 yıl kadar uzatılabilir.

• “Dual intent” özelliği vardır; Green Card’a geçiş için uygundur.

C. O-1 Vizesi

• Olağanüstü yetenek gerektirir, 3 yıl ve ardından birer yıl uzatılır.

• Green Card’a başvuru (EB-1) yolu açıktır.

D. E-1/E-2, TN, J-1

• Genellikle “single intent”tir; doğrudan Green Card başvurusu veya sürekli ikamet imkanı tanımaz.

• Bazı özel geçiş yolları mevcuttur.

Sonuç:
Bu vize türlerinde, vize süresi sonunda ABD’de sürekli ikamet etme hakkı yoktur; ancak uygun şartlar sağlanırsa Green Card’a başvuru ile süresiz ikamet elde edilebilir.

---

3. Çalışma Vizesinden Green Card’a (Daimi Oturum) Geçiş Yolları

A. PERM (İşgücü Sertifikası) ve İşyeri Sponsorluğu

• H-1B, L-1, O-1 gibi vize sahipleri için en yaygın yol işveren sponsorluğudur.

• İşveren, PERM Labor Certification başlatır, ardından Form I-140 (Immigrant Petition) ile USCIS’e başvurur.

• Başvuran, Green Card onaylanana kadar ABD’de kalmaya ve çalışmaya devam edebilir.

B. Kendi Adına (Self-Sponsorship)

• Olağanüstü yetenekli kişiler (EB-1A), Ulusal İlgiye Sahip Yabancılar (EB-2 NIW) doğrudan kendi adlarına Green Card başvurusu yapabilirler.

C. Eş ve Çocuklar

• Green Card başvurusu yapanın eşi ve 21 yaş altı çocukları da daimi oturum hakkı alır.

D. Statü Değişikliği (Adjustment of Status)

• ABD’deyken vize süresi dolmadan I-485 formu ile statü değişikliği başvurusu yapılabilir.

• Green Card çıkana kadar “Advance Parole” ve çalışma izni (EAD) alınabilir.

---

4. Çalışma Vizesiyle ABD’de Kalanların Karşılaştığı Hukuki Riskler ve Kısıtlamalar

• Vize süresi dolunca ABD’de kalmak (“overstay”) ciddi sonuçlara yol açar (vize yasağı, statü kaybı, sınır dışı edilme).

• Statü kaybı durumunda, Adjustment of Status başvurusu yapılamaz.

• Geçiş başvuruları uzun sürerse, mevcut çalışma vizesinin süresi biterse, ABD’den ayrılmak gerekebilir.

• Bazı vizelerde işverenin desteği olmadan Green Card almak imkansızdır.

---

5. Sıkça Sorulan Sorular

Çalışma vizemle ABD’de süresiz yaşayabilir miyim?
Hayır. Sadece geçici süreyle kalabilirsiniz; süresiz oturum için Green Card almanız gerekir.

Green Card başvurusu yaparken ABD’de kalmaya devam edebilir miyim?
Evet, genellikle statü değişikliği başvurusu (I-485) sırasında “pending” durumda kalış izni ve geçici çalışma izni alınabilir.

Çalışma vizesiyle başka bir işverende çalışabilir miyim?
Hayır, vizeyle bağlı olunan işverende çalışmak zorunludur. İş değişikliğinde yeni başvuru gerekir.

Çalışma vizesiyle vatandaşlık almak mümkün mü?
Hayır, önce Green Card alınmalı, sonra en az 5 yıl ABD’de ikamet sonrası vatandaşlık başvurusu yapılabilir.

Green Card başvurusu ret olursa vize hakkım etkilenir mi?
Başvuru sırasında mevcut vizenizin geçerliliği devam eder; ret halinde statü kaybı yaşanabilir.

---

6. Yargıtay, ABD Federal ve AİHM Kararları Bağlamında

Türkiye’de Yargıtay, ABD’de geçici çalışma vizesiyle yaşayanların aile, miras ve sosyal güvenlik davalarında Green Card sahibi olup olmadığını dikkate alır.
ABD federal mahkemeleri, geçici vizeyle sürekli ikamet iddialarını titizlikle reddeder; kalıcı haklar için Green Card şartı aranır.
AİHM ise, aile birliği ve adil yargılanma ilkelerini gözetirken, ABD’nin göçmenlik politikalarındaki vize-statü ayrımına müdahale etmez.

---

7. Sonuç ve Hukuki Değerlendirme

ABD’de çalışma vizesiyle ikamet edenler, yalnızca vize süreleri boyunca ABD’de kalabilirler; bu vizeler tek başına süresiz oturum hakkı vermez.
Ancak H-1B, L-1, O-1 gibi “dual intent” vizelerle çalışanlar, belirli şartları sağladıklarında Green Card’a geçiş başvurusu yaparak daimi oturum hakkı kazanabilirler.
Süreç karmaşık ve hassastır; başvuruların zamanında ve eksiksiz yapılması, statü kaybından kaçınılması, gerekirse profesyonel hukuki destek alınması zorunludur. ABD’de sürekli yaşama hedefi olan herkesin, Green Card almadan ABD’de süresiz ikamet edemeyeceğini ve statü kaybının tüm göçmenlik haklarını riske atacağını bilmesi gerekir.